Le Havre: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Tanpa ringkesan besutan
Tanpa ringkesan besutan
Larik 43:
}}
 
'''Le Havre''' ({{IPA-fr|lə ɑvʁ}}) inggih punika salah satunggaling kitha wonten ing [[Seine-Maritime]] Departemèn ing Perancis saking [[Haute-Normandie]] wonten ing dhaérah Perancis<ref name="internet1">{{lien web|url=[http://www.adcf.org/urbanisme/Redecoupage-des-unites-urbaines-poursuite-de-l-expansion-urbaine-760.html|éditeur:Assemblée](dipunundhuh destanggal Communautés de France|titre=Redécoupage des unités urbaines : poursuite de l’expansion urbaine|consulté le=21/04/2013}})</ref>. Le Havre mapan wonten ing Perancis bagéyan sisih [[lor]] radi [[kulon]], wonten ing sisih tengen saking [[kali Seine]] wonten ing [[English Channel]]<ref name="internet1"/>. Le Havre inggih minangka dhaérah ingkang paling kathah kanggé populasi [[Komune Perancis]] wonten ing dhaérah Haute-Normandie, sanajan ta total populasi pendhudhukipun ingkang paling ageng ing konurbasi La Havre inggih langkung sekedhik tinimbang cacahipun pendhudhuk ing dhaérah [[Rouen]]<ref name="internet1"/>. La Hevre inggih ugi minangka ''suprefaktur'' ingkang paling ageng nomer kalih ingkang wonten ing Perancis sasampunipun kitha [[Reims]]<ref name="internet1"/>. Kitha punika inggih ugi minangka kitha bisnis ingkang paling sibuk ing Perancis sasampunipun kitha [[Marseille]]<ref name="internet2">{{lien web|éditeur=CODAH|titre=Editorial|url=http://www.agglo-lehavre.fr/delia-CMS/page/all-1/article_id-/article_principal_id-/folder_id-/topic_id-3/presentation.html|consultédipunundhuh letanggal= 21/04/2013}}</ref>.
 
==Sujarah==
Larik 52:
Nama Le Havre sejatosipun inggih namung ateges plabuhan utawi ''port'' (utawi ing basa Inggris kuno ateges "swarga")<ref name="internet3"/>. Le Havre dipundhirikaken minangka satunggaling plabuhan énggal kanthi pamarèntahan saking kerajaan, lan sapérangan inggih kanggé nggantosaken kawontenanipun plabuhan ingkang gadhah sujarah ing Prancis inggih punika Harfleur lan Honfleur ingkang sampun dados langkung praktis amargi wontenipun dhaérah ingkang dipundamel langkup andhap<ref name="internet3"/>. Kitha punika dipunbangun ing taun [[1517]], lan ing wekdal punika taksih kanthi nama Franciscopolis sasampunipun pamaréntahanipun Francais I saking Perancis lan lajeng gantos namanipun dados Le Havre-de-Grace ''("Harbour Grace")'' sasampunipun wonten kapel ingkang wonten saking Notre-Dame-de-Grace ("''Our Lady of Grace''")<ref name="internet3"/>.
 
Ing tanggal [[20 April]] [[1564]], kitha punika dados satunggaling plabuhan saking departemèn ing Perancis saking ''ekspedisi'' ingkang dipunpandhegani déning [[René Goulaine de Laudonnière]] dhateng satunggaling dunya énggal ingkang dipundamel déning piyambakipun ing wekdal sepisanan dados koloni Perancis wonten ing [[Fort Caroline]], caket sak punika kaliyan kitha [[Jacksonville, Florida]]<ref name="internet3"/>. Satunggaling artis ingkang ugi misuwur inggih punika [[Jacques le Moyne de morgues]] ugi gabung kaliyan Laudonnière kanggé ngupiya lan nyipta kolonisasi sepisanan ingkang nggambarakane satunggaling gambar artistik ingkang lajeng sampun dipunmangertosi déning pendhudhuk asli Amerika ing dunya ingkang énggal, mliiginipun [[Timicua]], suku-suku wilayah modhèrn ingkang wonten ing sisih [[wetan]] radi [[lor]] saking [[Florida]] lan ing sisih wetan radi [[kidul] saking negara bagéyan [[Georgia]].<ref name="internet3">{{cite web|url=http://www.thenewworld.us/narrative-of-le-moyne/3/ |title=Narrative of Le Moyne- TheNewWorld.us |publisher=TheNewWorld.us |date= |accessdate=dipunundhuh tanggal 14 April 2013}}</ref>
 
Ing [[abad]] kaping [[18]], Le Havre inggih wiwit tuwuh dados kitha dagang saking [[India Barat]] ingkang lajeng terus tambah ngantos dumugi Perancis lan [[Eropa]]<ref name="internet3"/>. Ing taun [[1759]], kitha punika dados titik kanggé mahargyakaken ''Rencana invasi Perancis'' ing taun 1759<ref name="internet3"/>. Déné ing perang ewunan tentara, jaran, lan kapal sami kempal dados setunggal namung kanggé ngrusak kathah tongkang wonten ing plabuhan ing [[Raid on Le Havre]] lan salajengipun invasi kedah dipuntilar sasampunipun angkatan laut Prancis kasoran ing pasukan [[Quiberon]]<ref name="internet3"/>.
 
Negara Jerman inggih nguaosi pendhudhuk ing kitha Le Havre ing sadangunipun wonten invasi saking [[Normandia]] ing [[Perang Dunya II]] ingkang asilipun inggih saged damel tiwas 5.000 tiyang lan cacahipun kirang langung 12.000 griya kagunganipun warga kitha kasebut risak tumemen, mliginipun amargi serangan saking udara ingkang dipuntindakaken déning Sekutu<ref name="buku1"/>. Sanajan ta makaten, Le Havre inggih dados satunggaling lokasi ingkang dados salah satunggaling papan Depot ingkang paling ageng dipungantos utawi ''Repple Depples'' wonten ing operasi teater Eropa ing Perang dunya kaping II punika<ref name="buku1"/>. Èwunan tentara Amerika ingkang nyuliri kawontenanipun tentara sekutu dipundhatengaken ing kitha punika kanggé nggantosaken sapérangan papan ingkang risak sadèrèngipun dipunprentah kanggé merangi operasi ingkang wonten.<ref name="buku1">Ambrose, Stephen. ''Citizen Soldiers'', pkaca 274-277.</ref>
 
Le Havre inggih dipunkurmati kanthi wontenipun bebungah [[Légion d'honneur|Legion of Honor]] ingkang dipuncaosaken ing tanggal [[18 Juli]] [[1949]]<ref name="buku1"/>. Sasampunipun perangipun rampung, kitha punika lajeng dipunbangun malih kanthi gaya ingkang langkung modhèrn malih ingkang dipunrancang déning [[Auguste Perret]]<ref name="buku1"/>. [[UNESCO]] lajeng paring uninga bilih punjering kitha Le Havre inggih dados salah satunggaling bandha tilaran sujarah ing dunya [[Situs Warisan Dunya]] utawi [[World Heritage Site]] ing tanggal [[15 Juli]] [[2005]], kanggé ngurmati kitha punika minangka kitha ingkang gadhah potensi ingkang nyata lan saged langkung ''inovatif'' malih<ref name="buku1"/>. Wontenipun siti kothong kanthi ambanipun saged dumugi 133 hektar, miturut tim UNESCO inggih minangka satunggaling tuladha blih kitha punika gadhah arsitektur saha tata kitha ingkang dipunrencanakaken kanthi saé ing jaman sasampunipun kaleksenan perang<ref name="buku1"/>. Punika inggih ingkang minangka salah satunggaling situs warisan dunya kontemporer ingkang arang dipunpanggihaken ing Eropa<ref name="buku1"/>.
Larik 68:
 
Satunggaling pamanggih lan rencana kanggé ndandani kitha Le Havre supados tatanan ruang kithanipun langkung saé inggih sampun dipunsamektakaken tebih-tebih dinten sadèrèngipun wonten peran dunya kaping kalih<ref name="buku4"/>. Pamarèntah Prancis sampun netepaken bilih saben kitha ingkang cacahipun pendhudhuk langkung saking 10.000 tiyang kedah dipunwontenaken satunggaling rencana kanggé ndandosi lan ngrembakakaken kitha punika supados langkung saé malih<ref name="buku4"/>. Kalebet ugi plabuhan Le Havre punika ingkang kedah tumemen rekaos njangkepi sedaya kekirangan ingkang taksih kathah ing kitha-kitha ing Éropa ing wekdal punika<ref name="buku4"/>. Sasampunipun zaman [[revolusi indhustri]] ing abad kaping sangalas, gunggungipun pendhudhuk kitha punika tambah langkung kathah tanpa manggihaken kahanan kitha ingkang nembé dipuntata malih<ref name="buku4"/>. Wontenipun standar ingkang radi medèni bab resikipun lingkungan lan kahanan gesangipun warga ingkang wonten, ndadosaken latar ing sangajenging griya langkung ciyut, kathah polusi udhara, lan ''basement'' ing sakitering lingkungan perumahanipun warga kènging banjir<ref name="buku4"/>. Anggènipun ngrencanakaken kanggé nata kitha adhedhasar wontenipun spekulasi properti ingkang ngasilaken kualitas konstruksi andhap saking bangunan-bangunan lan mergi ing kitha punika<ref name="buku4"/>. Wonten sekedhik pangrembakan ingkang kadadosan nalika perang inggih punika kanthi wontenipun pamanggih lan panyaruwé wontenipun rencana kanggé nindakaken sanitasi ingkang badhé dipunsamektakaken déning pihak swasta<ref name="buku4"/>. Pamarèntah Vichy ugi ngawontenaken malih ''master plan'' ing sadangunipun perang kanggé mbangun mali kitha ingkang sapun risak ing taun [[1941]] ing sak ngandhapipun lembaga CRI kanggé ngrekonsruksi kitha punika, déné ingkang dipuntunjuk kanggé mandhegani lampahing perkawis kanggé nata kitha punika inggih [[Felix Brunau]]<ref name="buku4"/>. Amargi kitha Le Havre punika sampun risak lan bubrah total, mila rencana ingkang sampun dipunsusun punika lajeng dipunsimpen malih dumugi tanggal [[16 Desember]] [[1944]], nalika pamarèntah Prancis mbentuk kamentrian rekonstruksi lan perncanaan (MRU) kanggé ndandosi kitha ingkang sampun risak parah punika<ref name="buku4"/>. Perkawis ingkang medal salajengipun inggih punika bab kanggé damel perumahan samentara ing tanah pribadinipun ingkang lajeng badhé dipunpadosi dalan tengahipun kanthi medal saking pamarèntahan lan kedah ngurbanaken negara kanggé nguaosi sedaya perkawis ingkang wonten<ref name="buku4"/>.
Auguste Perret (1874–1954), satunggaling arsitek formatif ingkang ugi minangka ingkang dados designer tata rancang kitha dipunparingi tugas kanggé ngawasi rekontruksi punjering kitha lan ngrampungaken anggènipun nata kitha ing sasi [[Januari]] [[1945]] déning Raoul Dautry saking MRU.<ref name="buku2">(Kuhl, Lowis & Thiel-Siling 2008, p.&nbsp;kaca 61)</ref> Dewan kitha Le Havre nyuwun supados Brunau damel bagéyan perencanaan ing tim ingkang ngrancang kanggé nata kitha punika, ananging lajeng sapérangan wekdal candhakipun malah nilar tugasipun amargi piyambakipun gadhah perkawis babagan idé kreatif kanggé nata kitha kaliyan Perret.<ref name="buku3">(UNESCO 2005, p.&nbsp;kaca 5)</ref> Kanthi tradhisional dipunbangun wonten ing sak nginggiling siti ingkang minangka tilas rawa-rawa, déné grid énggal Le Havre ingkang dipunangen-angen déning Perret inggih badhé dipunangkat déning beton ingkang kandelipun 3,5 meter.<ref name="buku4">(Collins 2004, p.&nbsp;kaca 273)</ref> Sanajan ta rencana punika boten saged dipunkasilaken amargi wragad ingkang dipunbetahaken ageng sanget lan ugi bahan ingkang dipunginakaken kanggé mbangun kitha punika kira, mila tilasing ambruking bangunan ing kitha punika lajeng dipunginakaken kanggé ningkataken punjering kitha<ref name="buku4"/>. Anggènipun ngginakaken beton kanggé lulangipun sedaya bangunan ing kitha punika lajeng perkawis punika ingkang meksakaken kekiyataning karakter lan dominasi plabuhan<ref name="buku4"/>. Kanthi akses relatif bebas kanggé siti lan ruanganipun, Perret lan tim ipun ingkang kapérang saking 60 arsitek lan perencana kitha gadhah kaprigelan kanggé napsiraken turahan ambanipun kitha kados ingkang dipunbetahaken kémawon<ref name="buku4"/>.
 
==Papan AdministratifAdministratip==
Le Havre inggih kalebet subfaktur saking negara Perancis ingkang paling ageng nomer kalih lan minangka punjering kitha ingkang ngiteri komune [[Sainte-Adresse]]<ref name="Steiner21"/>. Le Havre inggih mapan wonten ing sisih [[kidul]] radi [[kulon]] saking dhaérah [[Pays de Caux]]<ref name="Steiner21"/>. Kitha punika inggih dipunkiteri kaliyan panté [[English Channel]] ing sisih kulon, muara kali Seine ing sisih kidul, lan panté Seine ing sisih [[lor]]<ref name="Steiner21"/>. Ing sujarahipun, kali Seine inggih minangka wates alami ingkang ngiteri antawisipun [[Haute-Normandie]] lan [[Basse-Normandie]]; kitha [[Honfleur]] sampun asring dipunsebut déning Havrais minangka pante sanèsipun<ref name="Steiner21">Claire Etienne-Steiner, Frédéric Saunier, ''Le Havre un port des villes neuves'', Paris, éditions du patrimoine, 2005, {{p.}}kaca 21</ref>. Minangka kitha plabuhan, temtu pante punika ugi kapérang saking rawa-rawa ing sapérangan bagéyan pantenipun, Le Havre sampun dangu kènging sebutan gadhah siti ingkang kirang saé<ref name="buku5">C. Étienne-Steiner, ''Le Havre. Ville, port et agglomération'', Rouen, édition du patrimoine, 1999, {{p.}}kaca 15</ref>{{,}}<ref name="Letélié14">Isabelle Letélié, ''Le Havre, itinéraires insolites'', Louviers, Ysec éditions, 2010, {{p.}}kaca 14</ref>. Margi kanggé ngubungaken dhaérah setunggal kaliyan dhaérah sanèsipun ingakng énggal inggih sampun dipundamel lan ing antawisipun margi ingkang paling wigati inggih punika [[Pont de Normandie]], ingkang ngubungaken kalih gigiring kali Seine saéngga saged ngirangi wekdal mlampah saking Honfleur lan LELe Havre kirang langkung saged suda ing atawisipun 15 menit<ref name="buku5"/>. Le Havre kanthi alami inggih dipunpisah saking kalih dhaérah déning tebing ingkang inggil<ref name="Ragot6">J. Ragot, M. Ragot, ''Guidé de la nature en pays de Caux'', 2005, {{p.}}kaca 6</ref>.
[[Gambar:Photojanvier2005CLG 002.jpg|thumb|Le Havre ingkang katutup salju]]
* ''Villa basse'' utawi kitha ngandhap, kaperng saking plabuhan, punjering kitha, lan dhaérah ''perifer''<ref name="Auger33"/>. Dhaérah punika dipunbangun saking dhaérah [[rawa]] ing jaman kuno ingkang lajeng dipunsat ing abad enem welas<ref name="Auger33">P. Auger, G. Granier, ''Le guidé du Pays de Caux'', 1993, {{p.}}kaca 33</ref>. Sitinipun inggih kapérang saking jinis [[alluvium]] ingkang muasalipun saking kali Seine<ref name="Auger33"/>. Punjering kitha punika lajeng dipunbangun malih sasampunipun [[Perang dunya II]], madeg ing siti ingkang langkung inggil setunggal mater (3,3 kaki) saking runtuhan bangunan ingkang sampun dipunratakaken<ref name="Auger33"/>.
* ''Villa haute'' utawi kitha nginggil, inggih kapérang saking dhaérah kitha ingkang sènsitip utawi PDI ([[Mont-Gaillard]], [[Caucriauville]], lan [[Mare-Rouge]]<ref name="internet5">{{cite web|url=http://www.insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/donnees-detaillees/duicq/uu.asp?reg=23&uu=76701 |title=Insee - Thèmes - Territoire - DUIC - Agglomération (unité urbaine) : Le Havre |publisher=Insee.fr |date= |accessdatedipunundhuh tanggal=20 Maret 2013}}</ref>). Dhaérah ingkang sugih inggih mapan ing sisih lor dumugi kulon saking kitha nginggil inggih punika dhaérah ([[Sainte-Adresse]] lan [[Dollemard]]) inggih punika dhaérah ingkang aling inggil ingkang mapan wonten ing siti ingkang dhuwuripun ing antawisipun 90 dumugi 115 meter<ref name="carmen2">{{lien web|url=http://carmen.developpement-durable.gouv.fr/17/DonneesrisquessurlestuairedelaSeine.map#|éditeuréditor=Carmen, Haute-Normandie|titreirah-irahan=DonnéesAlam nature et paysage sur l'estuaire deing lakali Seine|consultédipunundhuh letanggal=19/07/2012}}</ref>.
 
Satunggaling trowongan marfi, lan satunggaling tram kabel [[sepur]] ingkang dipunbangun wiwit taun [[2012]] damel trem trowongan punika langkung nggampilaken kanggé alat transportasi ing antawisipun kitha nginggil lan kitha ngandhap<ref name="Auger33"/>.
Larik 90:
|align=center|Maret 1959
|bgcolor={{French Communist Party/meta/color}}|
|''[[French Communist Party|PCF]]''
|-
|Robert Monguillon
Larik 96:
|align=center|Maret 1965
|bgcolor={{French Section of the Workers' International/meta/color}}|
|''[[French Section of the Workers' International|SFIO]]''
|-
|René Cance
Larik 102:
|align=center|Maret 1971
|bgcolor={{French Communist Party/meta/color}}|
|''[[French Communist Party|PCF]]''
|-
|[[André Duromea]]
Larik 108:
|align=center|Oktober 1994
|bgcolor={{French Communist Party/meta/color}}|
|''[[French Communist Party|PCF]]''
|-
|[[Daniel Colliard]]
Larik 114:
|align=center|Juni 1995
|bgcolor={{French Communist Party/meta/color}}|
|''[[French Communist Party|PCF]]''
|-
|[[Antoine Rufenacht]]
Larik 120:
|align=center|Oktober 2008
|bgcolor={{Union for a Popular Movement/meta/color}}|
|''[[Rally for the Republic|RPR]], [[Union for a Popular Movement|UMP]]''
|-
|[[Édouard Philippe]]
Larik 126:
|align=center|''sak punika''
|bgcolor={{Union for a Popular Movement/meta/color}}|
|''[[Union for a Popular Movement|UMP]]''
|}
 
Larik 160:
|Des low C = 5
|year low C = 9
|source 1 = <ref name=weather>{{cite web |url=http://www.weatherbase.com/weather/weather.php3?s=082070&refer= |title=Weatherbase |accessdatedipunundhuh tanggal=1021 NovemberApril 20072013|date=June 2011}}</ref>
|date=Agustus 2010
}}
 
Amargi papan dumunung kitha punika ingkang celak kaliyan panté Channel, mila kitha Le Havre gadhah iklim samodra<ref name="Stat"/>. Boten wonten dinten tanpa wontenipun angin. Maneka jinis angin temtu kadadosan ing kitha punika. Angin punika saged sumilir ajeg saben taunipun amargi kenging pangaribawa mianangka dhaérah maritim<ref name="Stat"/>.
Miturut cathetan saking stasiun cuaca singkang wonten ing [[Cap de la Hève]] ing taun [[1970]] - [[1999]], temperatur suhunipun mandhap ing sak ngandhaping {{unit | 0 | ° C }} 24 dinten saben warsanipun, lan minggah ing sak nginggiling {{unit | 25 | C}} 14 dinten saben warsanipun<ref name="Stat"/>. Déné dangunipun cahya srengenge rata-rata saben taunipun inggih dumugi {{unit | 1878 |}} jam saben warsa<ref name="Stat">{{lien web|titre=Chiffres clés et statistiques|éditeur=Le Havre Développement|url=http://www.havre-developpement.com/entreprendrehavre_chiffrescles.asp|consultédipunundhuh letanggal=02/04/2008}}</ref>.
 
Presipitasi cahyaning srengéngé dipunsebaraken saben taun, kanthi presipitasi maksimal kadadosan ing musim gugur lan musim asrep<ref name="Stat"/>. Déné ing sasi [[Juni]] lan [[Juli]] inggih asring kadadosan badai<ref name="Infoclimat_Heve"/>. Déné angin ingkang wonten sumilir saking sektor sisih [[kulon]] radi [[kidul]] inggih wonten angin ingkang kenceng-kenceng lan angin kanthi posisi andhap saking sisih [[lor]] dumugi [[wetan]]<ref>{{lien web|url=http://seine-aval.crihan.fr/web/SilverpeasWebFileServer/3993656065Ifr_Seine_aval_02.pdf?ComponentId=kmelia106&SourceFile=1161364849854.pdf&MimeType=application/pdf&Directory=Attachment/Images/&logicalName=3993656065Ifr_Seine_aval_02.pdf|titre=Courants, vagues et marées : les mouvements de l'eau|auteur=Pierre Le Hir, Ricardo Silva Jacinto|éditeur=Ifremer|annéetaun=2001|consultédipunundhuh letanggal=21/04/2013}}</ref>. Lan angin ingkang ageng asring kadadosan ing musim asrep mliginipun ing sasi [[Januari]]<ref name="Infoclimat_Heve">{{lien web|titre=Cap de la Hève, Seine-Maritime (76), 100m - [1961-1990]|url=http://www.infoclimat.fr/climatologie/index.php?s=07028&aff|éditeur=Infoclimat|consultéipunundhuh letanggal=03/11/2007}}</ref>.
Bantering angin ingkang dipunukur paling banter ingakng kadadosan ing Le Havre ingkang kacathet wonten ing [[aglomerasi]] inggih kadadosan ing tanggal [[16 Oktober]] [[1987]] ingkang tumuju dhateng [[Cape Le Have]] kanthi bantering angin {{unit | 180 | km}} saben jam<ref name="MeteoFr">{{lien web|titre=Météo en Seine-Maritime|url=http://www.meteofrance.com/FR/climat/dpt_tempsdumois.jsp?LIEUID=DEPT76|éditeur=Météo France|consultéipunundhuh letanggal=03/11/2007}}</ref>.
 
Déné marabaya saking alam ingkang paling mbebayani lan asring kadadosan inggih kanthi wontenipun banjir ingkang kadadosan saking wontenipun angin ageng lan [[Badai Surge]] utawi glombang pasang laut<ref name="Auger42">P. Auger, G. Granier, ''Le guidé du Pays de Caux'', 1993, {{p.}}kaca 42</ref>. Déné sansaya andhap posiis satunggulaing kitha lajeng saged dipunginakaken kanggé ngadani ski ing siti<ref name="carmen1">{{lien web|url=http://carmen.developpement-durable.gouv.fr/17/DonneesnatureetpaysagesurlestuairedelaSeine.map|éditeur=Carmen, Haute-Normandie|titre=Données nature et paysage sur l'estuaire de la Seine|consultédipunundhuh letanggal=21/04/2013}}</ref>.
 
Boten wontenipun kali ing salebeting kitha mila boten wonten ingkang saged nahan wontenipun banjir ageng ingkang mlebet dhateng kitha<ref name="carmen1"/>. Ing pante Le Havre ugi radi arang kènging banjir utawi ingkang asring dipunsebut minangka banjir ingkang kadadosan merga wontenipun angin banter<ref name="carmen1"/>. Perkawis punika saged kadadosan amargi wontenpun gabungan saking angin banter, glombang inggil lan ageng saking laut ingkang dadosaken wontenipun koefisien pasang surut<ref name="carmen1"/>. Déné saking paningalan wontenipun pemanasan global lan rainipun laut ingkang paling inggil ingkang mindhak, mila prastawa punika saged lajeng tambah kiyat ing jaman wekdal ngajeng<ref name="carmen1"/>.
Larik 235:
| style="background: #FFFFFF; color: black;" | 56,7
| style="background: #FFFFFF; color: black;" | {{formatnum:1878}}
| colspan="14" style="text-align:center;font-size:90%;"|Source : Infoclimat<ref>{{lien web|url=http://www.infoclimat.fr/climatologie/index.php?s=07028&aff=details|titre=Cap de la Hève, Seine maritime(76), {{unité|100|m}} - [1961-1990]|site=Infoclimat|consultédipunundhuh letanggal=21/04/2013}}</ref>
|}
 
Larik 241:
[[Gambar:2011 square saint-roch fleuri lehavre 2.jpg|thumb| [[taman Saint-Roch]].]]
 
Satunggaling studi kanthi mnandhingaken Aphekom lan sedaya kitha ing Perancis nedahaken bilih Le Havre inggih minangka satunggaling kitah ingkang boten patos kenging kathah polusi ing Perancis<ref>{{lien web|url= http://www.lemonde.fr/planete/chat/2011/03/02/la-pollution-de-l-air-reduit-l-esperance-de-vie-comment-agir_1487126_3244.html|titre=Il est difficile de mobiliser les politiques sur le problème de la pollution de l'air|auteur=Gaëlle Dupont|consultédipunundhuh letanggal=21/04/2013}}</ref>. Le Havre ugi minangka kitha ingkang paling ageng nomer tiga ing Perancis ing sadangunipun pendhudhukipun saged ngonversi kualitas udharanipun ngantos 100000<ref>Laurence Perrin, « L'heure du bilan carbone », dans ''Océanes Le Havre'', {{numéro|152}}, décembre 2011-janvier 2012, {{p.}}kaca 31</ref>. Nalika gas [[karbon]] dipunrembakakaken ing taun [[2009]] saged nedahaken bilih kitha punika kanthi otomatis saged nolak konversi {{formatnum:32500}}32.500 ton [[karbon dioksida|CO2]] saben taunipun<ref name="lutte"/>. Ing taun [[2011]], rilis saben taunipun kanggé rata-rata wontenipun gas [[sulfur dioksida]] ingkang dipunasilaken déning indhustri- indhustri ingakng wonten inggih ing antawisipun tigang mikrogram saben meter kubik ing punjering kitha Le Havre ngantos kalih welas mikrogram saben meter kubik ing lingkungan sakiteripun [[Caucriauville]]<ref name="diosoufre">{{lien web|titre=Résultats de mesures 2011|éditeur=Air Normand|url=http://www.air-com.asso.fr/Publications/Publications-telechargeables/Programmes-de-surveillance-Bilans|consultédipunundhuh letanggal=21/04/2013|format=pdf}}</ref>. Lan pamarèntah kitha LE Havre piyambak sampun netepaken target kanggé ngirangi emisi gas CO2 saben taunipun ngantos 3%<ref name="lutte">{{lien web|titre=Lutter contre le changement climatique|éditeur=Ville du Havre|url=http://lehavre.fr/dossier/lutter-contre-le-changement-climatique-0|consultédipunundhuh letanggal=21/04/2013}}</ref>. Kanggé ndhukung program punika, mila sampun dipunpasang [[panel surya]] ing sapérangan bangunan kitha inggih punika ing Balé Kitha Le Havre, ugi ''Hanging Gardens (Le Havre)''<ref name="rapport"/>.
 
Wiwit taun [[2008]], Le Havre inggih minangka bagéyan saking jaringan {{lang|en|[[Energy Cities]]}} utawi energi kitha lan ing konteks punika inggih sampun netepaken tata cara ingkang sampun kaserat wonten ing agenda 21 lan mawi pendhekatan lingkungan saking wontenipun ''urbanisme''<ref name="diosoufre"/>. Kitha punika sampun pinaringan label ''Energi Wekdal Ngajeng'' ing sapérangan wekdal déning eco-label saking taun [[2009]] - [[2011]], label ènergi ingkang terus lumampah ing taun taun 2009<ref name="diosoufre"/>. Wiwit taun [[1998]], panté Le Havre inggih nampi saben taunipun gendéra biru minangka tandha matur nuwun dhateng sedaya fasilitas ingkang sampun dipunsamektakaken dhateng kitha punika ingkang dipundawakaken ngantos 3000 m2<ref name="pavillon">{{lien web|url=http://lehavre.fr/actualites/la-plage-du-havre-de-nouveau-certifiee-pavillon-bleu|titre=La plage du Havre denouveau certifiée Pavillon bleu|consultédipunundhuh letanggal=21/04/2013}}</ref>. Le Havre ugi sampun damel lahan ijem ingkang ambanipun dumugi ({{unit | 750 | acre}} utawi 41 m2 saben kapita, déné kalih siti ijem ingkang paling ageng inggih punika wonten ing [[alas Montgeon]] lan [[Taman Roulles]], ingkang kekalihipun mapan wonten ing kitha nginggil<ref name="pavillon"/>. Taman-taman [[Abbey Graville | Priory Graville]] lan [[taman gantung (Le Havre) | Hanging Gardens]] ugi nyamektakaken pemandhangan kitha bagéyan ngandhap ingkang ugi saé<ref name="pavillon"/>. Ing punjering kitha Le Havre piyambak, [[alun-alun Saint-Roch]] lan [[taman bale kitha]] Le Havre ugi nyamektakaken satunggaling papan kanggé piknik ing dhaérah kitha<ref name="pavillon"/>. Ekosistem ''miscellaneous'' ingkang dipunwakili déning wontenipun taman panté Le Havre lan taman Hauser (gua Hauser)<ref name="rapport"/>. Ing pungkasanipun, sèt [[Dollemard]] inggih dipundadosaken minangka dhaérah sènsitip ing negara alam utawi ''Sensitive in Country Natural Area'' nalika taun [[2001]] kanggé njagi postur lan konstruk ekosistem dindhing tebing jurang<ref name="rapport"/>. Déné ing sak pinggiring margi inggih dipunkiteri déning manéka warna jinis wit-witan ingkang béda-béda ingkang ngantos 150 ''varietas'' kanthi cacahipun tanduran ngantos 13000 wit<ref name="biodiversité">{{lien web|url=http://lehavre.fr/dossier/preserver-la-biodiversite-les-ecosystemes-et-les-milieux-naturels-0|titreirah-irahan=''Préserver la biodiversité, les écosystèmes et les milieux naturels''|éditeuréditor=VilleKitha duLe Havre|consultédipunundhuh letanggal=21/04/2013}}</ref>.
 
==Demografi==
[[Gambar:Plan de la ville du Havre.png|thumb|right|Kitha ngandhap ing Le Havre]]
Cacahipun pendhudhuk ing Le Havre ing taun [[1999]] inggih kirang langkung 191.000 tiyang, ingkang daml kitha punika inggih kitha nomer kalih welas ingkang kathah pendhudhukipun ing Prancis lan kitha ingkang paling kathah pendhudhukipun ing [[Haute-Normandie]] (sananjan to cacahipun pendhudhuk ingkang ageng ing Le Havre inggih langkung sekedhik tinimbang cacahipun pendhudhuk ing [[Rouen]])<ref name="insee2009"/>. Cacahipun pendhudhuk ingkang ageng pnika lajeng saged mandhap saking taun [[1975]] - [[1982]]; ingkang ing sadangunipun taun punika, indhustri ingkang wonten ing mriki sami bangkrut, lan cacahipun pendhudhuk suda ngantos 18.000 tiyang<ref name="insee2009">{{lien web|url=http://www.insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/commune.asp?annee=2009&depcom=76351|éditeuréditor=INSEE|titreirah-irahan=76351 Le Havre|consultédipunundhuh letanggal=21/04/2013}}</ref>. Ing sadangunipun taun [[1980]]-nan, cacahipun pendhudhuk ing kitha punika lajeng minggah malih sanajan ta boten patos cepet sanget anggènipun mindhak<ref name="insee2009"/>. Kitha Le Havre paring watesan dhateng cacahipun pendhudhuk ing taun [[1999]] inggih kirang langkung 249.000 tiyang (cacahipun pendhudhuk ingkang paling ageng nomer selangkung ing Prancis) lan dhaérah urban inggih gadhah pendhudhuk kirang langkung 297.000 tiyang<ref name="internet6">{{lien web|titre=Insee - Résultats du recensement de la population - 2009 - Le Havre|éditeur=INSEE|url=http://www.recensement.insee.fr/chiffresCles.action?codeMessage=5&plusieursReponses=true&zoneSearchField=HAVRE&codeZone=76701-UU2010&idTheme=3&rechercher=Rechercher|Consultédipunundhuh letanggal=21/04/2013}}</ref>. Kanthi sudanipun cacahipun pendhudhuk ing kitha punika ingkang dumugi 20% ing sadangunipun wekdal 20 taun, kitha Le Havre mila inggih kaangep taksih enem; kanthi cacahipun pendhudhuk ugi tambah suda<ref name="insee2009"/>. Déné cacahipun pendhudhuk ingkang asalipun saking ngamanca ingkang miyos wonten ing kitha punika inggih kirang langkung wonten 8.200 tiyang utawi kirang langkung 4% saking total pendhudhuk ingkang wonten<ref name="insee2009"/>. Amargi wonten éwah-éwahan saking bidhang [[ekonomi]] ingkang mratah kitha punika, mila jinising pakaryan ingkang wonten ing masarakat ugi lajeng ngalami ewah-ewahan ingkang ageng ing taun [[1980]] nan; ing antawisipun taun [[1982]] lan [[1999]], cacahipun tiyang kerah biru ingkang makarya suda lipet ping tiga inggih ngantos 11.000 tiyang<ref name="insee2009"/>. Ing wekdal ingkang sami, cacahipun tiyang ingkang makarya ing pabrik utawi kantor lan para profesionalis inggih mindhak ngantos 25%, ingkang sapéranganipun inggih minangka asiling dipuncipta lan dipunbangunipun [[Universitas Le Havre]]<ref>{{lien web|titre=Insee - Résultats du recensement de la population - 2009 - Le Havre|éditeur=INSEE|url=http://www.recensement.insee.fr/chiffresCles.action?codeMessage=5&plusieursReponses=true&zoneSearchField=HAVRE&codeZone=032-AU2010&idTheme=3&rechercher=Rechercher|Consultédipunundhuh letanggal=21/04/2013}}</ref>.
 
==Wisata utama==
Larik 258:
 
===Greja===
* [[Katedral Le Havre]] : Watu ingkang sepisanan ingkang kanggé mbangun inggih dipunsukakaken sepisanan ing taun [[1536]]<ref name="katedral">[http://www.lrb.co.uk/v25/n03/sain01_.html In Le Havre](dipunundhuh tanggal 22 April 2013)</ref>. Punika inggih minangka papan panggenanipun [[uskup]] ing Le Havre<ref name="internet7"/>.
* [[Greja St. Joseph, Le Havre]], salah satunggaling simbol kitha ingkang paling misuwur<ref name="internet7"/>. Beltower inggih kalebet salah satunggaling menara ingkang paling inggil ing Prancis, minggah inggih dhuwuripun ngantos 107 meter. Menara punika inggih dipunrancang déning [[Auguste Perret]]<ref name="internet7"/>.
* [[Gereja St. Michael]]<ref name="internet7"/>
* [[Gereja St. Vincent]] [Eglise St. Vincent:<ref name="internet7">[http://catholique-lehavre.cef.fr/3_les_paroisses_du_diocese/3_23_sainte_therese_des_ponts_de_seine/3_23_1_images_sainte_therese_des_ponts_de_seine/Eglise%20St%20Vincent%20de%20St%20Vincent%20Cramesnil.JPG ]</ref>
* Greja St. François [Eglise St. François:<ref>[http://catholique-lehavre.cef.fr/3_les_paroisses_du_diocese/3_21_saint_yves_de_la_mer/3_21_1_images_saint_yves_de_la_mer/Eglise%20St%20Fran%E7ois%20du%20Havre.JPG ]</ref>
* Greja St. Anne [Eglise St. Anne:<ref>[http://catholique-lehavre.cef.fr/3_les_paroisses_du_diocese/3_21_saint_yves_de_la_mer/3_21_1_images_saint_yves_de_la_mer/Eglise%20Ste%20Anne%20du%20Havre.JP ]</ref>
Larik 272:
*[[Musèum des Beaux-Arts André Malraux]] : museum punika gadhah satunggaling koleksi seni ingkang dipunkempalaken wiwit abad kaping gangsal, ingkang kapérang saking; lukisan- lukisan ingkang impresionis inggih ingkang paling amba bangunanipun ing Perancis sasampunipun [[Museum Orsay]] ing Paris<ref name="buku8"/>. Ing mriki wonten lukisan-lukisan karyanipun [[Claude Monet]] lan pelukis sanèsipun ingkang dumunung saha makarya wonten ing dhaérah [[Normandia]]<ref name="buku8"/>. Sapérangan lukisan sanèsipun inggih kagunganipun [[Eugène Boudin]], [[Eugène Delacroix]], [[Gustave Courbet]], [[Edgar Degas]], [[Édouard Manet]], [[Pierre-Auguste Renoir]], [[Georges Seurat]], [[Raoul Dufy]], lan [[Alfred Sisley]]<ref name="buku8"/>. Salah satunggaling bandha ingkang paling énggal dipuntumbas déning pihak museum inggih punika ''Vague, par temps d'orage'' déning Gustava Courbet. Koleksinipun Oliver Senn ([[1864]] - [[1959]]), dipunparingaken dhateng museum punika ing taun [[2004]], ingkang ngewrat langkung saking 205 lukisan<ref name="buku8"/>.
* Musèum du Vieux Havre<ref name="buku8"/>
* Musèum d'histoire naturelle (''Museum of Natural History'')<ref name="buku8"/>. Musèum punika inggih risak amargi wonten perang dunya kaping kalih<ref name="buku8"/>. Museum Natural History punika inggih madeg wonten ing dhaéreh tilas pengadila Le Havre ingkang dipunbangung ing tengahing abad kaping wolulas, ingkang rai ngajeng lan undhak-undhakanipun ingkang monumental kadhaptar dados tandha tilas sujarah<ref name="buku8"/>. Kolèksi musèum ingkang wonten ing dipunrekonstruksi malih sasampunipun geni ngrisak bangunan punika ing taun [[1944]] nalika kitha punika nembé dipunbom<ref name="buku8"/>. Museum punika dipunbangun déning pihak kitha ing taun 1838; ingkang nawaraken bab [[mineralogi]], [[zoologi]], [[ornotologi]], [[paleontologi]], lan departemèn pra sujarah, saha koleksi lukisan purwaning abad kaping sangalas déning naturalis lokal lan ugi wisatawan [[Charles-Alexandre Lesueur]] (1778-1846)<ref name="buku8"/>. Musèum punika dipunremuk malih kanthi dipunbom saking nginggil ing tanggal [[5 September]] [[1944]]<ref name="buku8"/>. Perpustakaanipun ical, semanten ugi koleksinipun ingkang wonten ingkang kapérang saking asiling fotografi, pirantos spesimen pengetahuan ingkang langka lan arsip<ref name="buku8"/>. Mineral lan koleksi geologi ingkang wonten ugi remuk, kalebet ugi koleksi spesimen langka spesimen mineral lokal Normandia<ref name="buku8"/>. Anggènipun ngancuraken museum punika inggih kiyat sanget, bilih ngantos sedaya katalog, dhaptar sumbangan, dhaptar asiling bandha ingkang dipuntumbas lan arsip sanèsipun dipuncegah ngantos inventaris ingkag leres saking sedayanipun ugi ical.<ref name="buku8">“Les“Koleksi CollectionsMusèum BiologiquesBiologi dusadèrèngipun Muséumkènging avantmemala leing désastre dutanggal 5 Septembre 1944.” Bulletin de la SociétéBuletin Géologique''Geological deSociety Normandieof etNormandia desand AmisFrinds duof MuséumMuseum duLe Havre''. TomeVolume 40. 1936-1950. PagesKaca 12, 17, 22.</ref>
 
 
Larik 287:
Le Havre ugi sampun ngginakaken kekiyatan saking kahanan pantenipun kanthi radi saé, anangin tetep kémawon dhaérah punika ugi tetep kalebet dhaérah ingkang radi dipunisolasi<ref name="réseaux"/>. Perkawis punika ingkang ndadosaken para tiyang ingkang sami netepaken kawicaksanan (déné sapernagan ageng inggih minangka kamar dagang lan indhustri Le Havre) sampun ningkataken akses kitha lan margi dhateng plabuhan saking jalur [[Perancis tol A131 | A131]] ([[Eropa Route 5 | E05]]) ingkang ngubungaken Le Havre dhateng [[A13 (Perancis)|A13]] (margi tol Normandi) déning wontenipun [[Jembatan Tancarville]]<ref name="réseaux"/>. Lan wekdal ingkang dipunbetahaken dhateng kitha inggih setunggal jam saking [[Rouen]] lan sepalih jam saking [[Île-de-France]]<ref name="réseaux"/>. Ing wekdal tembe pungkur punika, margi ageng [[Perancis A29|A29]] ([[E44]], margi ageng muara) ngubungaken Le Havre aglomerasi ing sisih lor Perancis lan dipunpungkasi ing [[Pont de Normandie]], ingkng lajeng mapanaken [[Amiens]] ing sisih wetan radi lor ngantos dangunipun kalih jam lan [[Caen]] (saking kidul tumuju kulon]] ing satunggaling wekdal tartamtu<ref name="réseaux"/>.
 
Le Havre sampun ngrembaka kanthi saé saking margi nasional ingkang dipunbangun, jalur sepur lan udharanipun (ingkang kabukti kanthi wontenipun Bandara Octeville ing Le Havre) lan saged dumugi kitha Paris namung kanthi wekdal kalih jam nitih sepur kanthi pikantuk layanan ingkang cepet dhateng ''[[Gare du Havre]]''<ref name="réseaux">{{lien web|url=http://www.havre-developpement.com/havre_reseauxcommunication.asp|éditeuréditor=Le Havre développement|consultédipunundhuh letanggal=20/07/2012|titre=Réseaux de communication}}</ref>. Transportasi lokalipun inggih adhedhasar saking jaringan bis ingkang wiyar lan wiwit sasi [[Desember]] [[2012]] sampun wonten jaringan trem<ref name="réseaux"/>. Satunggaling layanan kapal feri dhateng [[Portsmouth]] ing [[Inggris]] ugi lumampah kanthi saé saking terminal ''de la Citadelle''<ref name="réseaux"/>. Layanan punika inggih dipunoperasikaken déning ''LD Lines''<ref name="réseaux"/>. Dangunipun wekdal kanggé nyebrang inggih saking gangsal setengah jam dumugi wolung jam.<ref name="internet9">{{cite web|url=http://ldlines.co.uk/timetables/le-havre-portsmouth |title=Le Havre Portsmouth Timetables &#124; Cross Channel Ferry |publisher=LD Lines |date= |accessdatedipunundhuh tanggal=2013-04-21}}</ref> Jalur alternatif ingkang dipunremeni déning masarakat dhateng dhereah-dhaérah ingkang caket kaliyan LE Havre inggih nglimputi [[Newhaven, East Sussex|Newhaven]] tumuju dhateng [[Dieppe, Seine-Maritime|Dieppe]], lan [[Poole]] tumuj dhateng [[Cherbourg]]<ref name="tgv">{{lien web|url=http://lehavre.fr/dossier/le-havre-metropole-davenir-0|consultédipunundhuh letanggal=21/04/2013|titreirah-irahan=''Le Havre, métropole d'avenir''|éditeuréditeor=Ville duKitha Havre}}</ref>.
 
Plabuhan Le Havre inggih minangka plabuhan laut wonten ing toya ingkang paling ageng wonten ing Perancis<ref name="réseaux"/>. Koneksi kapal feri ingkang lintas dhaérah sesambunganipun kaliyan [[Portsmouth]] ing sisih kidul [[Inggris]] déning [[P & O Ferries]] inggih mandheg ing tanggal [[30 September]] [[2005]] ingkang badhé dipunpendhet déning [[LD Lines]] ingkang sampun ngalami éwah-éwahan ing konfigurasinipun<ref name="réseaux"/>. Kalih link dhateng Portsmouth punika inggih dipunsamektakaken saben dinten<ref name="réseaux"/>. Déné link dhateng pulo [[Irlandia]] inggih sampun dipunpindhah dhateng purwakaning plabuhan Cherbourg<ref name="réseaux"/>.
Larik 372:
==Ékonomi==
===Umum===
Ing taun [[2006]], pajak penghasilan saben griya ing Prancis saged ngasilaken arta ngantos dumugi 14.667 [[euro]] <ref name="ekonomi">{{Lien web |url=http://www.statistiques-locales.insee.fr/esl/baseTelechProduit.asp?strProd=1632&IdSousTheme=&IdSource=2&NomThemeOuSource=Insee+-+Recensement+de+la+population+1999 |titre= CC-Résumé statistique/com,dep,zone empl |site= site de l'INSEE |dipunundhuh tanggal=24 April 2014}}</ref>. Sanajan ta ékonomi lokal ing dhaérah punika saged ngrembaka lan gadhah ragam ingkang kathah, ananging tetep kémawon sedaya asiling padamelan gumantung kaliyan papan lokasi indhustri kasebut wonten, inggih kalebet ing klompok internasional punapa usaha alit-alitan kémawon<ref name="ekonomi"/>. Aluring mlampah babagan ékonomi ing Le Havre inggih tebih saking papan punjering damel kaputusan ingkang mapan wonten ing dhaérah [[Ille-de-France|Paris]]<ref name="ekonomi"/>. Awit saking punika, perkawis punika nedahaken bilih wonten kamungkinan bilih kitha punika gadhah representasi ingkang andhap saking bab ekonomi kejawi saperangan ékonomi ingkang saged kasil saé, kados ta distributor furnitur interior, ingkang kagungan prusahaan pelayaran, Delmas (ingkang sahamipun nembé kémawon dipunkuaosi déning klompok CMA-CGM<ref name="ekonomi"/>.
{| class="wikitable"
|+ '''Pengusaha Mayor ing dhaérah Le Havre'''