Bathara Antaboga: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
TracySurya (parembugan | pasumbang)
c ngrapekake sithik
TracySurya (parembugan | pasumbang)
c Ngrapeke tata letak
Larik 1:
'''Bathara Antaboga''' kuwi wujudé naga lan urip ing pusat bumi kang sinebut Saptapratala. Déwa iki naté nulungi [[Pandhawa]]. Amarga lakon iki, putriné kang ayu, [[Dewi Nagagini]], dadi garwané [[Bima]].
 
Bathara Antaboga uga sinebut Sang Hyang Anantoboga. Ana ing layang [[Mahabharata]] sinebut Nagasesa. Tembung Anta mengku teges entekentèk-entekaningentèkaning (pungkasaning), lan tembung boga tegesetegesé pangan. Déné tembung Ananta tegesé ora ana watesé. Saka werdiné tembung-tembung mau, nggambaraké yenyèn Sang Hyang Anantaboga iku sawijining titah kang kinasihan déning ratuning para déwa, awit gedhéning lelabuhané. Mula pantes lamun Sang Hyang Anantaboga diwenangaké mangan apa waé, déwa-déwa liyané orang wenang menggak kekarepané.
 
Kahyangané Sang Hyang Anantaboga ing Saptapratala, lapising bumi kang kaping pitu. Senadyan dunungé ana sajroning bumi, kahyangan Saptapratala iku endahéèndahé ora kalah karo kahyangan Jonggringsaloka.
Ing padhalangan, wujudé Anantaboga ana loro:
# Wujud ula naga ngagem kethu oncit (kethu keyongan).
# Wujud manungsa, mripaté tlelengan (yen gagrak Sala mripaté kedhelen), ngagem topong (makutha awangun bathok mengkurep), ngagem raskukan kaya satataning pandhita.
 
== Silsilah ==
Kahyangané Sang Hyang Anantaboga ing Saptapratala, lapising bumi kang kaping pitu. Senadyan dunungé ana sajroning bumi, kahyangan Saptapratala iku endahé ora kalah karo kahyangan Jonggringsaloka.
Sara silahé Sang Hyang Anantaboga miturut padhalangan: Sang Hyang (SH) Wenang peputra putri asmané DewiDèwi Sayati. Sabanjuré DewiDèwi Sayati kagarwa ratu jim wujud ula naga jenengé Anantawasesa, peputra loro wujudé naga, SH Anantadewa lan SH Anantaswara.
 
SH Anantadewa kagungan putra siji wujud ula asmané SH Anantanaga. SH Anantaswara uga kagungan putra siji wujudé manungsa, asmané DewiDèwi Wasu. Sabanjuré SH Anantanaga didhaupaké klawan DewiDèwi Wasu, peputra SH.Anantaboga iya Antaboga.
Sara silahé Sang Hyang Anantaboga miturut padhalangan: Sang Hyang (SH) Wenang peputra putri asmané Dewi Sayati. Sabanjuré Dewi Sayati kagarwa ratu jim wujud ula naga jenengé Anantawasesa, peputra loro wujudé naga, SH Anantadewa lan SH Anantaswara.
 
Garwané SH Antaboga asmané DewiDèwi Superti iya Sarmananastiti, putriné SH Ismaya. Putrané SH Anantaboga ana loro, yakuwi DewiDèwi Nagagini (kang banjur kagarwa déning satriya Panenggak Pandhawa, Bratasena) lan Bambang Nagatatmala. Déné putrané sing ora kacathet ing sarasilah ana loro, yakuwi DewiDèwi Sinta Basundari lan DewiDèwi Basuwati iya DewiDèwi Landhep. Putri loro mau mung kocap ing lakon Watugunung.
SH Anantadewa kagungan putra siji wujud ula asmané SH Anantanaga. SH Anantaswara uga kagungan putra siji wujudé manungsa, asmané Dewi Wasu. Sabanjuré SH Anantanaga didhaupaké klawan Dewi Wasu, peputra SH.Anantaboga iya Antaboga.
 
== Wujud ==
Garwané SH Antaboga asmané Dewi Superti iya Sarmananastiti, putriné SH Ismaya. Putrané SH Anantaboga ana loro, yakuwi Dewi Nagagini (kang banjur kagarwa déning satriya Panenggak Pandhawa, Bratasena) lan Bambang Nagatatmala. Déné putrané sing ora kacathet ing sarasilah ana loro, yakuwi Dewi Sinta Basundari lan Dewi Basuwati iya Dewi Landhep. Putri loro mau mung kocap ing lakon Watugunung.
Ing padhalangan, wujudé Anantaboga ana loro:
# Wujud [[ula]] [[naga]] ngagem kethu oncit (kethu keyongan).
# Wujud manungsa, mripaté tlelengan (yenyèn gagrak [[Sala]] mripaté kedhelen), ngagem topong (makutha awangun bathok mengkurep), ngagem raskukanrasukan kaya satataning pandhita.
 
== Kadigdayan Anantaboga ==
Senajan wujudé ula sabongkoting wit tal, nanging kadigdayané SH Anantaboga ngédap-édabi. YenYèn tindak saka kahyangan mung cukup sedhakep karo ngeremaké netranénétrané, ngerti-ngerti wis tekan papan kang dituju. Bisa salin warna wujud manungsa lumrah.
YenYèn duka pethité diobat-abitaké, bisa ngoregaké [[jagad]]. Luwih-luwih yenyèn saawak diobahaké, bumi bakal ketaman lindhu gedhé. Lemah-lemah padha nela, prabawa angin lesus kang nggegirisi. Ana ing padhalangan kang mangkono iku sinebut gara-gara.
 
SH Anantaboga dadi ratuning para ula sajagad. KabehKabèh ula gedhé cilik, padha suyud marang dhewekédhèwèké. Déning [[Bathara Guru]], SH Anantaboga kadhawuhan nyangga bumi, mula kahyangané ing dhasaring bumi (Saptapratala). (Cathetan: Ing ilmu geologi, mbokmenawa SH Anantaboga iku sing diarani lapisan Astenosfer).
 
Iluné (banyu ing tutuké) mawa wisa. YenYèn kanggo ngedusi wong awaké bakal dadi atos ora tedhas tapak palu pandhé sisaning gurindha, prasasat ditumbak lakak-lakak yenyèn disudhuk mung manthuk-manthuk. Wayang sakothak mung ana siji sing dilumuri ileré SH Anantaboga, yaiku RadenRadèn [[Antareja]], putrané DewiDèwi Nagagini patut kalayan [[Bima|Wrekudara]].
 
SH Anantaboga darbé upas kemanden werna telu kang sinebut upas Anta, upas Warayang lan upas PengantenPengantèn. Upas telu mau dayané banget nggegirisi. Sing sapa ketaman upas mau bakal lebur tanpa dadi, ora kena kinukup kuwandané. Aja manehmanèh wujuding jalma [[manungsa]], lagi tepaké baé sing disembur, kang duwé tepak bakala palastra. Prasasat disemburaké [[gunung]] bisa jugruk, disemburaké [[segara]] bisa asat.
 
Plungsungané kang kaparingan aran Nagakawaca, yenyèn diagem awaké SH Anantaboga ora tedhas lan tumama ditamani saliré gegaman gawéyané empu ing marcapada utawa empu kahyangan. Upas Anta, upas Warayang lan plungsungan Nagakawaca iku ing tembéné kaparingaké marang RadenRadèn Antareja. Plungsungané mau ditrapaké ing anggané Antareja, mapan ing sajroning kulit sajabaning daging. Mula RadenRadèn Antareja yenyèn nuju duka, awaké kathonkaton ana sisiké emas.
 
== Lakon Balé Sigala-gala ==
Ing lakon Balé Sigala-gala, SH Anantaboga manjalma dadi [[garangan]] putih, kang nuntun RadenRadèn Bratasena kang ngrakut ibuné lan kadhangé papat, tumuju ing Kahyangan Saptapratala. Sabanjuré RadenRadèn Bratasena didhaupaké klawan DewiDèwi Nagagini, kang tembéné peputra RadenRadèn Antareja.
 
 
== Delengen uga ==
*[[Daftar Tokoh Wayang]]