Kasultanan Acèh: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
c →‎top: Éropah using AWB
c éjaan using AWB
Larik 31:
|footnotes =
}}
'''Kesultanan Aceh Darussalam''' ménika sébuah kerajaan Islam ingkang naté madég ing provinsi [[Aceh]], [[Indonesia]]. Kesultanan Aceh manggén ing lor pulau [[Sumatera]] kaliyan ibu kota Kutaraja ([[Banda Aceh]]) kaliyan sultan kawiwitan inggih punika [[Sultan Ali Mughayat Syah]] ingkang dipunnobatakén ing Ahad, 1 Jumadil awal 913 [[Hijriyah|H]] utawi ing tanggal [[8 September]] [[1507]]. Ing sejarahipun ingkang ndawa punika([[1496]] - [[1903]]), Aceh sampun ngukir masa kapengkér kaliyan begitu megah lan nakjubkan, utaminipun amargi kemampuanipun ing ngérmébag pola lan sistem pendidikan militer, komitmen ing nentang imperialisme bangsa Éropah, sistem pemerintahan ingkang teratur lan sistematik, wujudaken pusat-pusat pengkajian ilmu pengetahuan, ngantos kabétahan ing njalin hubungan diplomatik kaliyan negaranagara sanés.<ref name="melayu">[http://history.melayuonline.com/?a=THNWL29QTS9VenVwRnRCb20%3D= Sejarah Kerajaan Aceh ing MelayuOnline.com]</ref>
== Sejarah ==
{{utama|Sejarah Aceh}}
 
=== Wiwitanipun ===
Kesultanan Aceh madeg dening [[Sultan Ali Mughayat Syah]] ing taun [[1496]]. Ing wiwit kerajaan punika madeg ing wilayahwewengkon [[Kerajaan Lamuri]], lajeng nundukan lan nyatukan pinten-pinten wilayahwewengkon kerajaan nyakup [[Kerajaan Daya|Daya]], [[Kerajaan Pedir|Pedir]], [[Kerajaan Lidie|Lidie]], [[Kerajaan Nakur|Nakur]]. Saklajengipun ing taun 1524 wilayahwewengkon [[Kesultanan Samudera Pasai|Pasai]] sampun dados bagian saking kedaulatan Kesultanan Aceh dipundereki kaliyan [[Kerajaan Aru|Aru]].
 
Ing taun [[1528]], Ali Mughayat Syah dipungantos dening putera sulung ingkang asmanipun [[Sultan Salahuddin saking Aceh|Salahuddin]], ingkang lajeng berkuasa ngantos taun [[1537]]. Lajeng Salahuddin dipungantos dening [[Sultan Alauddin al-Qahhar|Sultan Alauddin Riayat Syah al-Kahar]] ingkang berkuasa nganos taun [[1568]].<ref>[http://www.indonesianhistory.info/map/sumatrac16.html Sumatra and the Malay peninsula, 16th century ]</ref>
Larik 47:
=== Kemunduran ===
[[Gambar:Banda Aceh's Grand Mosque, Indonesia.jpg|right|thumb|[[Masjid Raya Baiturrahman]], [[Banda Aceh]]]]
Kemunduran Kesultanan Aceh kawiwitan ngantos kemangkatan [[Sultan Iskandar Tsani]] ing taun 1641. Kemunduran Aceh dipunsebabaken dening pinten-pinten faktor, ing antawisipun inggih punika nguat kekuasaan Walanda ing pulau Sumatera lan Selat Malaka, dipuntandai kaliyanjatuhe wilayahwewengkon Minangkabau, Siak, Tapanuli lan Mandailing, Deli serta Bengkulu ing salebeting pangkuan penjajahan Walanda. Faktor ingkang wigati ingih punika wonten perebutan kekuasaan ing antawisipun pewaris tahta kesultanan.
== Tradisi kesultanan ==
[[Gambar:Jirat_Soleutan_Eseukanda_Muda.JPG|thumb|200px|Makam [[Sultan Iskandar Muda]]]]