Wikipédia

Prajanjèn ing Janti: Béda antara owahan

Luru sajarah
← Besutan sadurungéBesutan sawisé →
Konten dihapus Konten ditambahkan
VisualTèks wiki
Sam Hidayat (parembugan | pasumbang)
2.038 suntingan
Tanpa ringkesan besutan
Sam Hidayat (parembugan | pasumbang)
2.038 suntingan
Tanpa ringkesan besutan
Larik 1:
[[Gambar:msGiyanti.jpg|thumb|Naskah Perjanjian Giyanti 1755]]
'''Prajanjian Giyanti''' iku kesepakatanasiling antaranerembug bedhamèn antarané [[VOC]], pihak [[Mataram II|Mataram]] (diwakili déning [[Pakubuwana III|Sunan Pakubuwana III]]), lan pihakkang kraman pambrontakyaiku saka golongangolongané [[Pangeran Mangkubumi|Pangéran Mangkubumi]]. singBedhamèn iki dadiminangka solusiputusan kanggo salah sawijiningngrampungi prahara-prahara kang terus kadadéankadadèn ing Tanah Mataram sapungkuré [[Sultan Agung]]. Prajanjian sing ditapakastani ing tanggal [[13 Fèbruari]] [[1755]] iki kanthi ''de facto'' lan ''de jure'' mratandhani rampungé Karajan [[Mataram]] sing mandhiri. Jeneng ''Giyanti'' dijupuk saka papan dianakakéné prajanjèn iki, ya iku ing Désa Giyanti (saiki papan mau pernahé ana ing Dhukuh Kertèn, Désa [[Jantiharja, Karanganyar, Karanganyar|Jantiharja]]), ing sisih kidul-wétan kutha [[Karanganyar, Karanganyar|Karanganyar]], [[Jawa Tengah]].
 
Prajanjian kang ditapakastani ing tanggal [[13 Fèbruari]] [[1755]] iki kanthi ''de facto'' lan ''de jure'' mratandhani rampungé Kasultanan [[Mataram]] kang mandhiri. Jeneng ''Giyanti'' dijupuk saka papan dianakakéné prajanjèn iki, ya iku ing Désa Giyanti (saiki papan mau pernahé ana ing Dhukuh Kertèn, Désa [[Jantiharja, Karanganyar, Karanganyar|Jantiharja]]), ing sisih kidul-wétan kutha [[Karanganyar, Karanganyar|Karanganyar]], [[Jawa Tengah]].
Salah siji isine prangjanjen yaiku negara Mataram dipara loro kanthi rerincen :▼
 
▲Salah siji isine prangjanjenprajanjian yaiku negaranagara Mataram dipara loro kanthi rerincen rerincèn:
Kang milu ing Surakarta ing bang wetan, 1. Balitar, 2. Brêbêg, 3. Nganjuk, 4. Pace, 5. Srêngat, 6. Kêrtasana, 7. Tulungagung, 8. Trênggalèk, 9. Kadhiri, 10. Majarata, 11. Basuki, 12. Rêmbang, 13. Balora, 14. Wanasaba, 15. Jagaraga, 16. Magêtan.
 
Dene* bumiTlatah kang milumèlu Surakarta ing Ngayogyakartabang wetan, 1. MadiunBalitar, 2. PanaragaBrêbêg, 3. SamarataNganjuk, 4. MaèspatiPace, 5. SidayuSrêngat, 6. PasuruanKêrtasana, 7. PacitanTulungagung, 8. KalangbrètTrênggalèk, lan9. sauruteKadhiri, pasisir10. ingMajarata, 11. Basuki, 12. Rêmbang, 13. Balora, 14. Wanasaba, 15. Jagaraga, 16. GrêsikMagêtan.
 
* Déné tlatah kang mèlu Ngayogyakarta, 1. Madiun, 2. Panaraga, 3. Samarata, 4. Maèspati, 5. Sidayu, 6. Pasuruan, 7. Pacitan, 8. Kalangbrèt, lan saurute pasisir ing Grêsik.
Ing bang kulon, saurute Banyumas, pasisir kulon kabèh kaparo sigar sêmăngka.<ref>{{Cite book|url=https://www.sastra.org/kisah-cerita-dan-kronikal/babad/780-babad-panambangan-pakempalan-mangkunagaran-1918-1534-hlm-153-213|title=Serat Babad Panambangan - 1918|last=Mangkunagaran|first=Pakempalan|language=jv}}</ref><!--▼
 
▲* Ing bang kulon, saurutesauruté Banyumas, pasisir kulon kabèh kaparo sigar sêmăngkasemangka.<ref>{{Cite book|url=https://www.sastra.org/kisah-cerita-dan-kronikal/babad/780-babad-panambangan-pakempalan-mangkunagaran-1918-1534-hlm-153-213|title=Serat Babad Panambangan - 1918|last=Mangkunagaran|first=Pakempalan|language=jv}}</ref><!--
[[Berkas:Ringin Jantiharjo.jpg|thumb|180px|Lokasi penandatanganan Perjanjian Giyanti]]
Berdasarkan perjanjian ini, wilayah Mataram dibagi dua: wilayah di sebelah timur Kali Opak (melintasi daerah [[Prambanan]] sekarang) dikuasai oleh pewaris tahta Mataram (yaitu Sunan Pakubuwana III) dan tetap berkedudukan di [[Surakarta]], sementara wilayah di sebelah barat (daerah Mataram yang asli) diserahkan kepada [[Pangeran Mangkubumi]] sekaligus ia diangkat menjadi [[Sultan Hamengkubuwana I]] yang berkedudukan di [[Yogyakarta]]. Di dalamnya juga terdapat klausul, bahwa pihak VOC dapat menentukan siapa yang menguasai kedua wilayah itu jika diperlukan.
Dijupuk saka "https://jv.wikipedia.org/wiki/Prajanjèn_ing_Janti"