Bathara Guru: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Zwobot (parembugan | pasumbang)
c bot Menambah: de:Batara Guru
Tanpa ringkesan besutan
Larik 1:
[[Image:Bathara_Guru.jpg|thumb|right|Bathara Guru]]
 
'''Bathara Guru'' iku ratuning para dewa kang ngratoni tribawana (triloka), yaiku jagad luhur, jagad madya, lan jagad andhap. tegese jagad luhur yakuwi papan keramyenae para sukma (ruh) lan para dewa, jagad madya papan karameyane badhan wadhag (para manungsa), jagad andhap papan karameyane para jin, setan, dhedemit, brekasakan, lan sapanunggalane. Kanthi mengkono, Bathara Guru klebu gedhe panguwasane., wenang mangreh makhluk kang wujud badhan alus apadene badhan wadhag.
'''Bathara Guru''' punika Déwa ingkang angratoni kahyangan. Panjenenganipun ingkang ngatur wahyu marang para Déwa saha manungsa.
Kahyangane Bathara Guru aran Jonggringsaloka. Mapan ing sapucuking Gunung Tenggur. Papan iki asring sinebut Suralaya, kang surasane pedunungane para dewa. Tembunge liya: Surapada, Suraloka, Kahyangan, kadewatan, terkadang ditembungake kaswargan.
Tebahane Suralaya iya jonggringsaloka iku jembar banget. Perangan-perangane ana kang diarani: Uttarasegara (kahyangane Bathara wisnu), Argadahana/Duksinageni (Kahyangane Bathara Brama), Bendharata/Indraloka (kahyangane bathara Indra), Suwelagringging (kahyangane bathara Sambu), Ekacakra (kahyangan sang Hyang Surya), Argadumilah (kahyangane Bathara Yamadipati),Cakrakembang (kahyangane Bathara Kamajaya),Sebaluri (kahyangane Bathara Antaga/Sang Hyang Puguh, Tejamaya (kahyangane bathara Ismaya),Selomangumpeng (kahyangane Bathara Kala), lan isih akeh maneh. Bathara guru kuwi putrane Sang Hyang Tunggal lan Dewi Wirandi, putrine Prabu yuyut, ratu jim ing negara Keling. Miturut crita pedhalangan, Bathara Guru dumadi saka antiga (endhog). critane mangkene:
Dewi wirandi (garwane Sang Hyang Tunggal) kang mapan ing kahyangan Alang-alang Kumitir, babaran wujud endhog mawa cahya. Endhog mau bakal dipecah dening Sang Hyang tunggal, nanging nalika arep dibanting, endhog mau mumbul mabur dhuwur. sang Hyang Tunggal gage mbujung abure endhog.
Kacarita mlesate endhog mawa cahya tumuju ing kahyangan Ondar-Andhir Bawana, kahyangane Sang Hyang Wenang (ramane sang Hyang Tunggal). Dening Sang Hyang Wenang, endhog mau dicandhak banjur dimantrani satemah dadi bayi cacah telu, kabeh bagus rupane. sing dumadi saka kulite endhog diparingi bebisik Sang Hyang Antaga (ing tembe dadi Togog), putihane endhog dadi Bathara Ismaya (tembene dadi Semar badranaya), lan kuningane diparingi bebisik Bathara Manikmaya (Bathara Guru).
Dasanamane Bathara Guru miturut padhalangan yakuwi : Sang Hyang Manikmaya, Sang hyang Pramesthi, Sang Hyang jagad Nata, Sang Hyang Girinata, sang Hyang Caturbuja (tegese bahune cacah papat, Sang Hyang Nilakantha ( amarga duwe cacat belang biru ing tenggake), Sang Hyang Lengis (duwe cacat apus ampeyane kang sisih kiwa), Sang Hyang Radduwakdha/Randhuwandha (awit cacat duwe siyung), Sang Hyang Hutipati, Sang Hyang Samba (amarga bagus citrane), sang hyang Jagad Pratingkah, Sang Hyang Lauthawalhujwa, Sang Hyang Trinetra (awit kagungan netra telu kang sajuga mapan ana larapane,lan Sang Hyang Syiwa.
Garwane Bathara Guru ana loro, yakuwi :
1 Dewi Uma (Umayi), putra putrine Sodagar Omaran iya Tayumuthu, trahe Bagenda Saleh saka Tanah Parashu. Karo Bathara Guru, Dewi Umayi peputra: Bathara sambu (Sambo), Bathara Brama, Bathara Indra (Bathara Surapati), Bathara Bayu, Bathara wisnu. Siji maneh dumadi saka kama salah, wujude buta gedhe bebisik Bathara Kala.
2. Dewi Laksmi iya Uma Rakti (Uma Ranti), peputra telu, yakuwi Bathara sakra, Bathara Mahadewa lan Bathara Asmara.
Mula Bukane Duwe Bahu/Tangan Papat:
Mula bukane Bathara Guru darbe tangan lan bahu papat iku mengkene. Bathara guru nggarwa Dewi Uma. Nalika arep dipondhong ing tilam sari, Uma lumayu awit dheweke isin duwe cacat "bagapuru" (ora duwe pawadhonan alias bunthet). Dewi Uma banjur dipotha-potha. Saka kumrangsaning panggalih, Bathara Guru nyuwun pitulung marang ingkang eyang Sang Hyang Wenang supaya bisaa tangane tambah loro maneh. Panuwune dikabulake, satemah tangane Bathara Guru imbuh dadi papat, kinarya ngadhangi playune Dewi Uma. Suwening-suwe Dewi uma pasrah, nuli kapondhong ing tilamsari. Nalika Bathara Guru arep nandhukake asmara,priksa yen Dewi Uma ora duwe pawadhonan, banjur disranani kanthi digepyok nganggo godhong kluwih kang wis dimantrani. Sanalika Dewi Umar darbe pawadhonan kaya salumrahe wanodya, lan wasana bisa darbe turun cacah enem.
Titihane Bathara guru awujud lembu wadhon aran Lembu andhini/Nandhini. senadyan wujude lembu (sapi0, nanging digdaya. Duking nguni dadi sesembahane para makhluk kang dumunung ing sakidul wetane Gunung Tengguru.
Patihe Bathara guru bebisik Sang Hyang Kanekaputra iya Bathara Narada. Pusakane Bathara Guru aran cis Kalaminta (cis Jaludara) lan cis Trisula. Kejaba iku, Bathara Guru darbe aji Kawrastawam (kawaspadan cipta), aji Pangabaran, lan aji Kemayan.
 
Bathara Guru kagungan sakti (garwa) [[Dewi Uma|Dèwi Uma]], kaliyan pinten-pinten putra. Ing andhap punika urutan putra-putra Batara Guru, miturut tradhisi wayang Jawi:
# [[Bathara Sambu]]
# [[Bathara Brahma]]
# [[Bathara Indra]]
# [[Bathara Bayu]]
# [[Bathara Wisnu]]
 
[[Wahana]] (sato titihan) Bathara Guru punika sang [[lembu]] [[Nandini]].
 
Bathara Guru punika ugi nami bèntenipun [[Siwah]].
 
{{stub}}