Baya: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
PL09Puryono (parembugan | pasumbang)
+ sithik
PL09Puryono (parembugan | pasumbang)
+ sithik
Larik 2:
| color = pink
| name = Baya (bajul)
| fossil_range = [[Late Cretaceous]] - KiniSaiki
| image = NileCrocodile.jpg
| image_caption = [[BuayaBaya Nil]]
| image_width = 250px
| regnum = [[Animal]]ia
Larik 20:
}}
 
'''Baya''' utawa asring kasebut '''bajul''' iku [[reptil]] sing awak'e gedhé sing urip ing [[banyu]]. Sacara ilmiah, baya nyakup kabèh [[spesies]] anggotakulawarga [[familia|suku]] '''Crocodylidae''', klebu uga [[baya iwak]] (''Tomistoma schlegelii''). Senadyan mangkonomangkana jeneng iki bisa uga sacara longgar kanggo nyebut ‘baya’ [[aligator]], [[kaiman]] lan [[gavial]]; yakuwi krabat-krabat baya saka suku liya.
 
== Taksonomi lan panyebaran ==
[[Gambar:Crocodylus cataphractus.jpg|thumb|150px|[[BuayaBaya moncong-ramping]], ''Crocodylus cataphractus'']]
[[Gambar:Crocadiles.jpg|right|thumb|right|150px|BuayaBaya-buayabaya tengahkang berjemurdhèdheè]]
<!-- Deleted image removed: [[Berkas:DSCN2480-2.jpg|right|thumb|right|150px|Buaya Kuba pada Parque Metropolitana, Santiago, Cile]] -->
[[Gambar:Crocodylus acutus mexico 01.jpg|right|thumb|right|150px|BuayaBaya Amerika pada[[Amérika]] ing[[La Manzanilla, Jalisco, Mexico]]]]
 
Akèh-akèhé baya kagolong jroning [[genus|marga]] ''Crocodylus''. Loro marga liya sing isih urip anggota suku Crocodylia yakuwi ''[[Osteolaemus]]'' lan ''[[Tomistoma]]'', saben jinis asipat [[monotipik]].
Larik 38:
**** [[Baya kerdil]], ''[[Osteolaemus tetraspis]]'' (para ahli béda panemu ngenani spesies iki sakbeneré dumadi saka rong spesies. Akèh-akèhé nduwèni panemu yèn baya kerdil iku siji spesies kanthi loro anak jenis (subspesies): ''O. tetraspis tetraspis'' & ''O. t. osborni'')
*** Marga ''[[Crocodylus]]''
**** ''[[Crocodylus acutus]]'', [[baya AmerikaAmérika]]
**** ''[[Crocodylus cataphractus]]'', [[BuayaBaya moncong-ramping]] (kajian [[DNA]] terbarupaling menyarankananyar ing bahwa spesies ini mungkinbisa lebih tepatdigolongake digolongkan ke dalamjroning marga tersendiriutawa kulawarga, ''[[Mecistops]]'')
**** ''[[Crocodylus intermedius]] '', [[baya Orinoco]]
**** ''[[Crocodylus johnsoni]]'', [[baya airbanyu-tawar Australia]]
**** ''[[Crocodylus mindorensis]]'', [[baya Filipina]]
**** ''[[Crocodylus moreletii]] '', [[baya Meksiko]]
**** ''[[Crocodylus niloticus]]'', [[baya Nil]] utawa baya Afrika (anak jenisjinis [[Madagaskar]] kadang dijenengi [[baya ireng]])
**** ''[[Crocodylus novaeguineae]]'', [[baya Irian]]
**** ''[[Crocodylus palustris]]'', [[baya India]] utawa baya rawa
Larik 61:
**** ''[[Tomistoma cairense]]'' (punah)
**** ''[[Tomistoma machikanense]]'' (punah, spesies kala Pleistosen dari [[Jepang]])
 
<!--
=== Baya ing Indonesia ===
SejauhJinising inibaya diketahuikang sekitarana tujuhing Indonésia kapengkar minangka [[pitu]] spesies (atauutawa subspesies) buayakang ditemukake yanging ditemukansakubenge dikapuloan IndonesiaIndonésia.<ref name="iskandar2000">Iskandar, D.T. 2000. ''Kura-kura dan Buaya Indonesia dan Papua Nugini''. Penerbit ITB, Bandung. 191 hal. ISBN 979-96100-0-1</ref>, yakni:
 
* [[Buaya Mindoro]] atau buaya Filipina (''Crocodylus mindorensis'')
* [[Buaya Irian]] (''C. novaeguineae'')
* [[Buaya muara]] (''C. porosus'')
* [[Buaya Kalimantan]] (''C. raninus'')
* Buaya air tawar atau [[buaya Siam]] (''C. siamensis'')
* [[Buaya Irian#Catatan taksonomis|Buaya Sahul]] (''Crocodylus'' sp.nov.), dan
* [[Buaya senyulong]] (''Tomistoma schlegelii'')
 
* [[BuayaBaya Mindoro]] atauutawa buayabaya Filipina (''Crocodylus mindorensis'')
* [[BuayaBaya Irian]] (''C. novaeguineae'')
* [[BuayaBaya muara]] (''C. porosus'')
* [[BuayaBaya Kalimantan]] (''C. raninus'')
* BuayaBaya airbanyu tawar atauutawa [[buayabaya Siam]] (''C. siamensis'')
* [[BuayaBaya Irian#CatatanCathetan taksonomis|BuayaBaya Sahul]] (''Crocodylus'' sp.nov.), danlan
* [[BuayaBaya senyulong]] (''Tomistoma schlegelii'')
<!--
Keberadaan buaya Mindoro di Indonesia (yakni di [[Sulawesi]] timur dan tenggara) baru dilaporkan semenjak 1996. Buaya Kalimantan (diketahui dari [[Kalimantan Barat]] dan [[Kalimantan Selatan|Selatan]]) statusnya masih diperdebatkan, mengingat jenis ini serupa bentuk dan habitatnya dengan buaya air tawar, namun dengan beberapa ciri lain yang membedakannya. Demikian pula status buaya Sahul, yang selama ini dianggap identik dengan buaya Irian. Buaya Sahul menyebar terbatas di sebelah selatan Papua, sementara buaya Irian di sebelah utara pegunungan tengah. <ref name="iskandar2000"/>
-->