Sumatra: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Addbot (parembugan | pasumbang)
c Bot: Migrating 83 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q3492 (translate me)
c mbenakaké éjaan using AWB
Larik 22:
|ethnic groups = [[Suku Aceh|Aceh]], [[Batak (Indonésia)|Batak]], [[Minangkabau]], [[Melayu (klompok etnis)|Melayu]]
}}
Pulau '''Sumatera''' (uga diéja '''Sumatra''') sing papané ing [[Indonésia]], arupa [[pulo]] [[Daftar pulo miturut wiyar wilayah|kaenem paling gedhé ing donya]], kanthi wiyar 443.065,8 &nbsp;km<sup>2</sup>. Pandunung pulo iki kurang luwih 42.409.510 jiwa (2000).
 
Ing pulo Sumatra naté ana kerajaan [[Samudera]] (saiki Aceh). Konon ing kunjungané nuju pulo kasebut, [[Ibnu Battuta]] (cendekiawan Islam asal [[Maroko]]) mesthi nglafalaké tembung ''Samudera'' dadi ''Sumatera'', wiwit wektu iku jeneng ''Sumatera'' dikenal wiyar minangka jeneng pulo kasebut.
Larik 33:
 
== Sajarah ==
Jeneng asli pulo Sumatra, kaya déné kacathet ing sumber-sumber sajarah lan critacarita-critacarita rakyat, yaiku “Pulo Emas”. Istilah pulo ameh ditemoni ing critacarita Cindur Mata saka Minangkabau. Ing critacarita rakyat Lampung kacantum jeneng tanoh mas kanggo nyebut pulo sing gedhé iku. I-tsing (634-713) wong Cina sing mataun-taun netep ing Sriwijaya (Palembang saiki) ing abad kaping 7, nyebut pulo Sumatra kanthi jeneng chin-chou sing artiné “negeri emas”.
 
Ing sapérangan prasasti, pulo Sumatra disebut kanthi jeneng Sansekerta: Suwarnadwipa (“pulo emas”) utawa Suwarnabhumi (“lemah emas”). Jeneng-jeneng iki wis dipigunaaké ing naskah-naskah India sadurungé Masehi. Naskah Buddha sing kalebu paling tuwa, Kitab Jataka, nyritaaké pelaut-pelaut India nyeberang Teluk Benggala nuju Suwarnabhumi. Ing critacarita Ramayana dikisahké panggolèkan Dèwi Sinta, patutané Rama sing diculik Ravana, nganti Suwarnadwipa.
 
Para musafir Arab nyebut pulo Sumatra kanthi jeneng Serendib (tepaté: Suwarandib), transliterasi saka jeneng Suwarnadwipa. Abu Raihan Al-Biruni, ahli geografi Persia sing ngunjungi Sriwijaya taun 1030, nelaaké yèn negeri Sriwijaya ana ing pulo Suwarandib. Nanging mbuh kepriyé, ana uga wong sing ngidhentifikasi Serendib kanthi jeneng Srilanka, sing ora naté disebut Suwarnadwipa!
Larik 49:
Banjur saka ngendi jeneng “Sumatra” sing saiki umum digunaaké sacara nasional utawa déning donya internasional? Pranyata jeneng Sumatra asalé saka jeneng Samudera, kerajaan ing Aceh abad kaping 13 lan kaping 14. Para musafir Éropah wiwit abad kaping 15 migunaaké jeneng kerajaan iku kanggo nyebut kabèh pulo. Padha déné kaliyan pulo Kalimantan sing naté disebut Borneo, saka jeneng Brunai, dhaérah bagéan lor pulo iku sing ndhisikké ditekani wong Éropah. Semono uga pulo Lombok mauné jenengé Selaparang, éwadéné Lombok iku jeneng dhaérah ing pesisir wétan pulo Selaparang sing ndhisikké disinggahi pelaut Portugis. Pancèn wong Éropah sapénaké dhéwé ngowah-owahi jeneng papan. Mèh waé negara Indonésia jenengé “Hindia Wétan” (East Indies), nanging untung ana George Samuel Windsor Earl lan James Richardson Logan sing nyiptaaké istilah Indonésia, saéngga awake dhéwé ora dadi wong “Indian”! (Pirsani artikel panulis, “Asal-Usul Jeneng Indonésia”, Harian Pikiran Rakyat, Bandung, tanggal 16 Agustus 2004, sing wus didadèaké salah sawijining réferénsi ing Wikipedia artikel “Indonésia”).
 
Paralihan Samudera (jeneng kerajaan) dadi Sumatra (jeneng pulo) narik kanggo ditelusuri. Odorico da Pardenone ing critacarita palayarané taun 1318 nyebutaké yèn panjenengané berlayar ngétan saka Koromandel, India, sakwéné 20 dina, banjur tekan ing kerajaan Sumoltra. Ibnu Bathutah certa ing kitab Rihlah ila l-Masyriq (Pangembaraan ngétan) yèn ing taun 1345 pajenengané mampir ing kerajaan Samatrah. Ing abad sabanjuré, jeneng negeri utawa kerajaan ing Aceh iku dijupuk déning musafir-musafir liya kanggo nyebutaké kabèh pulo iku.
 
Ing taun 1490 Ibnu Majid nggawé péta dhaérah sekitar Samodra Hindia lan ing kono tinulis pulo Samatrah. Péta Ibnu Majid iki disalin déning Roteiro taun 1498 lan banjur muncul jeneng Camatarra. Péta panggawéané Amerigo Vespucci taun 1501 nyantumaké jeneng Samatara, éwadéné péta Masser taun 1506 munculaké jeneng Samatra. Ruy d’Araujo taun 1510 nyebut pulo iku Camatra, lan Alfonso Albuquerque taun 1512 nulisaké Camatora. Antonio Pigafetta taun 1521 nganggo jeneng sing rada ‘bener’: Somatra. Nanging akèh banget cathetan musafir liya sing luwih ‘kacau’ nulisaké: Samoterra, Samotra, Sumotra, malah Zamatra lan Zamatora.
Larik 90:
* [http://sumatera.blogspot.com/ Cathetan Sumatra]
* [http://www.sumatera-online.org/ Sumatra Online]
 
 
 
{{pulo utama Indonésia}}
{{indo-geo-stub}}
 
[[Kategori:Pulo ing Indonésia]]
 
 
{{indo-geo-stub}}