Wikipédia

Temulawak: Béda antara owahan

Luru sajarah
← Besutan sadurungéBesutan sawisé →
Konten dihapus Konten ditambahkan
VisualTèks wiki
Tanpa ringkesan besutan
Tanpa ringkesan besutan
Larik 22:
 
 
'''Temu lawak''' (''Curcuma xanthorhiza'' L.) (en:''Java Turmeric'')<ref>[http://www.bppt.go.id/index.php?option=com_content&view=article&id=741:lindungi-temulawak-indonesia&catid=56:bioteknologi-dan-farmasi Temu lawak ikon herbal Indonesia]</ref> kuwi tanduran obat-obatan sing kagolong jroning suku [[pala kapendhem]] (''temu-temuan'') ([[Zingiberaceae]]). Tanduran iki asalé saka [[Indonésia]], mliginé Pulo [[Jawa]].
 
Ing Jawa, tanduran iki diarani '''temulawak''', ing [[Sunda]] diarani '''koneng gede''', déné ing [[Madura]] diarani '''temu labak'''.
 
Tanduran temu lawak bisa tuwuh dhuwuré nganti 2 m, nduwèni kembang awarna kuning. Oyod temutemulawak lawak(rimpang) kerepasring dipigunakakédigunakaké minangka bahan obat-obatan tradhisional.
 
== Morfologi ==
 
Temulawak kalebu tanduran Terne sing nduwèni gagang semu dhapuran, habitusé bisa nganti 2-2,5 mèter, saben dhapuran ana 3-9 anakkananakan lan saben tanduran nduwèni 2-9 ron. <ref> [http://diperta.jabarprov.go.id/index.php/subMenu/1090 Budidaya Temulawak]</ref>
 
* Oyod
 
[[Oyod]] temulawak kang padatan diarani rimpang kawangun kanthi sampurna lan pangé kuat, wernané ijo peteng. Rimpang induk bisa nduwèni 3-4 rimpang. Werna kulit rimpang coklat rada [[abang]] utawa [[kuning]] tuwa, déné werna dagingé [[oranye]] tuwa utawa kuning. Rimpang temulawak kawangun ing jero lemah, jeroné udakara 16 cm. Padatan, saben dhapuran nduwèni 6 rimpang tuwa lan 5 rimpang enom. Khasiat rimpang temulawak yaiku kanggo antiradang, nambah prodhuksi [[ASI]], anti racun [[empedu]], ngudhunaké [[kolésterol]], diurètik, tonikum, lan ngilangaké nyeri ing sendi.
 
* Gagang
 
Temulawak kalebu jinisingjinis tanduran hèrba sing gagangé semu lan dhuwuré bisa nganti 2-2,5 mèter, wernané [[ijo]] utawa coklat peteng. Godhongé padha nutupi nganti kawangun gagang. Temulawak bisa urip apik ing dhaérah dhataran cendhèk nganti huwur 750 mèter sadhuwuré permukaan segara.
 
* Godhong
 
Saben gagang nduwèni [[godhong]] sing cacahé 2-9 kanthi bentuk bunder ndawa kaya godhong [[gedhang]], wernané [[ijo]] utawa coklat rada [[ungu]], dawané 31-84 cm lan amabanéambané 10-18 cm.
 
* Kembang
 
Temulawak nduwèni [[kembang]] sing bentuké nggrombol, cendhak lan amba, wernané [[putih]] utawa [[kuning]] tuwa lan bongkot kembangé wernané [[ungu]]. Kembang majemuk bentuké ''bulir'', bunder dawa, dawané 9-23 cm, ambané 4-6 cm. Kembang thukul kanthi cara giliran saka kantong-kantong godhong pengayom sing gedhé lan manéka werna ukurané uga wernané. Mahkota kembang wernané [[abang]], bentuké [[tabung]] (silinder) kanthi dawa 4,5 cm, lan mekrok ing wayah ésuk lan alum nalika soré.
 
== Fisiologi ==
 
Temulawak wis dimangertèni ngandhut senyawa kimia sing nduwèni aktivitas fisiologis, yaiku kurkuminoid lan [[minyak atsiri]]. Kurkuminoid mènehimènèhi werna [[kuning]] ing rimpang kang sipaté anti-[[baktèri]], anti-[[kanker]], anti-[[tumor]], lan anti-radang, ngandhut anti-oksidan lan hypokolesteromik. Déné minyak atsiri nduwèni rasa lan ambu sing khas. Isi minyak atsiri ing rimpang temulawak 3-12%.
 
Miturut eksplorasi, rimpang temulawak ngandhut akèh zat kimiawi sing mènèhi èfèk positif kanggo [[organ]] manungsa kayata [[empedu]], [[hati]], lan [[pankréas]]. Prabawané kanggo empedu yaiku bisa nyegah kawanguné watu lan kolesistisis. Ing ati, zat temulawak ngrangsang sèl ati nggawé empedu, nyegah [[hépatitis]], lan lara ati, ngéwangi ngudhunaké kadar SGOT lan SGPT uga kanggo anti-hepatotoksik. Kejaba iku, temulawak uga bisa ngrangsang fungsi penkréas, nambah seléra mangan, ngrangsang mlakuné sistem [[hormon]] metabolisme lan fisiologi awak. <ref>[http://agricenter.jogjaprov.go.id/index.php?action=generic_content.main&id_gc=136 Temulawak (Curcuma xanthorrhiza)]</ref>
Dijupuk saka "https://jv.wikipedia.org/wiki/Temulawak"