Kakawin: Béda antara owahan
Konten dihapus Konten ditambahkan
c Bot: Migrating 8 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q2427245 (translate me) |
c éjaan, replaced: yaiku → ya iku using AWB |
||
Larik 1:
'''Kakawin''' iku sawijining wujud [[tembang]] ing [[basa Jawa|basa Jawa Kuna]] sing nganggo [[pupuh]] sing asalé saka [[Indhia]] lan kasebut [[sekar ageng]] utawa [[tembang gedhe|tembang gedhé]].
Sawijining kakawin mawi tembang tartamtu biasané tumata ing minimal sa-[[pada]]. Kabeh pada kakawin nduwèni patang baris nganggo wilangan [[wanda]] sing padha. Banjur sa-padha disusun karo apa sing diarani ''guru laghu''. ''Guru laghu'' iku aturan [[kwantitas]] sawijining wanda.
Sa-wanda iku bisa dawa utawa cendhak. Sing dikarepaké wanda dhawa cendhak iku [[vokal]] sing dawa utawa cendhak. Vokal dawa iku jinisé ana loro; vokal sing pancèn dhawa lan vokal sing posisiné ana ing ngarepé rong [[konsonan]].
Larik 12:
Dadi contoné pupuh kakawin sing jenengé [[Śārdūlawikrīḍita]] iku kawangun saka 19 [[wanda]]. Banjur 19 wanda iki [[guru-laghu]]né ka ya mengkéné −−−|UU−|U−U|UU−|−−U|−−U| <u>U</u>. Sagaris − tegesé wanda iku kwalitasé dawa, kamangka U tegesé wanda iku cendhak. Banjur | tegesé namung pawates waé saben telung wanda lan ora ana artiné kusus.
Ing pupuh kakawin, sawijining wanda sing ngamot swara dawa (ā, ī, ū, ö, e, o, ai, lan au) otomatis diarani wanda dawa utawa "guru" (=abot) kamangka sawijining wanda sing ngamot vokal cendhak diarani wanda cendhak utawa "laghu" (=èntèng). Nanging sawijining vokal cendhak yèn ditutaké déning rong konsonan nggawé wanda sing disandhang dadi dawa. Banjur wanda pungkasan dijenengaké sawijining ''[[:en:anceps|anceps]]'' (sawijining istilah [[basa Latin]]) sing tegesé
Minangka conto dijupuk tuladha saka pupuh pambuka ''[[Kakawin Arjunawiwāha]]'':
{| cellpadding=2 cellspacing=2
Larik 20:
! Tèks Jawa Kuna mawa pupuh Śardūlawikrīḍita !! Jarwa
|-
|align=left| Ambĕk sang paramārthapaṇḍita huwus limpad sakêng śūnyatā,||Batin sang wruh Hakikat Paling Dhuwur wis nglimpadi kabèh amarga nekuni kasunyatan<ref
|-
|align=left| Tan sangkêng wiṣaya prayojñananira lwir sanggrahêng lokika,||Ora amerga kasurung déning nepsu indriya tujuané, lir nyambut sing fana waé,
Larik 45:
*[[Sastra Jawa Kuna]]
[[
[[Kategori:Sastra Jawa Kuna]]
| |||