Wikipédia

Vatikan: Béda antara owahan

Luru sajarah
← Besutan sadurungéBesutan sawisé →
Konten dihapus Konten ditambahkan
VisualTèks wiki
c mbenakaké éjaan using AWB
c mbenakaké éjaan using AWB
Larik 11:
<tr><td> [[Basa resmi]] </td><td>Basa [[basa Latin|Latin]]<br />([[Basa Italia]] akèh dianggo)</td></tr>
<tr><td>[[Paus]] </td><td>[[Paus Benediktus XVI|Benediktus XVI]]</td></tr>
<tr><td>[[Sekretaris NegaraNagara]] </td><td>[[Tarcisio Kardinal Bertone]]</td></tr>
<tr><td>[[Gubernur]] </td><td>Uskup Agung [[Giovanni Lajolo]]</td></tr>
<tr><td>Ambané Wilayah<br />&nbsp;- Total <br />&nbsp;- % air</td><td>[[Daftar nagara menurut luas wilayah|Urutan ka-194]] <br /> 0,44&nbsp;km² <br /> Ora ana</td></tr>
Larik 30:
</table>
</div>
'''Vatikan''' yakuwiyaiku [[nagara]] mardika paling cilik ing donya, saka ambané wilayah lan cacahing pedunungpadunung. Vatikan iku sawijining [[enklave]] lan dikubengi kutha [[Roma]] ing [[Italia]]. Vatikan iku papan panggonané [[Paus (Katolik Roma)|Paus]] lan wilayah [[Takhta Suci]], otoritas pusat [[Gereja]] [[Katulik]].
 
== Sajarah ==
Tlatah ing kutha [[Roma]] kang sadurungé ora ana pedunungépadunungé iki (''ager vaticanus'') tansah dianggep keramat, malah sadurungé [[agama]] [[Kristen]] mlebu ing tlatah mau. Taun 326, [[gréja]] pisanan diwangun ing sakdhuwuré panggonan sing diperkiraaké makam [[Santo Pétrus]]. Wiwit wektu samono panggonan iki tansaya akèh dipanggoni warga.
 
Para [[Paus (Katolik Roma)|Paus]] jroning peran sékulèré wiwit ngrembakaké pengaruh menyang daerah-daerah saubengé lan liwat nagara-nagara Paus mrintah dhaérah-dhaérah ing [[semenanjung]] [[Italia]] sing suwéné luwih saka sèwu taun nganti tengahan abad kaping 18 nalika [[Italia]] didadèkaké siji. Wektu kuwiiku daerah nagara [[Paus]] disita déning Karajan Italia kang nembé diadegaké.
 
<!--Taun 1870, milik Paus lebih banyak dikurangi lagi ketiga [[Roma]] dianeksasi. Sengketa antara para Paus yang “disandera” dan nagara Italia akhirnya diselesaikan pada tanggal 11 Februari 1929 ketika [[Benito Mussolini]] dan Paus menandatangi Perjanjian Letran yang juga dikenal dengan nama ‘Concordat”. Isi Concordat ini ada tiga butir yaitu: 1. Diakuinya [[Takhta Suci Vatikan]], 2. Status Istimewa [[agama]] [[Katolik]] di Italia dan 3. Ganti Rugi terhadap Vatikan atas kerugian yang diderita ketika nagara [[Italia]] didirikan. Pada tahun [[1984]], Concordat ini disesuaikan lagi.-->
 
== Pulitik ==
Vatikan kuwiiku sawijining [[kaukus]] ''unik'', sawijining conto saka [[karajan]] kang fungsi kepala nagarané, yakuwiyaiku sang [[Paus (Katholik Roma)|Paus]] ora diwarisaké nanging dipilih kanggo saumur urip déning dewan [[Kardinal]]. Anggota dewan kardinal kang bisa milih yakuwiyaiku kang umuré kurang saka 80 taun. Pasemon dewan kardinal kanggo milih Paus iki diarani ''Conclave'' lan dianakaké ing [[Kapel Sistina]] (''Sistine Chapel'' [[basa Inggris]] utawa ''Chapella Sistina'' [[basa Italia]]). Tembung ''Conclave'' iki asalé saka [[basa Latin]] ''cum clavis'' kang maknané “nganggo kunci”. Maksudé para anggota Déwan kang nyekel kunci pemilihan. Tembung cum clavis iki uga nduwèni teges yèn para kardinal dikunci ing Kapel Sistina jroning prosès pemilihan Paus.
 
Istilah [[Takhta Suci]] ngrujuk marang otoritas, yurisdiksi lan kadhaulatan Paus lan para penaséhaté jroning mimpin greja [[Katholik|Katulik Roma]]. Takhta Suci nduwé hak kang padha karo [[nagara]] mawa dhaulat.
 
Minangka nagara mawa dhaulat, Vatikan uga nduwé hak kanggo ngirim lan nrima [[diplomat]]. Para diplomat iki mbutuhaké [[Kedutaan Besar]] kang kudu manggon ing kutha [[Roma]] awit ora ana panggonan ing Vatikan. Mulané ana kahanan kang paradoksal, yakuwiyaiku Italia nduwé perwakilan ing wilayahé dhéwé. <!--[[Indonesia]] juga memiliki perwakilan di Takhta Suci.
 
Vatikan uga merupakan salah satu dari sedikit nagara berdaulat yang mempertahankan pengakuan diplomatik atas [[Republik China]] di [[Taiwan]]-->.
Larik 70:
<div style="float:right">[[Gambar:Vt-map.png|thumb|left|200px]]</div>
 
Kutha Vatikan dumunung ing dhuwuré bukit Vatikan ing sisih kulon-lor kutha [[Roma]], sawetara atus meter saka Kali Tiber. Tapel watesé karo Italia dawané (3,2&nbsp;km) mèlu tembok kuthta kang biyèn diwangun kanggo nglindhungi Paus saka serangan. Total wilayah udakara 0,44&nbsp;km². Saliyané kutha Vatikan, wilayah Paus uga klebu sawetara [[greja]] wigati, kantor-kantor lan Kastil Gandolpho. Paus minangka [[Kepala NegaraNagara]] lan gubernur ngurusi kaperluan sadina-dina.
 
== Ekonomi ==
Larik 78:
== Demografi ==
 
Amèh kabèh 890 warga Vatikan manggon ing jero tembok kutha Vatikan. Para warga, dumadi saka para rohaniawan/rohaniawati lan [[Tentara Swiss]], yakuwiyaiku tentara sukarela. 100% warga Vatikan nganut [[agama]] [[Katulik]]. Basa Resmi yakuwiyaiku [[Basa Latin]], nanging [[Basa Italia]] luwih sering dipigunakaké jroning urip sadina-dina.
 
== Kabudayan ==
Dijupuk saka "https://jv.wikipedia.org/wiki/Vatikan"