'''Bedhaya''' inggih punika tari utawi beksa ingkang dipun tarèkaken déning [[kenya]] cacah sanga. [[Bedhaya]] saking tembung [[ambedhaya]] ateges [[menari]]. Beksan Bedhaya inggih punika salah satunggaling beksa ingkang asifat sakral dipunciptakakendipunripta deningdéning [[Panembahan SenopatiSénopati]] kaliyan [[Kanjeng Ratu Kidul]].
Rikala jaman semanten tari bedhaya punika namung dipun pagelaraken wonten lingkungan kraton kemawonkémawon lan tiyang jawi kraton mboten saged midangetakenmidhangetaken awit tari bedhaya punika kagolong tari ningrat lan sakral. Tari bedhaya dipun sebatdipunsebat tari sakral amargi tari menika ngandhut suraos falsafah tiyang gesang ingkang agung,khususipun kagem tiyang jawi.
==Ètimologi==
Tembung bedhaya punika kapendhet saking [[basa SangskretaSanskerta]], inggih punika ''budha'' ingkang gadhah makna awal, wiwitan utawi suci. Wonten ing salebeting tari bedhaya punika mboten sembarangkedah tiyang pinilih ingkang saged narèkaken. Tiyang punika kedah kenya ingkang taksih prawan ingkang dèrèng nggarap sari (haid) lan saged nglampahi sarat-sarat lelampah ingkang dipun wajibaken sakdèrèngipun mbeksa, inggih punika lelampah spiritual kebatinan, pasa lan dipun pingit wonten panggènan mligi supados para paraga tari punika siap lahirlair batin lan kadhidhik méntal ugi kapribadènipunkapribadhènipun.
==Bedhaya kakung==
Rikala jaman semanten para paraga [[tari bedhaya]] punika inggih saged ugi para tiyang jaler utawi tiyang kakung kang tasihtaksih anèm lan nggadahi wiraga kadhos tiyang putri, alus lan subasita. Tari ingkang dipun bektakkenbektakaken lajeng kasebat tari bedhaya kakung utawi bedhaya jaler alasanipun tari punika dipun bektaakebektakaken kaliyan tiyang kakung amargi tiyang putri wonten alanganpunalanganipun inggih puniapunika haids lan jaman semanten tiyang putri mboten angsal campur dados setunggal yenyèn dèrèng [[palakrama]]. Kejawi saking punika, tari bedhaya dipuntarèkaken ing wekdal ingkang dangu. Manawi staminanipuntenaganipun mboten saé saged andadosaken gerah utawi lungkrah. Wekdal ingkang dipunginakaken rikala jaman semanten saged ngantos setunggal setengah jam. Pramila saking punika penarinipun kedah pilihan.
Para paraga utawi penari cacah sanga punika wau ngandhut suraos piyambak-piyambak, inggih punika Batak, [[gulu]], [[dadadhadha|jaja]], hendel, apit ngajeng, apit winking, wedhalan ngajeng, wedhalan wingking lan buncit. SetunggilSetunggal lan setunggilipunsetunggalanipun mawa makna lan filosofi ingkang bènten-bènten.
