[[Image:Bajak Sawah.jpg|thumb|Weluku ing satengahé sawah ing Sléman, Ngayogyakarta]]
[[BerkasGambar:Farming-on-Indonesia.jpg|thumb|220px|Wong tani lagi mluku]]
'''Waluku''' utawa '''wluku''' utawa '''luku''' iku sawijining piranti ing bidang [[tetanèn]] sing dipigunakaké kanggo ngempukaké [[lemah]] sadurungé tandur lan sebar [[winih]].
Tujuan utama saka ngluku yaiku kanggo malik lan ngempukaké [[lemah]] supaya [[subur]]. Waluku biasané ditarik déning [[sapi]] utawa [[kebo]]. Ana uga ing saperangansapérangan dhaérah, waluku ditarik déning [[jaran]]. Éwadéné, ing negara-[[negara maju]], dipigunakaké tenaga uap.
Luku utawa '''Ténggala''' kuwi piranti kang nggadhahi paédah kanggo nyuburaké [[lemah]] sadurungé tandur, icir utawa nebar wiji. Mumpangat luku yaiku kanggo nyuburaké lemah ing [[sawah]] lan [[tegalan]], saliyané iku, luku kagolong salah sijinesijiné piranti kang apik kanggo lingkungan saubengé utawa ora mujudakemujudaké polusi ing alam, amarga luku digèrèt karo [[sapi]]. Luku kagolong piranti kang ringkes lan ana gunané ing [[sejarah]].
Ning awalé masa tètanem biyenbiyèn, [[manungsa]] mungunakakemingunakaké pacul, ganco kanggo ngolah sawah utawa tegalan. Ngolah tanah nganggo pacul kuwi kurang mumpangatemumpangaté kanggo tètanem amarga ngunakakenggunakaké wetuwektu kang suwé, biasabebiasané pacul ing sakjroning tétanem mumpangatemumpangaté kanggo mopok galeng utawa ngawenggawé gulutan lan ganco mumpangatemumpangaté ing tetanem yaiku kanggo ngolah lemah wujudewujudé krakalan (lemah kang atos) biasanebiasané ganco uga digunakakedigunakaké ing sawah kang ana telané (mlétekmléthèk) amarga atos utawa kurang [[banyu]].
Luku bisa dipigunakaké ngolah [[sawah]], biasané ing [[mangsa rendheng]] utawa [[mangsa labuh]], amarga mangsa-mangsa iku akèh banyu [[udan]] kang ana ing sawah. Semana uga luku kuwi ditarik sapi kang cacahé [[2]] utawa [[1]], kang dilakokaké [[manungsa]] sinambi nggendhing (nyanyi). Mumpangaté mluku yaiku nggawa lemah kang subur ing ngisor dialihaké mendhuwur. Uga ana luku ing liya panggonan sing ditarik karo [[jaran]], [[kebo]] lan [[keledai]]. Ing sajroning lakuné jaman luku saiki kalah karo traktor kang luwih praktis lan cepet.
