Aksara Carakan: Béda antara owahan
Konten dihapus Konten ditambahkan
Tenger: Besutan punsèl Besutan wèb punsèl |
Tenger: Besutan punsèl Besutan wèb punsèl |
||
Larik 208:
Aksara Carakan iku bisa dipérang dadi pamérangan gaya Jawa utawa gaya Sangskreta. Ing ngisor iki loro-loroné kapacak. Nanging kang kapacak ing ngisor iki aksara Carakan baku gaya Jawa.
=== Pamérangan gaya Jawa ꦥꦮꦺꦫꦔꦤ꧀ ꦒꦪ ꦗꦮ ===
Basa Jawa bisa dipérang dadi pirang-pirang jinis.
==== Aksara nglegena ꦧꦏ꧀ꦱꦫ ꦔ꧀ꦉꦒꦤ ====
{| border="1" cellpadding="3" style="border-collapse: collapse;text-align:center;"
|-bgcolor="#f0f0f0"
Larik 249:
Ing aksara Carakan, aksara nglegena cacahé ana 20. Aksara iki kabèh nglambangaké foném-foném basa Jawa.
==== Sandhangan swara ꦱꦤ꧀ꦝꦔ꧀ ꦱ꧀ꦮꦫ ====
{| border="1" cellpadding="3" style="border-collapse: collapse;text-align:center;"
|-bgcolor="#f0f0f0" class=IPA
Larik 272:
* [[Taling tarung]] ngowahi swara dadi /o/
==== Sandhangan panyigeging wanda ꦱꦤ꧀ꦝꦔꦤ꧀ ꦥꦚꦶꦒꦼꦒꦶꦁ ꦮꦤ꧀ꦢ ====
Sandhangan panyigeging wanda iku sandhangan kang nggawé sigeging wanda utawa matèni swara. Sandhangan iki ana: layar, wignyan, cecak lan patèn.
Larik 286:
|}
;Cecak ꦕꦼꦕꦏ꧀
[[Cecak (Hanacaraka)|Cecak]] iku mènèhi foném /ŋ/ ing sawijining aksara
;Wignyan ꦮꦶꦒ꧀ꦚꦤ꧀
[[Wignyan]] iku mènèhi foném /h/ ing sawijining aksara
;Layar ꦭꦪꦂ
[[Layar]] iku mènèhi foném /r/ ing sawijining aksara
;Patèn utawa pangkon ꦥꦠꦺꦤ꧀ ꦲꦸꦠꦮ ꦥꦁꦏꦤ꧀
[[Patèn]] utawa pangkon iku kanggo matèni sawijining aksara supaya ora ana swarané manèh. Sing kéri mung konsonané utawa wyanjanané.
==== Sandhangan wyanjana ꦱꦤ꧀ꦝꦔꦤ꧀ ꦮꦾꦤ꧀ꦗꦤ ====
Sandhangan wyanjana iku cacahé ana telu lan diarani cakra, keret, lan péngkal.
Larik 312:
|}
;Cakra ꦕꦏꦿ
[[Cakra]] iku mènèhi wanda /ra/ ing sawijining aksara. Aksara kang wis ditambahi cakra uga bisa didokoki sandhangan swara manèh.
;Keret ꦏꦼꦉꦠ꧀
[[Keret]] iku mènèhi wanda /re/ ing sawijining aksara.
;Péngkal ꦥꦺꦁꦏꦭ꧀
[[Péngkal]] iku mènèhi wanda /ya/ ing sawijining aksara, mèmper cakra. Aksara kang wis ditambahi cakra uga bisa didokoki sandhangan swara manèh, ya kaya cakra.
{{clear}}
==== Pasangan aksara ꦥꦱꦔꦤ꧀ ꦲꦏ꧀ꦱꦫ ====
{| border="1" cellpadding="3" style="border-collapse: collapse;text-align:center;"
|-bgcolor="#f0f0f0"
Larik 345:
Kabèh aksara uga nduwé sawijining pasangan kang bisa ''matèni'' aksara sadurungé.
==== Aksara swara ꦲꦏ꧀ꦱꦫ ꦱ꧀ꦮꦫ ====
{| border="1" cellpadding="3" style="border-collapse: collapse;text-align:center;"
|-bgcolor="#f0f0f0" class=IPA
Larik 360:
Aksara swara iku aksara swatantra kang nglambangaké vokal bébas. Ing Carakan aksara iki ya iku: '''a''', '''i''', '''u''', '''é''', lan '''o'''. Banjur '''re''' (diarani '''pa cerek''') lan '''le''' (diarani '''nga lelet''') uga diarani aksara swara. Alesané amarga ing basa Sangskreta "re" lan "le" kang tinulis ''ṛ'' lan ''ḷ'', kaanggep aksara swara. Mulané ora ana aksara swara kang nglambangaké pepet amarga ing basa Sanskreta ora ana pepet.
==== Aksara murda ꦲꦏ꧀ꦱꦫ ꦩꦸꦂꦢ ====
{| class="wikitable"
|+
Larik 392:
Ing dhuwur iki bisa dideleng yèn ora kabèh aksara nduwé aksara lan pasangan. Banjur aksara sa ana loro cacah jinisé. Tulisan ''sa-'' ngrujuk ing aksara kang diarani '''sa kembang'''.
==== Aksara rékan ꦲꦏ꧀ꦱꦫ ꦫꦺꦏꦤ꧀ ====
{| class="wikitable"
|+
Larik 409:
Aksara rékan iku aksara-aksara Carakan kang ditambahi tandha dhiakritik arupa '''cecak telu'''. '''Cecak telu''' iki karepé kanggo "ngréka" foném-foném saka basa ngamanca, mligi [[basa Arab]]. Mula diarani aksara rékan. Aksara rékan iki wujudé ora béda karo aksara biyasa namung ana cecak teluné waé. Yèn ora ngerti pocapané, aksara rékan iki bisa diucapaké miturut pocapan Jawané.
==== Angka ꦲꦁꦏ ====
{| border="1" cellpadding="3" style="border-collapse: collapse;text-align:center;"
|-bgcolor="#f0f0f0"
Larik 423:
Carakan uga nrapaké angangka angka dhésimal.
==== Pada ꦥꦢ ====
Pada iku tandha-tandha kanggo nulis.
| |||