Sapi: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Tanpa ringkesan besutan
Tanpa ringkesan besutan
Larik 1:
 
{{inuseuntil|31 Mei 2011}}
{{Taxobox
Baris 20 ⟶ 19:
}}
 
'''Sapi''' kuwi kéwan [[ternak]] saka familia [[Bovidae]] lan subfamilia [[Bovinae]].<ref name="internet5"/> Saliyané dipiara kanggo nggarap [[sawah]] déning wong tani (narik [[luku]], [[garu]],lan liya-liyané), [[sapi]] uga bisa dijupuk [[susu]] lan dagingé. <ref name="internet5"/>Daging sapi rasané énak lan bisa digawé werna-werna masakan.<ref name="internet5"/> SaliyaneSaliyané iku kulit sapi uga isa dimanfaatkedimanfaatké kanggo gawe [[bedhug]], [[kendhang]], lan [[wayang kulit]].<ref name="internet5"/>
 
==Pakan Sapi==
Pakan kewankéwan [[ternak]] kang [[tradisional]] umume suket, godhong jagung, lan godhong-godhongan kayata godhong waru, godhong pethet, lan liya-liyaneliyané.<ref name="internet2"/>
Mengkono uga [[sapi]], biyasanebiyasané saliyanesaliyané godhong-godhongan kaya mau uga kadang-kadang dicampuri [[katul]] yaiku [[glepung]] saka kulit [[beras]].<ref name="internet2"/> [[Katul]] iku digawedigawé saka kulit [[beras]] kang digiling.<ref name="internet2"/>
Ananging bahan-bahan pangan kaya mau biyasanebiyasané thukulethukulé musiman. <ref name="internet2"/>YenYèn wayah udan akehakéh sing thukul subur lan yenyén paswayah ketiga bakal padha [[garing]].<ref name="internet2"/> ApamanehApamanéh yenyèn wayah rendheng bakal mati kebaceken. <ref name="internet2"/>MulaneMulané yenyèn wayah musim-musim kang tinamtu para peternak [[sapi]] bakal kangelankangélan luru pakan sapi.<ref name="internet2"/> SaliyaneSaliyané iku, rega [[suket]] uga mundhak.<ref name="internet2">{{id}}http://www.disnak.jabarprov.go.id(dipunundhuh tanggal 23 April 2011)</ref>
Saiki ana pakan sapi kang ora gumantung saka musism.<ref name="internet2"/> Pakan sapi kang jenengejenengé [[protefeed]] iki bisa ditemokakeditemokaké sawayah-wayah tanpa ngenteningenténi musim udan. <ref name="internet2"/>[[Protefeed]] iki bahanebahané saka [[sampah]] [[nabati]]. <ref name="internet2"/>Sampah nabati iki tuladhanetuladhané sampah [[kulit]] [[wiji]] [[kopi]], [[ampas]] [[tebu]] (ampas sisa gawegawé gula) lan [[ampas]] [[telatéla]].<ref name="internet2"/> Bahan-bahan kang asaleasalé saka [[sampah]] ing dhuwur iku nduweninduwéni [[proteinprotéin]] kang akehakéh, saenggasaéngga bisa nambah [[gizi]] pakan sapi.<ref name="internet2"/>
 
==Habitat==
Sapi ana kang diternak ing ''padang rumput'' lan diumbar urip bebasbébas.<ref name="internet3"/> ModelModél ternak kang kaya ngenengéné iki kayata ing dhaerahdhaérah [[Sumba]]-[[Sumbawa]] lan ing [[EropaÉropa]] kang akehakéh ''padang rumput''.<ref name="internet3"/> SaliyaneSaliyané cara kang kaya mengkono ana uga sapi kang diternak kanthi cara dikandhang.<ref name="internet3"/> Dadi sapi-sapi mau urip ing kandhang sapi.<ref name="internet3"/> Sanajan uripeuripé ing [[kandhang]], ananging sapi-sapi mau kanthi rutin dipakani lan dirumat.<ref name="internet3"/> Kandhang sapi kudu diresiki sawayah-wayah supaya sapi ora kena [[penyakit]], saliyanesaliyané iku sapi kudu dibedhiangi.<ref name="internet3"/> Sapi dibedhiangi kanthi cara diobongakediobongaké [[dami]] (wit pari) yen wayah bengi.<ref name="internet3">{{id}}[http://green.kompasiana.com/penghijauan/2011/04/13/jangan-membuang-makanan/ green.kompasiana.com](dipunundhuh tanggal 23 April 2011)</ref>
===Susu sapi===
Susu sapi bisa dadi sumber [[protein]]. <ref name="internet5"/>Para ilmuwan nerangakenerangaké yenyèn [[susu]] sapi bisa dadi pengganti [[ASI]] utawa [[''Air Susu Ibu'']]. <ref name="internet5"/>SaliyaneSaliyané iku susu sapi bisa dadi [[nutrisi]] kang ora mbebayani tumprap kasehatankaséhatan awak.<ref name="internet5">{{id}}[http://internasional.kompas.com/read/2011/04/15/12172950/China.Jual.Susu.Sapi.Serupa.ASI](dipunundhuh tanggal 23 April 2011)</ref>
 
 
Baris 83 ⟶ 82:
 
==Asil olahan==
===DendengDéndéng sayat===
;;Dendeng''Déndéng sayat'' yaiku lembaran tipis [[daging]] sapi kang dibumboni. [[DendengDéndéng sayat]] iki kanggo lawuh nalika mangan. Cara masak dendengdéndéng sayat kanthi di[[goreng]].<ref name="internet4">{{id}}[http://www.warintek.ristek.go.id/pangan_kesehatan/pangan/piwp/dendeng_sayat.pdf](dipunundhuh tanggal 23 April]</ref>
Bahan dendengdéndéng sayat<ref name="internet4"/>:
# Daging sapi (tanpa lemak) 4 kg
# Gula abang 1 kg
Baris 98 ⟶ 97:
# Sendawa (NANO3) (0,1%) 4 gram
===Susu sapi===
Susu sapi bisa digawedigawé werna-werna panganan. Prinsip kanggo ngolah susu sapi yaiku [[pasteurilisasi]] lan [[sterilisasi]].<ref name="internet6">{{id}}[http://library.usu.ac.id/download/fp/ternak-eniza2.pdf](dipunundhuh tanggal 23 April 2011)</ref>
Susu kalebu [[nutrisi]] sepisanan kanggo makhluk kang lagi wae lair, kanggo kewankéwan apadeneapadéné kanggo manungsa.<ref name="internet6"/> Susu sapi nduweninduwéni [[gizi]] kang akehakéh, amarga [[susu]] sapi ngandhut zat [[kimia]] kang dibutuhakedibutuhaké awak kayata [[Calsium]], [[Phosphor]], [[Vitamin A]], [[Vitamin B]] lan [[Riboflavin]] kang dhuwur.<ref name="internet6"/> Susu sapi gampang dicerna usus lan nduweninduwéni [[proteinprotéin]], [[mineral]] lan [[vitamin]].<ref name="internet6"/> Telu-telune ndadekake [[susu]] sapi dadi bahan panganan kang ''fleksibel'' kang bisa diatur kadar lemakelemaké, saenggasaéngga bisa jumbuh karo seleraseléra [[konsumenkonsumén]].<ref name="internet6"/>
Susu sapi uga bisa diolah saenggasaéngga nduweni rasa [[stroberrystrobérry]], rasa [[jeruk]], [[anggur]] lan buah-buah liyaneliyané.<ref name="internet6"/>
Susu kalebu bahan pangan hewanihéwani, yaiku arupa cairan [[putih]] kang diasilakediasilaké [[kewankéwan]] [[ternak]] lan kanthi cara diperes. <ref name="internet6"/>
Saiki, mehméh saben dhaerahdhaérah nduweninduwéni [[pabrik]] [[susu]].<ref name="internet6"/>
Ing [[Sumatera Utara]] susu diasilakediasilaké ing KabupatenKabupatén [[Deli]] [[Serdang]], [[Simalungun]], [[Binjai]] lan [[Medan]].<ref name="internet6"/> Ing pulo [[Jawa]], susu diasilake lan diproses ing dhaerah [[Jawa Barat]] yaiku [[Lembang]] lan [[ujung berung]], [[Jawa Tengah]] yaiku ing [[Semarang]], [[Ungaran]] lan [[Boyolali]] lan ing dhaerah [[Jawa Timur]] yaiku ing [[Pujon]], [[Nongko jajar]], [[Batu]] lan [[Grati]]. <ref name="internet6"/>
Ing [[AmerikaAmérika Serikat]], dhaerahdhaérah-dhaerahdhaérah penghasil [[susu]] ana ing kawasan urban utawa perkotaan kang akehakéh pandudukepandhudhuké.<ref name="internet6"/> Negara bagian [[AmerikaAmérika Serikat]] kang ngasilakengasilaké susu kayata [[Wisconsin]], [[California]], [[New York]], [[Minnesota]],[[Pensylvania]], [[Michican]], [[Ohio]] lan [[Iowa]].<ref name="internet6"/>
 
== Liya-liya ==