Biyoskup: Béda antara owahan

'''Biyoskup''' ([[basa Walanda|Walanda]]: ''bioscoop'' saka [[basa Yunani]] βιος, bios (kang ateges urip) lan σκοπος (kang ateges "deleng") yaikuya iku panggonan kanggo deleng pagelaran film kang nggunakaké layar lebar. Gambar film diproyèksikaké ing layar kanthi nggunakaké [[proyèktor]]. Gedhong biyoskup biasané komersial tegesé sing nonton kudu tuku karcis luwih dhisik. Filem sing diputer disorotaké nganggo proyèktor menyang layar jembar ing sangarepé para penonton. Ing jaman biyèn biyoskup muter filem sing wujudé isih arupa rol filem, nanging ing jaman modhèrn filem wis awujud digital.

Biyoskup jaman biyèn kawiwitan ing sekitar Lapangan Gambir (saiki Monas). Bangunan biyoskup nalika kuwi kaya bangsal kanthi gebyog saka gedhég lan payoé saka kemrakas/sèng. Sawisé rampung naggoné muter film, biyoskup mau banjur kagawa ngiteri kutha liyané. Biyoskup iki di kenal kanthi jeneng Talbot (jeneng saka pangusaha biyoskup mau). Biyoskup liya diusahakaké déning swijining wong kang jenengé Schwarz. Papan panggoné dumunung kira-kria ing Kebon Jahe, Tanah Abang. Sadurungé pungkasané remuk amarga kobong, biyoskup iki manggon ing sawijining gedhung ing Pasar Baru. Ana manèh biyoskup kang jenengé Jules Francois de Calonne (jeneng pangusahané) kang ana ing Deca Park. De Calonne iki mula-mula yaikuya iku biyoskup ''terbuka'' ing lapangan, kang nalika jaman saiki sinebut "misbar", grimis bubar. De Calonne yaikuya iku cikal bakal saka biyoskup Capitol kang ana ing [[Pintu Air]].

Biyoskup-biyoskup liya ing antarané , Elite ing Pintu Air, Rex ing [[Kramat Bunder]], Cinema ing [[Krekot]], Astoria ing Pintu Air, Centraal ing [[Jatinegara]], Rialto ing Senen lan Tanah Abang, Surya ing Tanah Abang, Thalia ing [[Hayam Wuruk]], Olimo, Orion ing Glodok, Al Hambra ing Sawah Besar, Oost Java ing Jl. Veteran, Rembrant ing Pintu Air, Widjaja ing Jalan Tongkol/Pasar Ikan, Rivoli ing [[Kramat]], lan liya-liyané minangka biyoskup kang muncul lan ramé ditekani sawisé periode 1940-an.

Film-film kang diputer ing biyoskup jaman biyèn yaikuya iku film gagu alias bisu utawa tanpa swara. Biyasané pamuteran ing iringi musik orkès, kang nyatané jarang "nyambung" karo film. Sapérangan film kang nalika kuwi dadi favorit masarakat yaikuya iku Fantomas, Zigomar, Tom MIx, Edi Polo, Charlie Caplin, Max Linder, Arsene Lupin, lsp.

Ing Indonésia wiwit Orde Baru kaanggep minangka masa kang nawakaké majuning biyoskup, yaikuya iku jumlah produksi film nasional utawa bentuk lan sarana papan pagelaran. Majuning biyoskup ana ing taun 1990-an. Ing dasawarsa kuwi produksi film nasional 112 judul. Déné wiwit taun 1987 biyoskup kanthi konsep [[sinepleks]] (gedhung bioskop kanthi luwih saka siji layar) sansaya akèh. Sinepleks-sinepleks iki biyasané ana ing kompleks toko, pusat blanjan, utawa mal kang tansah dadi panggonan dolanan bocah-bocah enom lan kiblat konsumsi masarakat kuthan saiki. Ing sekitar sinepleks cumawis pasar swalayan, restoran cepet saji, pusat dolanan, lan macem-macem.

Sinepleks ora mung sumrambah ing kutha gedhé, ananging uga nrobos kutha kecamatankacamatan minangka akibat saka kawicaksanan pameréntah kang ménéhi mangsa bebas pajak kanthi cara mbalèkaké pajeg tontonan marag "bioskop depan". Akibaté, ing taun [[1990]] biyoskup ing Indonésia ngalami kamenagang: 3.048 layar. Ssdurungé, ing taun [[1987]], ing sakubenging Indonésia ana 2.306 layar.

Ukadakara taun 2000an, jaringan biyoskup mulai ramé ing Indonésia. Ana 2 pangelola biyoskup kang misuwur, yaikuya iku [[Biyoskup 21|21 Cineplex]] kanthi biyoskup 21, XXI, lan The Premiere sarta jaringan [[Blitzmegaplex]]. Biyoskup-biyoskup iki sumebar ing sakabèhing pusat blanjan ing Indonésia, kadang-kadang ing sawijining pusat blanjan ana luwih saka saji biyoskup. Film kang setèlaké yaikuya iku film saka jero lan luar negeri, senajan ing wiwitan taun 2000 nganti udakara taun 2005, ora akèh perfilman nasional kang kasil mlebu jaringan biyoskup. Film-film nasional lagi mlebu biyoskup Indonésia kwit taun 2006 nganti sepréné.