Buda: Béda antara owahan
Konten dihapus Konten ditambahkan
TjBot (parembugan | pasumbang) c r2.7.2) (Bot: Nambahaké got:𐌱𐌿𐌳𐌳𐌷𐌰 |
Tanpa ringkesan besutan |
||
Larik 3:
Buda utawi '''Buddha''' saking [[Basa Sansekreta]]: बुद्ध , tegesipun ''Ingkang Wungu'', ''Ingkang sampun dugi ing papadhang estu''. Tembung punika dipunpendhet saking tembung Sansekreta: "Budh", ''kanggé mangertosi''). Tembung punika ugi gelar ingkang dipuncaosaken dhumateng tiyang ingkang sampun sadhar mangembangaken potènsi pribadhinipun piyambak kaliyan ingkang sampun ngembang kasadharipun. Ing panganggé wekdal samangké, tembung punika asring ngarujuk dhumateng [[Siddhartha Gautama]], guru agami lan ingkang yasa ngadhegaken [[Agama Buddha|Agami Buddha]] (ugi dipunanggep "Buddha kangge wekdal samangké"). Ing pangangé ingkang sanès, tegesipun tuladha kanggé ''manungsa'' ingkang '''dipunparingi kasadharan'''.
Agami '''Buddha''' miyos ing nagari [[India]], utawi langkung leres ing tlatah [[Nepal]] samangké. Agami punika miyos arupa satunggilipun reaksi dhumateng [[agama|agami]] [[Brahmanisme]]. Pandhéganipun inggih punika [[Siddhartha Gautama]] ingkang sami dipuntepangi minangka [[Gautama Buddha]] déning para pandhèrèkipun. Ajaran agami Buddha nyebar ngantos dumugi ing nagari [[Tiongkok]] ing taun [[399]]. Ingkang ngasta inggih punika satunggiling [[bhiksu]] ingkang asmanipun [[Fa Hsien]]. Masarakat [[Cina|Cinten]] ugi angsal pangaruh saking [[Tibet]] ingkang sampun dipunmodhifikasi dhumateng tradhisi lokal.
Ing tanah Jawi, agami punika ugi sampun wonten ing [[abad kaping 5]]. Candhi [[Barabudhur]] ingkang langkung saé ing rat punika, yasanipun para ratu saking wangsa [[Syailendra]] ingkang memengkoni praja ing [[Jawa Tengah|Jawi Tengah]] watawis [[abad kaping 8]]. Para panganut Buddha mboten nganggep menawi [[Siddhartha Gautama]] punika sang hyang Buddha ingkang kaping sepindhah punapa ingkang pungkasan. Dipuntingali sacara teknis, Buddha, punika satunggiling tiyang ingkang sampun kapanggih ing [[Dharma]] (ingkang kagungan kersa: Kaleresan; prakawis saèstunipun, akal budi, kasulitan kawontenaning manungsa, kaliyan marga ingkang leres manuju ing kamardika (jiwa) mawi [[Bodhi|Kasadaran]], ingkang dhateng salepasing [[karma]] ingkang saé (tujuan) dipunlestarèkaken saimbang kaliyan sadaya tingkah laku ingkang awon dipuntilar.
Anggènipun anggayuh [[nirwana]] ([[basa Pali]]: nibbana) punika sami kemawon ing tigang jinising Buddha, namung Samma-Sambuddha langkung nggatèkaken ing kwalitas kaliyan usaha tinimbang kalih Buddha sanèsipun. Tigang golongan Buddha punika inggih:
Larik 12:
* ''Savaka-Buddha'' ingkang awujud [[Arahant]] (siswa kasadaran), nanging saged nggayuh tahap Kasadaran kanthi mirengaken Dharma.
Saben aliran Buddha adhedhasar [[Tripitaka]] ingkang dados rujukan utami, amargi ing salebetipun wonten sabda kaliyan ajaran sang [[hyang Buddha Gautama]]. Tiyang-tiyang ingkat manut dhumateng ajaran punika nyathet kaliyan ndamel klasifikasi ajaranipun wonten ing tigang buku, inggih punika Sutta Pitaka (buku ajaran), Vinaya Pitaka (buku undhang-undhang para bhiksu kaliyan rahib) kaliyan Abhidhamma Pitaka (buku hukum metafisika).
== Konsep Katuhanan utawi Gusti Allah ==
| |||