Taenia (cacing pita): Béda antara owahan

'''''Taenia''''' inggih menikapunika salah satunggaling kewan jinis cacing saking [[genus|marga]] [[cacing pita]] ingkang kalebèt [[Regnum|Kerajaan]] [[Animalia]], [[Filum]] [[Platyhelminthes]], [[Kelas]] [[Cestoda]], [[Ordo|Bangsa]] [[Cyclophyllidea]], [[Familia|Suku]] [[Taeniidae]].<ref name="Kusuma">{{cite book |last=S |first=Kusumamihardja |authorlink= |coauthors= |title=Parasit dan Parasitosis pada Hewan Ternak Piaraan di Indonesia |year=1992 |publisher=Pusat Antar Universitas Bioteknologi Institut Pertanian Bogor |language= Indonesia |location=Bogor |id= }}</ref>

Wonten tigang [[spesies]] ingkang kedhah dipunmangertosi saking jinising [[Platyhelminthes|cacing pita]] ''Taenia'', inggih menikapunika ''Taenia solium'', ''Taenia saginata'', kaliyan jinis ''Taenia asiatica''.<ref name="Wandra 2003"/><ref name="Simanjuntak"/> Tingang spesies cacing pita niki dipunpitadosi dados kewan kang kedhah dipun mangertosi amargi saged damel manungsa sami [[lelara]], lelara menikapunika inggih menikapunika ingkang dipunsebat ''taeniasis'' kaliyan ''sistiserkosis''.<ref name="Wandra 2003"/>. Bentenipun [[spesies|antarspesies]] cacing pita ''Taenia'' saged dipunpirsani wonten ing Tabel 1 ngandhap.

Cacing pita ''Taenia'' ingkang sampun diwasa [[urip]] ing [[usus]] [[manungsa]] dados [[induk]] semang definitif.<ref name=Satrija/> Segmen awaké cacing iki bakal medal piyambak saking ''[[anus]]'' [[manungsa]] menawi sampun mateng kaliyan ngandhut tigan, ugi saged kanthi cara pasif inggih menikapunika bebarengan kaliyan [[feses]] manungsa.<ref name=Satrija>{{id}} Satrija, F. 2005. Helmintologi: Ciri Umum dan Morfologi Helminth. Bogor: Departemen Ilmu Penyakit Hewan dan Keséhatan Masyarakat Veteriner, Fakultas Kedhokteran Hewan, Institut Pertanian Bogor. Hal 1-5</ref> Menawi manungsa menikapunika dados [[inang]] definitif, inang sawatara saking kewan meniki nggih menikapunika ([[sapi]] kaliyan [[babi]]) menawi mboten sengaja ngeleg [[tigan]] saking kewan cacing niki, [[tigan]] menikapunika

bakal nètès [[embrio]] (''onchosphere'') ingkang mengké saged nembus [[dinding]] [[usus]].<ref name=Satrija/> [[Embrio]] [[cacing]] ingkang tumut ''[[sirkulasi]]'' [[rah|getih]] limfe bakal urip lajeng dados sistiserkosis ingkang ''infektif'' wonten ing lebètipun [[otot]] tartemtu.<ref name=Satrija/> [[Otot]] ingkang paling asring kaserang sistiserkus inggih menikapunika otot [[jantung]], [[diafragma]], [[ilat]], [[otot]] kanggé nguyah, dhaerah [[esofagus]], [[jangga|gulu]] kaliyan otot ingkang wonten ing [[tosan|balung]] ''rusuk''.<ref name=Gomes>{{en}} Gomes, A. B. K. A. Soares, E. C. Bueno, N. M. Espindola, A. A. Maia, R. H. Peralta, A. J. Vaz. 2007. Comparative Evaluation of Different Immunoassays for the Detection of Taenia solium Cysticercosis in Swine with Low Parasite Burden. ''Mem Inst Oswaldo Cruz, Rio de Jaineiro'' 102 (6): 725-731.</ref>

Infeksi utawa lelara amargi ''Taenia'' dipunsebat ugi '''Taeniasis''' kaliyan '''Sistiserkosis'''.<ref name="Kusuma"/> '''Taeniasis''' inggih menikapunika lelara amargi [[parasit]] cacing pita ingkang kagolong ''genus'' Taenia, saged nular saking [[kewan]] dhumateng [[manungsa]], utawi sawalikipun.<ref name="Grove"/> Lelara taeniasis ingkang kadadosan teng [[manungsa]] meniku dipunsebabakén dening spesies ''[[Taenia solium]]'' utawi dipunkenal ugi [[cacing pita babi]] <ref name="Grove">{{en}} Grove, D. I. 1990. ''A History of Human Helminthology''. United Kingdom: CAB International.</ref>, ananging ''[[Taenia saginata]]'' langkung kawentar kanthi nama [[cacing pita sapi]].<ref name="Grove"/><ref name="Acha">{{en}} Acha, P. N., dan B. Szyfres. 2003. ''Zoonoses and Communicable Diseases Common to Man and Animals'' 3rd Edition Volume III Parasitoses. Washington: Pan American Health Organization.</ref>

'''Sistiserkosis''', lelara infeksi ingkang kadadosan dhumateng [[manungsa]] meniki nyerang [[jaringan]].<ref name="Wandra 2003"/> Ingkang damel lelara menikapunika nuninggih [[larva]] [[Taenia]] (sistiserkus), amargi naté wonten [[tigan]] [[cacing]] ''Taenia solium'' ingkang boten sengaja dielěg ([[cacing pita babi]]).<ref name="Wandra 2003">{{en}} Wandra, T., A. Ito, H. Yamasaki, T. Suroso, dan S. S. Margono. 2003. Taenia solium Cysticercosis, Irian Jaya, Indonesia. ''Journal of Emerging Infectious Disease'' 9 (7): 884-885.</ref> [[Cacing pita babi]] saged nyebabaken sistiserkosis dening [[manungsa]], ananging [[cacing pita sapi]] boten kados meniku. Cacing pita ingkang wonten ing sapi menikapunika boten saged nyebabaken sistiserkosis dening manusia.<ref name="Grove"/> Ananging, kangge cacing pita jinis ''[[Taenia asiatica]]'', para ahli dereng aged mestikaké saged mboten damel menungsa lelara sistiserkosis.<ref name="Simanjuntak"/> Terdapat dugaan bahwa ''Taenia asiatica'' merupakan penyebab sistiserkosis di Asia.<ref name=Simanjuntak>{{cite web

Lelara taeniasis saged nyerang [[manungsa]] menawi nate dhahar [[daging]] [[sapi]] utawa [[babi]] ingkang dereng mateng uatawi satengah mateng, daging menikapunika jebul ngandut sistiserkus, sistiserkus menikapunika lajeng dados ''Taenia'' diwasa wonten ing lebetipun [[usus]] manungsa.<ref name=Gomes/> Benten malih kaliyan manungsa ingkang anggadhahi lelara sistiserkosis, infeksi menikapunika saged merga ngeleg [[dhaharan]] utawi [[unjukan]] ingkang ngandhut [[tigan|endhog]] ''Taenia solium''.<ref name=Suroso>{{cite journal

Sumber panularan cacing pita ''Taenia'' dumateng manungsa inggih menikapunika

}}</ref> YakuwiYaiku kasus ''Taenia'' ning negaranagara tropis bisa dideleng ning Tabel 2.

'''Tabel 2. Kasus Infeksi Cacing Pita''' '''''Taenia''''' '''ning NegaraNagara Tropis'''

! NegaraNagara

Salah sawijining bukti penyebaranipun infeksi ''Taenia'' wonten ing tlatah [[tropis]] meniku dipunpanggihi [[spesies]] cacing-cacing tiga wau, cacing ingkang saged penyebabaken lelara taeniasis dhumateng manungsa wonten ing negaranagara [[Asia]] ingkang kawentar kanthi nama ''Taiwan Taenia'' utawa ''Asian Taenia''.<ref name=Galan>{{en}} Galan-Purchades, M. T., dan M. V. Fuentes. 2000. The Asian Taenia and The Possibility of Cysticercosis. ''Korean Journal of Parasitology'' 38 (1): 1-7.</ref>. Asian Taenia dilapuraken sampun nate dipunpanggihi wonten ing [[negaranagara|negaranagara-negaranagara]] [[Asia]] ingkang padatanipun nggadhahi cuaca [[tropis]] kayata [[Indonésia]], [[Thailand]], [[Malaysia]], [[Filipina]], [[Korea]] kaliyan negaranagara [[Cina]]. <ref>{{en}} Bowles, J., lan D. P. McManus. 1994. Genetic Characterization of the Asian Taenia, A Newly Described Taeniid Cestodes of Human. ''American Journal Trop Med Hyg'' 50:33-34.</ref> Kini ''Asian Taenia'' disebut ''Taenia asiatica'' <ref name=Ito>{{en}} Ito, A., M. Nakao, T. Wandra, T. Suroso, M. Okamoto, H. Yamasaki, Y. Sako, dan K. Nakaya. 2005. Taeniasis and Cysticercosis in Asia and The Pacific. ''Southest Asian J Trop Med Public Health'' 36(4): 123-130.</ref>. Kadadian ''T. asiatica'' kang sering ning [[Pulau]] [[Samosir]], [[Indonésia]].

Sistiserkosis meniku [[infeksi]] ingkang asring dipunpanggihi teng kewan [[babi]] kaliyan [[manungsa]] tarutami wonten ing [[negaranagara]] kang tasih ''berkembang''.<ref name="Simanjuntak"/> Panyebaran sistiserkus teng [[manungsa]] kadadosan amargi wonten kontak watara kewan [[babi]] kaliyan [[feses]] manungsa.<ref name=Satrija/> Infeksi niki boten namung dijalarani wontenipun pameriksaan [[keséhatan]] [[daging]] nalika nyembelih, kaliyan [[konsumsi]] [[daging]] [[mentah]] utawa setengah mateng.<ref name=Gomes/> Panyebaran penyakit niki nyebar amargi ''Taenia'' saged mroduksi puluwan ngantos atusan [[ewu|sewu]] [[tigan]] nggal dintenipun, tigan ingkang bisa disebar dening [[toya]] [[jawah]] dhateng tlatah reged ngantos panggenan ingkang tebih.<ref name=Satrija/>

Infeksi [[cacing]] pita ''Taenia'' paling sering wonten ing [[Indonésia]] menikapunika kadadosan ting Provinsi [[Papua]].

[[Prevalensi]] sistiserkosis teng manungsa sami mawon kados prekawis ingkang dipunpretelakaken nalika pameriksan serologis [[masarakat]].<ref name=Simanjuntak/> Wonten ing [[Bali]], pameriksaan menikapunika ngantos 5,2% nganti 21%, ananging prevalensi taeniasis teng [[provinsi]] menikapunika ngantos watara 0,4%-23%.<ref name=Wandra/> Kathahipun ngantos 13,5% (10 saking 74 tiyang) pasien ingkang nate sakit [[epilepsi]] ting [[Bali]] dipundiagnosa nggadhahi sakit sistiserkosis ting [[otak]].<ref name="Margono ok 2001">{{cite journal

Prevalensi taeniasis ''T. asiatica'' ting [[Sumatera Utara]] watara 1,9%-20,7%.<ref name=Wandra/> Kasus ''T. asiatica'' ting [[Provinsi]] menikapunika padatanipun dipunsebabaken dening konsumsi [[daging]] [[babi hutan]] ingkang boten dipun masak ngantos mateng.<ref name=Wandra/>

Sistiserkosis menikapunika nyebabaken gejala utawi efek ingkang macem-macem sesuai kaliyan ''[[lokasi]]'' [[parasit]] ting awak.<ref name=Satrija/> Manungsa kang kening siji nganti atusan sistiserkus ting jaringan awak kang beda-beda.<ref name=Satrija/> Sistiserkus dhmateng manungsa paling sering ditemukaken ting otak (dipunsebat [[neurosistiserkosis]]), [[mata]], [[otot]] kaliyan lapisan andhapipun [[kulit]] <ref name=Wandra/>.

Amargi lelara menikapunika kagolong lelara ingkang paling dipunwedeni ugi mbebayani, amargi larva cacing ''Taenia'' utawi neurosistiserkosis meniku saged damel kepaten.<ref name=Townes>{{en}} Townes, J.M., C. J. Hoffmann, lan M. A. Kohn. 2004. Neurocysticercosis in Oregon 1995-2000. ''Journal of Emerging Infectious Disease'' 10 (3): 508-510</ref> Neurosistiserkosis inggih menikapunika infeksi sistem saraf pusat amarga sistiserkus saka larva ''Taenia solium''. Neurosistiserkosis menikapunika faktor risiko ingkang nyebabaken [[stroke]] saged kadadosan dening manungsa ingkang tasih enem<ref name=Alacron>{{en}} Alacron, F., dan K. Vanormelingen. 1992. Cerebral Cysticercosis as a Risk Factor Stroke in Young and Middle-Aged People. ''Stroke Journal'' 23 (11):1563-1565.</ref>, [[epilepsi]] dan kelainan pada [[tengkorak]].<ref name=Acha>Acha, P. N., dan B. Szyfres. 2003. Zoonoses and Communicable Diseases Common to Man and Animals 3rd Edition Volume III Parasitoses.

Washington:''Pan American Health Organization''.</ref> Sistiserkosis menikapunika ingkang nyebabaken 1% kepaten ting [[rumah sakit]] umum ting [[Meksiko]] City lan penyebab 25% [[tumor]] [[otak]] <ref name=Acha/>.

Caranipun ngendalikaké [[Platyhelminthes|cacing pita]] ''Taenia'' inggih menikapunika medhotaké siklus urip saka kewan parasit niki.<ref name= Acha/> Wonten [[obat]] cacing ingkang saged dipunagem, inggih menikapunika Atabrin, Librax kaliyan Niclosamide <ref name=Dharmawan>{{id}} Dharmawan, N. S. 2004.