Pura Pakualaman
Koordhinat: 7°48′03″S 110°22′34″E / 7.8009555°S 110.3761605°E
Pura Pakualaman iku pura kang madeg ana ing kompleks Pakualaman, Kutha Ngayogyakarta.[1] Bangunan iki ngadeg ana ing lemah kang jembaré 5.4328 ha. Ing pérangan ngarep ana taman pintu gerbang (Regol Danawara) kang digawé saka wesi gligèn kanthi dawa 7 m lan jembar 5 m. Sakabèhé yasan Pura Pakualaman dipilah kanthi rong pelataran, ya iku pelataran kapisan lan kapindho.
Pelataran kapisan besut
Ing pelataran iki ana sawatara yasan, ya iku Pandhapa Séwatama, Wangunan sayap wétan lan kulon, sarta Bangsal Parangkarsa. Pandapa Séwatama iku yasan tinarbuka kang awujud bujur sangkar. Yèn penuwun omahé awujud limasan. Wangunan suwiwi sisih kulon dadi papan kanggo pabukon lan paséban abdi dalem. Manawa wangungan suwiwi sisih wétan dadi papan kanggo musiyum lan radhio swasta Suara Pura.[1] Wangunan kang pungkasan ya iku Bangsal Parangkarsa. Wangunan iki mligi dadi papan nyipeng para tetamu karajan.[1]
Pelataran kapindho besut
Ing pelataran kapindho ana telung yasan ya iku Dalem Ageng Prabasuyasa, Bangsal Séwarangga lan Gandhèk Kulon. Dalem Ageng Prabayasa ana ing sisih lor Pendhapa Séwatama. Penuwuné awujud joglo kanthi lambang Teplok Kutuk Ngambang. Bangsal Séwarangga ngadeg ing sisih loré Dalem Ageng Prabasuyasa. Manawa Gandhèk Kulon ana ing sisih kulon. Wangunané awujud kubus kanthi penuwun limasan.
Pamengku Adat besut
Ing wiwitané Pura Pakualaman iku minangka Badan Istana kang mengku ratu lan kulawargané kraton. Ing sisih liya pura iki minangka punjeré papréntahan Kadipatèn Pakualaman. Sawisé Kadipatèn Pakualaman bebarengan Kasultanan Ngayogyakarta diganti statusé saka negara dadi Dhaérah Istiméwa satataran Propinsi sacara resmi ing taun 1950. Pura Pakualaman wiwit dipisah saka Pamaréntah Dhaérah Istiméwa lan di-dépolitisasi saéngga namung dadi Badan Pamengku Adat Jawa, mliginé gagrag Pakualaman Ngayogyakarta.
Tegesing tembung-tembung besut
| Cara Jawa | Cara Indonésia |
|---|---|
| Ngoko | |
| nyipeng | menginap |