|
Basa krama kang lawas kapérang telu: mudha krama, kramantara, lan wredha krama.{{sfn|Suwadji|2013|p=11}}{{sfn|Harjawiyana|Supriya|2001|p=18}}{{sfn|Prajapustaka|1925|pp=4-5}} Mungguh urutané ana rupa-rupa gumantung pustaka kang kapirid.
Cathetan: mungguh ing conto, ater-ater lan panambang ngoko dikandelaké lan digarisi sor, tembung krama dikandelaké, dénélan tembung krama inggil digarisi sor.
==== Wredha krama ====
==== Kramantara ====
Basa kramantara iku(uga diarani basa krama kang dianggo wonglugu{{sfn|Padmosoekotjo|1953|pp=13-wong15}}) kangiku tataranébasa (kalungguhané,krama pangkaté,kang sekolahétembung, utawa umuré) padha. Tembungater-tembungater, kanglan kaanggo iku kabèhpanembang krama,. samono uga aterAter-ater lan panembangpanambang kangkrama kaanggoana: ''dipun-'', ''-(n)ipun'', lan ''-(k)aken''.{{sfn|Suwadji|2013|p=11}}{{sfn|Prajapustaka|1925|pp=4-5}} Basa kramantara mèmper basa wredha krama, mung béda ing panganggoning ater-ater lan panambang. ManutPanganggoning owahbasa wredha krama padatané ing guneming wong-owahanwong kang anyartatarané (kalungguhané, basapangkaté, kramantarasekolahé, owahutawa aranéumuré) dadipadha,{{sfn|Suwadji|2013|p=11}}{{sfn|Padmosoekotjo|1953|pp=13-15}} basapriyayi kramakang lugupangkat luhur marang priyayi kang pangkat asor kang luwih tuwa,<ref name=":1" /> lan wong tuwa marang wong nom kang tanpa pangkat (dudu sadulur).{{sfn|Padmosoekotjo|1953|pp=13-15}} Ing sor iki conto ukara ing basa kramantara.
<blockquote># ''Kang sarira punapa ajeng nedha ulam ménda? Dipunsaté raosipun éca, pun Monah saged ambakaraken.''{{sfn|Prajapustaka|1925|pp=4-5}}</blockquote>
# ''Kala wingi sampéyan rak sampun kula criyosi, bilih kula boten saged dhateng sadèrèngipun jam sadasa.{{sfn|Padmosoekotjo|1953|pp=13-15}}''
==== Mudha krama (krama lugu) ==== ▼Conto ing dhuwur mung nganggo tembung krama.
▲==== Mudha krama (krama lugu) ====
Basa mudha krama uga kaaran basa krama lugu iku basa krama kang dianggo wong enom (mudha) marang wong tuwa. Tembung-tembung kang kaanggo iku krama kanthi campuran krama inggil lan krama andhap. Ater-ater utawa panambang kang kaanggo uga krama.{{sfn|Suwadji|2013|p=11}}{{sfn|Prajapustaka|1925|pp=4-5}} Sanajan uga kaaran krama lugu, basa mudha krama séjé basa krama lugu anyar. Basa krama lugu anyar mapaki basa kramantara, déné basa krama lugu iki mapaki basa krama alus. Ing sor iki conto ukara ing basa mudha krama.
| 