Éropa Wétan: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
c mbenakaké éjaan using AWB
c Éropah using AWB
Larik 1:
[[Gambar:EasternEurope1.png|thumb|right|280px|EropahÉropahhh Wétan]]
'''ÉropahÉropahh Wétan''' sacara geografis yaiku [[tlatah]] ing bagéan wétan bawana [[EropahÉropahhh]]. Sacara umum kawasan iki dumunung ing antara pagunungan [[Pagunungan Ural|Ural]] lan [[Kaukasus]] sarta tapel wates [[Rusia]] kulon, utawa sacara alternatif uga nyakup nagara-nagara sing cedhak karo tapel wates Rusia kulon. Kayadéné bawana, sawijining wilayah mung arupa konstruksi sosial saéngga aja dipadhakaké karo aspèk fisik sing adhedhasar kriteria abstrak lan netral.
 
== Sajarah ==
Frase iki dipigunakaké ing [[nagara-nagara Kulon]] kanggo nglompokaké kabèh nagara [[ÉropahÉropahh]] sing mauné minangka [[nagara komunis|rezim komunis]] sing dijuluki [[Blok Wétan]]. Konsep ÉropahÉropahh Wétan diperkuat kanthi dominasi ideologi [[Komunisme]] lan utamané [[Uni Soviet]] sawisé [[Perang Donya II]]. Gagasan sawijining "[[Tirai Wesi]]" sing misahaké EropahÉropahhh Kulon lan Wétan minangka pandhangan umum jroning mangsa [[Perang Dingin]] iki munculaké wwerna-werna masalah awit konsèp iki gagal kanggo nyakup komplèksé tlatah iki. Contoné, nagara komunis kaya [[Yugoslavia]] lan [[Albania]] nulak dikuwasani déning [[Moskwa]], ananging bab iki ora digatèkaké déning wong kalangan Kulon.
 
Sabanjuré, pandhangan yèn ÉropahÉropahh mung dipérang dadi Kulon lan Wétan diyakini pejoratif déning padunung nagara bagéan wétan ÉropahÉropahh, utamané wiwit runtuhé [[Tembok Berlin]] lan Komunisme ing EropahÉropahhh. Pedunung nagara bagéan wétan EropahÉropahhh ora nganggep mèlu tlatah EropahÉropahhh Wétan, nanging luwih seneng ing grup-grup liya, yaiku [[ÉropahÉropahh Tengah]], lan [[Skandinavia]] (ing ÉropahÉropahh Wétan), utawa karo [[ÉropahÉropahh Kidul]]. Perlu dicathet yèn nagara bagéan wan sing ora tau nganut ideologi komunis, kayadéné Finlandia ing sisih lor lan Yunani ing kidul, ora tau dikategorèkaké minangka bagéan saka EropahÉropahhh Wétan, déné sawetara nagara sing dumunung luwih adoh ing kulon nanging ana ing sangisoré pengaruh komunis klebu bagéan EropahÉropahhh Wétan.
 
Mula bukané frase "ÉropahÉropahh Wétan" wiwit muncul ing pungkasan iki. Mataun-taun EropahÉropahhh kabagi dadi poros Lor-Kidul, kanthi nagara-nagara bagéan kidul [[Segara Tengah|Mediterania]] sing nduwèni akèh kamèmperan, lan sisih lor [[Samodra Atlantik]] lan [[Segara Baltik]] uga nduwèni kamèmperan. Frase "EropahÉropahhh Wétan" pisanan muncul ing [[abad kaping-18]] lan [[abad kaping-19|ke-19]], lan dipigunakaké kanggo nggolongaké aréa sing luwih kèri ékonominé saka kabèh EropahÉropahhh. Kawasan iki didelelng minangka dhaérah sing ana ing sangisoré kakuwasan pamaréntahan otokratik. Dhéfinisi iki ora cetha, lan akèh nagara sing ora klebu kriteria pandhangan stereotipikal iki.
 
ÉropahÉropahh Wétan nduwèni hubungan karo wétan lan kulon. Nalika kabèh nagara dipengaruhi kuwat déning agama [[Katulik]] utawa [[Protestan]] lan nduwèni hubungan sajarah lan budaya raket karo [[Jerman]], [[Italia]], [[Prancis]] utawa [[Skandinavia]] (umpamané [[Liga Hanseatik]] ing [[Baltik]]), akèh nagara sing duwé hubungan karo blok Wétan. [[Rusia]] dikuwasani déning bangsa [[Mongol]] maabad-abad suwéné saéngga konvensi pulitik lan sosialé mèmper karo Rusia. Luwih adoh ing bagéan kidul ana [[Karajan Ottoman]] lan [[Islam]] sing nduwèni pengaruh kuwat. Nagara-nagara [[Balkan]] sarta [[Hongaria]] lan [[Rumania]] biyèné tau dikuwasani déning bangsa [[Turki]].
 
== ÉropahÉropahh Wétan ==
[[Gambar:Eastern-Europe-small.png|thumb|325px|Nagara-nagara di EropahÉropahhh Wétan, pre_1989]]
Nagara-nagara yang digolongkan sebagai ÉropahÉropahh Wétan semuanya bekas pecahan [[Uni Soviet]]:
* [[Belarus]]
* [[Estonia]]
Larik 22:
* [[Moldavia]]
 
=== ÉropahÉropahh Kidul-wétan/Semenanjung Balkan ===
Definisi iki dijembaraké kanggo nyakup nagara-nagara tilas aliran komunis ing ngisor iki:
* [[Albania]]
Larik 33:
* [[Montenegro]]
 
Saliyané iku ana uga [[Yunani]] lan bagéan ÉropahÉropahh [[Turki]] nanging ora nduwèni paham komunis.
 
=== ÉropahÉropahh Tengah ===
Nagara-nagara [[ÉropahÉropahh Tengah]] tilas paham komunis kadhangkala nyakup:
* [[Ceko]] - tilas bagéan [[Cekoslowakia]]
* [[Hongaria]]
Larik 43:
* [[Slovenia]] - tilas bagéan Yugoslavia
 
Sadurungé [[Reunifikasi Jerman|Reunifikasi]] [[Jerman]], [[Jerman Wétan]] kerep digolongak minangka salah siji nagara EropahÉropahhh Wétan.
 
== Delengen uga ==
* [[ÉropahÉropahh Kidul-wétan]]
* [[ÉropahÉropahh Lor]]
 
== Pranala njaba ==
* {{en}} [http://www.ericdigests.org/2004-2/europe.html Trend pendidikan moral ing nagara-nagara pasca-komunis EropahÉropahhh Tengah lan Wétan]
 
{{Tlatah ing donya}}
 
[[Kategori:ÉropahÉropahh Wétan|*]]