Jangka sorong
Jangka sorong ya iku piranti kanggo ngukur dawa, kandel, jeruné bolongan, lan dimeter jaba sajeroning barang kanti batas ketelitian 0.1 mm.[1] Jangka sorong duwé 2 rahang, ya iku rahang tetep lan rahang sorong.[1] Ing rahang tetep ana skala utama lan rahang sorong ana skala nonius utawa skala vinier.[1] Skala nonius iki dawané 9mm kang kapérang dadi 10 skala kanti ketelitian 0.1 mm.[1] Asil pangukuran kanti jangka sorong ditentokaké andhedhasar angka ing skala utama (angka pasti) ditambah angka ing skala nonius kang diétung saka 0 nganti garis skala nonius kang mèmpèt karo garis skala utama.[1]
Pérangan besut
Pérangan-pérangan Jangka Sorong / Caliper ya iku[2]:
- Untu jaba
Pérangan iki fungsiné kanggo ngukur pérangan salah sijiné barang kanti cara diapit.[3]
- Untu jero
Pérangan iki fungsiné kanggo ngukur pérangan jero salah sijiné barang kanti cara diulur (misalé: blongan pipa).[3]
- Ngukur kejeruan
Pérangan iki fungsiné kanggo ngukur salah sijiné bolongan/celah salah sijiné barang kanti cara nancepaké pérangan pengukur.[3]
- Ukuran utama
Pérangan iki fungsiné kanggo maca asil pangukuran sajeroning ékan cm kanggo vèrsi kang analog.[3]
- Ukuran sekundèr
Pada karo ukuran utama anaging kanti ékan inch.[3]
- Patokan maca skala utama
Fungsiné minangka patokan maca skala kanti ékan cm.[3]
- Patokan maca skala sekunder (inch)
Fungsiné minangka patokan maca skala kanti ékan inch.[3]
- Kanggo mandekaké utawa nglancaraké gèsèran pangukuran.[3]
Minangka piranti ukur, mestiné piranti iki duwé kecenderungan obah saka skala sak mestiné.[3] Saéngga wigati dilakokaké kalibrasi saéngga asil pangukuran kang dilakokaké kanti jangka sorong tetep akurat.[3]
Cara kerjané besut
- Ngukur Diamèter Jaba Barang
Cara ngukur diamèter, amba utawa kekandelan barang: Putera pengunci ing arah kiwa, bukak rahang, lebokaké batang ing rahang ngisor jangka sorong, gèsèr rahang supaya rahang pas ing barang mau, putar kunci ing arah tengen.
- Ngukur Diamèter Jero Barang
Cara ngukur diamèter pérangan jero salah sijiné pipa utawa tabung: Putera pengunci ing arah kiwa, lebokaké rahang dhuwur marang jero barang mau, gèsèr supaya rahang pas ing barang, puter pengunci marang arah tengen.
- Ngukur Jeruné Barang
Cara ngukur jeruné barang: Putera pengunci ngiwa, bukak rahang sorong nganti pucuk lancip ngemèk pojok ngisor tabung, puter pengunci nengen.[3]
Conto cara kerjané besut
Ing ngisor iki conto cara kerjané jangka sorong, wondéné barang kang dicoba ya iku spidol.[3]
- Delenga posisi angka nol ing skala nonius marang skala utama.[3]
- Golèka garis skala nonius kang dèmpèt karo skala utama.[3]
- Ukura dawa spidol kanti migunakaké jangka sorong.[3]
- Banjur, ukur uga diameter bolongan spidol.[3]
- Banjur, jeruné bolongan spidol.[3]
- Lan itung uga diamètér.[3]
- Balèni latihan mau nganti kaping 5 supaya mikolèh katelitian.[3]