Karna: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
TracySurya (parembugan | pasumbang)
c TracySurya mindhahaken kaca Adipati Karna dhumateng Karna: tanpa gelar/sesebutan
TracySurya (parembugan | pasumbang)
gabungan isi, durung ditata
Larik 1:
[[Gambarimage:PewayanganKarna-kl.jpg|thumb|184x274pxright|AdipatiAdhipati Karna]]
{{Gabung menyang|Karna}}
 
[[Gambar:Pewayangan.jpg|thumb|184x274px|Adipati Karna]]
'''Adhipati Karna''' utawa Basukarna iku ratu ing Ngawangga (Awangga), negara cilik kebawah [[negara]] [[Astina]]. Garwané asma [[Dèwi Surtikanti]], putrané Prabu Salya ratu ing Mandaraka. Dèwi Surtikanthi iku mbakyuné [[Dèwi Banowati]] (garwané Prabu Duryudana), mula ing padhalangan Prabu Duryudana yèn ngaturi Prabu Karna, "Kaka Prabu Karna" utawa "Kaka Adipati Karna".
'''Adipati Karna''' yaiku sedulur nJanaka kang tunggal ibu nanging siji rama. Ramane Adipati Karna iku aran Bethara Surya, dene yen ramane Janaka iku Pandhu Dewanata, ibune padha- padha Dewi Kunthi.
 
'''Adipati Karna''' yaikuiku sedulur nJanakaJanaka kang tunggal ibu nanging sijiséjé rama. Ramane Adipati Karna iku aran Bethara Surya, dene yen ramane Janaka iku Pandhu Dewanata, ibune padha- padha Dewi Kunthi.
 
Patuladhan saka dheweke nalika ana perang Baratayuda adipati Karna iki ora mbela marang prajurit Pandhawa, nanging sabiyantu marang prajurit Ngastina, jalaran dheweke kepengin males budi kabecikan marang raja ing Ngastina iya Sang Prabu Duryudana.
 
Duk rikala semana adipati Karna lunga saka praja disiya- siya dening ibune, malah kelakon dilarung ing Bengawan Swilu gangga, sawuse ngancik diwasa arep melu mupu sayembara panah wae ora oleh, dupeh dudu putrane raja, rikala iku banget lingseme lan lara atine adipati karna, ing wektu iku uga Duryudana banjur maringi tanah perdikan ing Angga lan ngiras pantes diepek dadi putra angkate raja ing Ngastina mau. 5ngIng sajrone ati adipati Karna aprasetya, "iya seksenana bumi langit saisine mbesuk kapan kelakone aku bakal mbela marang wong kang bisa paring dalaning kamulyan uripku iki".
 
Karna pancen putrané [[Bathara]] [[Surya]] lan Dèwi [[Kunthi]], mula Karna iku klebu drajating Wasu, yakuwi manungsa setengah [[déwa]]. Mula ora mokal yèn Karna kasinungan kadigdayan kang linuwih. Prigel ulah warastra (jemparing) prasasat timbang karo keprigelané Arjuna. Kejaba panah Kuntawijayadanu (Kunta Druwasa), pusakané Karna wujud keris aran Kiai Kaladete (yèn ing padhalangan gagrak Sala sinebut Kiai Jalak). Aji-ajiné Karna yaiku aji Kalalupa (bisa ngetokaké buta akèh banget), lan Naracabala (bisa ngetokaké gegaman manéka warna).
 
Tembung ''Karna'' kuwi dhéwé sejatiné nduwéni teges ''kuping'', amarga lairé seka kuping. Critané mangkéné: nalika Dèwi Kunthi isih kenya naté meguru marang resi Druwasa kang sekti. Karo sang resi Druwasa, Dèwi Kunthi diparingi mantram panggendhaming déwa aran Adityahredaya iya Punta Wekasing Rasa Tunggal Sabda Tanpa Lawanan, kang dayané yèn diwateg bakal nekakaké déwa sing lagi sela. Welingé sang resi, Dèwi Kunthi ora éntuk ngrapal mantra kuwi sembarangan, yèn perlu temenan waé. Amarga péngén ngerti kasiaté mantra kuwi sawijining dina Dèwi Kunthi ngrapal mantra saka sang resi. Kabeneran Déwa sing lagi sela yaiku [[Bhatara Surya]] kang nguwasani srengéngé. Kocap kacarita Bhatara Surya seneng karo Kunthi. Nalika ngerti yèn Dèwi Kunthi anggarbini banjur Bhatara Surya mbudidaya supaya jabang bayi bisa lahir tanpa liwat guwa garba. Kanthi kasektenané [[Bhatara Surya]], si jabang bayi bisa dilairké saka kuping utawa karna. Mula banjur diparingi asma Karna. (Basukarna).
 
Bayi Karna nuli diwadhahi kendhaga, banjur dikelekaké ing bengawan Gangga. Ing tembé bayi Karna ditemu déning kusir Adhirata.
 
[[Gambar:Pewayangan.jpg|thumb|184x274px|Adipati Karna]]
 
Nanging miturut crita padhalangan jabang bayi Karna dadi puta angkaté Prabu Radeya ratu ing Pethapralaya. Sawisé diwasa Karna bisa jumeneng ratu ing Awangga, amarga bisa ngalahaké Prabu Karnamandra (Kala Karna), ratu ing negara iki. Patihé Karna asmané Patih Adimanggala (Surahadimanggala).
 
Ing perang [[Bharatayudha]], Karna mbélani [[Kurawa]]. Satria iki ngerti yèn sejatiné Kurawa kang salah. Nanging dhèwèké ngugemi jejer ing satriya kudu mbela sapa wong sing mbiyèn mbela dhèwèké. Ing perang kuwi, Karna bisa maténi [[Gathotkaca]] nganggo pusaka Kuntowijoyondanu. Dhèwèké uga méh maténi [[Arjuna]]. Nanging panahé luput amarga [[Salya|Prabu Salya]] nyendhal jarané. Salya nalika iku dadi kusiré Karna, kang sejatiné mantuné dhéwé. Déné Arjuna dikusiri déning [[Kresna]]. Lakon iki kondhang kanthi irah-irahan ''Karna Tandhing'' amarga Arjuna uga macak kaya Karna. Ing kéné, Karna mati kena panahé Arjuna, kyai Pasopati.
 
Adhipati Karna iku salah sijining tokoh wayang sing kalebu antagonis ning bisa diarani simpatik. Dhèwèké bisa kaanggep [[anti hero]]. Kaya déné [[Kumbakarna]], Adhipati Karna asring dadi panutan ing perkara [[nasionalisme]].
 
==Dasanama==
Dasanamané : Basukarna, Basusena, Bismanthaka, iya Suryatmaja utawa Suryaputra kang mengku teges putrané Bathara Surya.
 
==Uga Delengen==
[[id:Wayang]]
* [[jv:PewayanganMahabharata]]
 
==CathetanPranala Sukunjaba==
* {{id}} [http://www.bausastra.com/main/index.php?do=view&id=89 Karna ing Bausastra Javanese Dictionary] (bausastra.com)
{{reflist}}
{{Artikel Dhasar}}
 
[[Kategori:ArtikelParaga Dhasarwayang]]
<!-- referensi -->
[[Kategori:Paraga Mahabharata]]
 
[[bn:কর্ণ (মহাভারত)]]
[[Kategori:Artikel Dhasar]]
[[en:Karna]]
[[es:Karna]]
[[fr:Karna]]
[[gu:કર્ણ]]
[[hi:कर्ण]]
[[id:WayangKarna]]
[[it:Karna]]
[[ja:カルナ]]
[[kn:ಕರ್ಣ]]
[[ml:കർണ്ണൻ]]
[[mr:कर्ण]]
[[new:कर्ण]]
[[or:କର୍ଣ୍ଣ]]
[[ru:Карна]]
[[sk:Karna]]
[[su:Karna]]
[[ta:கர்ணன்]]
[[te:కర్ణుడు]]
[[th:กรรณะ]]
[[uk:Карна]]