[[Gambar:Traditional indonesian instruments03.jpg|thumb|400px|right|Gambar Gendèr]]
'''Gendèr''' iku salah siji perangkat [[gamelan Jawa]].<ref name="capit1"/> Gender ing gamelan slendro nduweni 11-12 [[wilah]] sing tipis lan digawedigawé saka [[logam]], menawa ana ing [[gamelan]] [[pelog]] nduweni 12-13 wilah, tapi ana uga [[gender]] sing mung nduweninduwèni 7 wilah.<ref name="capit1">{{id}}[Mertosedono, Amir.1986.''Sejarah Wayang''. Semarang:Dahara Prize] (halaman 45)</ref> Wilah-wilah iku ditata ana ing tali kang dipasang ing kayu kang ana ing kiwa tengene.<ref name="capit1"/> Ana ing sangisore wilah-wilah mau dipasang [[bumbung]], kang gunane kanggo kothak swara.<ref name="capit1"/> Bumbung-bumbung iku dikethok kanthi ukuran maneka rupa.<ref name="capit1"/> Kanggo nada sing paling ngisor, bumbunge utawa pringe dikethok sing paling ngisor ruase.<ref name="capit1"/> Kanggo [[nada]] sing luwih dhuwur dikethokake pring utawa bumbung sing luwih dhuwur.<ref name="capit1"/>Piranti sing kanggo nabuh utawa tabuh gender biasane luwih cendhek ketimbang [[gambang]] sing digawe saka kayu.<ref name="capit1"/> Instrumen Gender ditabuh nganggo tabuh sing wujude bundher (dilapisi nganggo kain) kanthi cekelan sing pendhek.<ref name="internet4">{{id}}[http://ki-demang.com/index.php/gambar_wayang/gbook15/plugins/content/jw_allvideos/includes/players/wmvplayer/php_files/gambar_wayang/index.php?option=com_content&view=article&id=204&Itemid=488 Gender](diundhuh tanggal 29 Maret 2011)</ref> Carane nyekel gender yaiku antarane [[driji]] tuding karo driji tengah.<ref name="capit1"/> Jari-jari saka [[tangan]] tengen utawa tangan kiwa dienggo mithet utawa ngemek wilah kuwi, supaya swarane mandheg.<ref name="capit1"/> Ana ing pakeliran [[wayang]], gender digunakake kanggo ngiringi crita, dialog utawa gunem antarane tokoh utawa paraga wayang.<ref name="capit1"/> Gender yaiku salah siji ricikan gamelan sing fungsine kanggo instrumen melodi.<ref name="internet1"/> Anane gender ing pentas gamelan kalebu penting.<ref name="internet1"/> Ing pagelaran [[wayang kulit]] ricikan gamelan gender nduweni fungsi kanggo nguripake swasana, nuntun [[dhalang]].<ref name="internet1">{{id}}[http://gamelan.web.id/index.php?cmd=rck&rck=gdbr Gender Barung](diundhuh tanggal29 Maret 2011)</ref> Ing pagelaran wayang, penabuh gender nduweni peran kang utama, kudu nabuh instrumen sing ora tau mandheg sawengi muput.<ref name="internet4"/>
