Sapi: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Tanpa ringkesan besutan
Larik 1:
 
{{inuseuntil|31 Mei 2011}}
{{Taxobox
| color = pink
Baris 18 ⟶ 20:
}}
 
'''Sapi''' kuwi kéwan [[ternak]] saka familia [[Bovidae]] lan subfamilia [[Bovinae]].<ref name="internet5"/> Saliyané dipiara kanggo nggarap [[sawah]] déning wong tani (narik [[luku]], [[garu]],lan liya-liyané), [[sapi]] uga bisa dijupuk [[susu]] lan dagingé. <ref name="internet5"/>Daging sapi rasané énak lan bisa digawé werna-werna masakan.<ref name="internet5"/> Saliyane iku kulit sapi uga isa dimanfaatke kanggo gawe [[bedhug]], [[kendhang]], lan [[wayang kulit]].<ref name="internet5"/>
 
==Pakan Sapi==
Pakan kewan [[ternak]] kang [[tradisional]] umume suket, godhong jagung, lan godhong-godhongan kayata godhong waru, godhong pethet, lan liya-liyane.<ref name="internet2"/>
Mengkono uga [[sapi]], biyasane saliyane godhong-godhongan kaya mau uga kadang-kadang dicampuri [[katul]] yaiku [[glepung]] saka kulit [[beras]].<ref name="internet2"/> [[Katul]] iku digawe saka kulit [[beras]] kang digiling.<ref name="internet2"/>
Ananging bahan-bahan pangan kaya mau biyasane thukule musiman. <ref name="internet2"/>Yen wayah udan akeh sing thukul subur lan yen pas ketiga bakal padha [[garing]].<ref name="internet2"/> Apamaneh yen wayah rendheng bakal mati kebaceken. <ref name="internet2"/>Mulane yen wayah musim-musim kang tinamtu para peternak [[sapi]] bakal kangelan luru pakan sapi.<ref name="internet2"/> Saliyane iku, rega [[suket]] uga mundhak.<ref name="internet2">{{id}}http://www.disnak.jabarprov.go.id(dipunundhuh tanggal 23 April 2011)</ref>
Saiki ana pakan sapi kang ora gumantung saka musism.<ref name="internet2"/> Pakan sapi kang jenenge [[protefeed]] iki bisa ditemokake sawayah-wayah tanpa ngenteni musim udan. <ref name="internet2"/>Protefeed iki bahane saka [[sampah]] [[nabati]]. <ref name="internet2"/>Sampah nabati iki tuladhane sampah [[kulit]] [[wiji]] [[kopi]], [[ampas]] [[tebu]] (ampas sisa gawe gula) lan [[ampas]] [[tela]].<ref name="internet2"/> Bahan-bahan kang asale saka [[sampah]] ing dhuwur iku nduweni [[protein]] kang akeh, saengga bisa nambah [[gizi]] pakan sapi.<ref name="internet2"/>
 
==Habitat==
Sapi ana kang diternak ing ''padang rumput'' lan diumbar urip bebas.<ref name="internet3"/> Model ternak kang kaya ngene iki kayata ing dhaerah [[Sumba]]-[[Sumbawa]] lan ing [[Eropa]] kang akeh ''padang rumput''.<ref name="internet3"/> Saliyane cara kang kaya mengkono ana uga sapi kang diternak kanthi cara dikandhang.<ref name="internet3"/> Dadi sapi-sapi mau urip ing kandhang sapi.<ref name="internet3"/> Sanajan uripe ing [[kandhang]], ananging sapi-sapi mau kanthi rutin dipakani lan dirumat.<ref name="internet3"/> Kandhang sapi kudu diresiki sawayah-wayah supaya sapi ora kena [[penyakit]], saliyane iku sapi kudu dibedhiangi.<ref name="internet3"/> Sapi dibedhiangi kanthi cara diobongake dami (wit pari) yen wayah bengi.<ref name="internet3">{{id}}[http://green.kompasiana.com/penghijauan/2011/04/13/jangan-membuang-makanan/ green.kompasiana.com](dipunundhuh tanggal 23 April 2011)</ref>
===Susu sapi===
Susu sapi bisa dadi sumber [[protein]]. <ref name="internet5"/>Para ilmuwan nerangake yen [[susu]] sapi bisa dadi pengganti [[ASI]] utawa [[''Air Susu Ibu'']]. <ref name="internet5"/>Saliyane iku susu sapi bisa dadi [[nutrisi]] kang ora mbebayani tumprap kasehatan awak.<ref name="internet5">{{id}}[http://internasional.kompas.com/read/2011/04/15/12172950/China.Jual.Susu.Sapi.Serupa.ASI](dipunundhuh tanggal 23 April 2011)</ref>
 
 
Baris 82 ⟶ 84:
==Asil olahan==
===Dendeng sayat===
;;Dendeng sayat'' yaiku lembaran tipis [[daging]] sapi kang dibumboni. [[Dendeng sayat]] iki kanggo lawuh nalika mangan. Cara masak dendeng sayat kanthi digorengdi[[goreng]].<ref name="internet4">{{id}}[http://www.warintek.ristek.go.id/pangan_kesehatan/pangan/piwp/dendeng_sayat.pdf](dipunundhuh tanggal 23 April]</ref>
Bahan dendeng sayat<ref name="internet4"/>:
# Daging sapi (tanpa lemak) 4 kg
Baris 97 ⟶ 99:
===Susu sapi===
Susu sapi bisa digawe werna-werna panganan. Prinsip kanggo ngolah susu sapi yaiku [[pasteurilisasi]] lan [[sterilisasi]].<ref name="internet6">{{id}}[http://library.usu.ac.id/download/fp/ternak-eniza2.pdf](dipunundhuh tanggal 23 April 2011)</ref>
Susu kalebu [[nutrisi]] sepisanan kanggo makhluk kang lagi wae lair, kanggo kewan apadene kanggo manungsa.<ref name="internet6"/> Susu sapi nduweni [[gizi]] kang akeh, amarga [[susu]] sapi ngandhut zat [[kimia]] kang dibutuhake awak kayata [[Calsium]], [[Phosphor]], [[Vitamin A]], [[Vitamin B]] lan [[Riboflavin]] kang dhuwur.<ref name="internet6"/> Susu sapi gampang dicerna usus lan nduweni [[protein]], [[mineral]] lan [[vitamin]].<ref name="internet6"/> Telu-telune ndadekake [[susu]] sapi dadi bahan panganan kang ''fleksibel'' kang bisa diatur kadar lemake, saengga bisa jumbuh karo selera [[konsumen]].<ref name="internet6"/>
Susu sapi uga bisa diolah saengga nduweni rasa [[stroberry]], rasa [[jeruk]], [[anggur]] lan buah-buah liyane.<ref name="internet6"/>
Susu kalebu bahan pangan hewani, yaiku arupa cairan [[putih]] kang diasilake [[kewan]] [[ternak]] lan kanthi cara diperes. <ref name="internet6"/>
Saiki, meh saben dhaerah nduweni [[pabrik]] [[susu]].<ref name="internet6"/>
Ing [[Sumatera Utara]] susu diasilake ing Kabupaten [[Deli]] [[Serdang]], [[Simalungun]], [[Binjai]] lan [[Medan]].<ref name="internet6"/> Ing pulo [[Jawa]], susu diasilake lan diproses ing dhaerah [[Jawa Barat]] yaiku [[Lembang]] lan [[ujung berung]], [[Jawa Tengah]] yaiku ing [[Semarang]], [[Ungaran]] lan [[Boyolali]] lan ing dhaerah [[Jawa Timur]] yaiku ing [[Pujon]], [[Nongko jajar]], [[Batu]] lan [[Grati]]. <ref name="internet6"/>
Ing [[Amerika Serikat]], dhaerah-dhaerah penghasil [[susu]] ana ing kawasan urban utawa perkotaan kang akeh panduduke.<ref name="internet6"/> Negara bagian [[Amerika Serikat]] kang ngasilake susu kayata [[Wisconsin]], [[California]], [[New York]], [[Minnesota]], [[Pensylvania]], [[Michican]], [[Ohio]] lan [[Iowa]].<ref name="internet6"/>
 
== Liya-liya ==
Baris 126 ⟶ 128:
<gallery>
Gambar:Bueyes (carahue).jpg|sapi
Gambar:Cow in Sleman Java 2002.jpg|Sapi ing Désa Sambi, SlemanSléman, Jawa
Gambar:Stare Pole - pomnik krowy.jpg|Monumèn sajarah sapi ing Polandia
Gambar:Sate kambing dan nasi.jpg|SateSaté Sapi
 
</gallery>