Hermes: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
c éjaan using AWB
c éjaan using AWB
Larik 17:
}}
 
'''Hermes''' ([[Basa Yunani]] : Ἑρμῆς) menikapunika [[dewa]] ingkang mbeta pesen wonten ing [[mitologi Yunani]]. Hermes menikapunika wiyos wonten ing [[Gunung Kellina]] ing [[Arkadia]]. Hermes putra saking [[Zeus]] lan [[Maia]] sarta kalebet salah satunggaling [[dewa Olimpus]]. Hermes menikapunika ''pelindung'' dhaérah winatesan, para pangelana, gembala, sesorah, sastra lan [[geguritan|puisi]], ulah raga, pangukuran, patemon, lan sesadéan <ref>Norman O. Brown, ''Hermes the Thief: The Evolution of a Myth'', (Madison: University of Wisconsin Press), 1947.</ref><ref>[[Walter Burkert]], ''Greek Religion'' 1985 section III.2.8; [http://www.pantheon.org/articles/h/hermes.html "Hermes."] ''Encyclopedia Mythica'' from Encyclopedia Mythica Online.</ref>. Simbolipun kadosta [[bulus]], pitik jago, sandhal lan topi ingkang wonten swiwinipun, lan [[kadukeus]] ( tongkat saking [[Apollo]] saking patemon Lira). Wonten ing [[mitologi Romawi]], Hermes menikapunika minangka [[Merkurius]], ''dewa perdagangan'' ingkang dipunadaptasi saking [[mitologi Etruska]].
 
Kejawi manggihaken lira, Hermes ugi dipunpitadosi manggihaken manéka jinis ulah raga kadosta [[gulat]], [[balap]], lan [[tinju]] saéngga dipunwastani minangka ''dewa atletik''. Hermes menikapunika dados palindung para ulah ragawan lan paring pambiyantu dhateng altet ingkang gerah. Para pelancong ugi pari sesembahan dhateng Hermes sadèrèngipun tindakan supados slamet anggènipun tindakan.
 
Minangka dewa ingkang mbeta pesen, Hermes gadhah tugas ngirim pesen saking para dewa ing Olimpus dhateng para manungsa. Hermes ngginakaken [[sendhal|sandhal]] ingkang wonten swiwinipun nalika nglampahi tugasipun. Tugas mbeta pesen ugi dipunlampahi déning dewi [[Iris]]. Kejawi menikapunika Hermes ugi gadhah tugas paring pambiyantu dhateng para roh supados manggihaken mergi dhateng ''[[dunia bawah]]''. Hermes menikapunika salah satunggaling [[dewa]] ingkang saged mlebet lan medal ''dunia bawah'' kanthi bebas. Dene dewa sanèsipun ingkang saged nglampahi perangan kasebat inggih menikapunika [[Hades]], [[Persefone]], [[Hekate]], lan [[Thanatos]].
 
Hermes menikapunika dewa paling enèm nomor kalih ing antawisipun [[dewa Olimpus]] sasampunipun [[Dionisos]]. Hermes ugi wonten hubungan kalihan [[Afrodit]] lan kagungan laré kanthi nama [[Hermafroditos]].
 
== Etimologi ==
[[Gambar:AGMA Tête d'Hermès.jpg|150px|thumb|left|Patung sirah Hermes saking abad kaping 5 SM, nedahaken citra wiwitan Hermes minangka priyantun kakung ingkang sepuh.]]
Nama Hermes menikapunika asalipun saking [[Basa Yunani]], ''herma''. Déné ''Herma'' menikapunika cagak persegi saking [[watu]] utawi [[perunggu]] ingkang wonten [[patung]] sirah ing bagéyan nginggil lan patung ''alat kelamin'' priyantun kakung ing bagéyan ngandhapipun. Nalika masa kuno, cagak menikapunika padatanipun mapan wonten ing dhaérah watesan supados dados kabegjan. Pérangan menikapunika wonten gegayutanipun kalihan peran Hermes ingkang wiwitanipun kalebet simbol ''alat kelamin'' lan watesan sadèrèngipun dipunsembah minangka dewa ''perdagangan'' lan ''perjalanan'' <ref>[http://crystalinks.com/hermes2.html Crystalink: Hermes]</ref>.
 
== Pamujan ==
[[Kuil Hermes]] wonten ing [[Yunani]] lan pusat pamujanipun wonten ing [[Feneros]], [[Arkadia]], papan kanggé festival [[Hermonea]] ingkang dipunwontenaken kanggé paring pakurmatan. Kathah lukisan tembok ingkang dipun''persembah''aken dhateng Hermes kapanggihaken wonten ing [[agora]] kutha [[Athena]]. Wonten ing gegayutanipun kalihan agora (pasar), Hermes menikapunika minangka dewa ''pelindung perdagangan'' <ref name=lang>{{cite book |author=Mabel Lang |authorlink=Mabel Lang |title=Graffiti in the Athenian Agora |url=http://www.ascsa.edu.gr/publications/upload/Graffiti%20in%20the%20Athenian%20AgoraLR.pdf |format=[[Portable Document Format|PDF]] |accessdate=2007-04-14 |edition=rev. |series=Excavations of the Athenian Agora |year=1988 |publisher=American School of Classical Studies at Athens |location=Princeton, NJ |isbn=87661-633-3 |page=[http://www.ascsa.edu.gr/publications/upload/Graffiti%20in%20the%20Athenian%20AgoraLR.pdf#page=9 7] |archiveurl=http://web.archive.org/web/20051225192052/http://www.ascsa.edu.gr/publications/upload/Graffiti%20in%20the%20Athenian%20AgoraLR.pdf|archivedate=2005-12-25}}</ref>.
 
== Ajejuluk==
[[Gambar:Hermes crioforo.jpg|thumb|right|200px|Patung ingkang nggambaraken Hermes ingkang mbeta [[wedhus|domba]] ''Krioforos''.]]
Hermes menikapunika kagungan kathah ajejuluk kadosta :
* ''[[Krioforos]]'' (ingkang mbeta wedhus utawi domba),
* ''Argeifontes'' (ingkang mateni Argus),