Serie A[1] (pocapan Italia: [ˈsɛːrje ˈa]), uga diarani Serie A TIM amarga disponsori dening TIM[2], minangka kompetisi liga profesional kanggo klub bal-balan sing ana ing pucuk sistem liga bal-balan Italia lan sing menang dianugerahi Scudetto lan Coppa Campioni d'Italia. Wis dioperasikake dadi turnamen babak-robin luwih saka sangang puluh taun wiwit musim 1929-30. Wis diatur dening Direttorio Divisioni Superiori nganti taun 1943 lan Lega Calcio nganti taun 2010, nalika Lega Serie A digawe kanggo musim 2010-11. Serie A dianggep minangka salah sawijining liga bal-balan paling apik ing saindenging jagad lan asring digambarake minangka liga nasional sing paling taktis lan apik banget. Serie A minangka liga nasional paling kuat ing donya taun 2020 miturut IFFHS, lan ana ing urutan nomer telu ing antarane liga Eropa miturut koefisien liga UEFA, ing sangisore La Liga lan Liga Premier lan sadurunge Bundesliga lan Ligue 1, sing adhedhasar kinerja klub Italia ing Liga Champions lan Liga Europa sajrone limang taun sadurunge. Serie A memimpin peringkat UEFA wiwit taun 1986 nganti 1988 lan saka taun 1990 nganti 1999.

Badan pamrentah Lega Serie A
Negara Itali Italia
Konfederasi UEFA
Kabentuk 1898 122 taun kepungkur (resmi)
1929 (format saiki)
Cacahing tim 20
Tingkat ing piramida 1
Diturunake menyang Serie B
Piala domestik Piala Italia
Piala Super Italia
Piala Internasional Liga Champions UEFA
Liga Eropa UEFA
Juara bertahan Juventus (gelar ke-36)
(2019–20)
Klub sing paling sukses Juventus (36 gelar)
Paling katon Gianluigi Buffon
(653)
Skor paling dhuwur Silvio Piola
(274)
Stasiun televisi RCTI (terestrial)
Situs web legaseriea.it

Ing format saiki, Kejuaraan Sepak Bola Italia diubah saka babak regional lan interregional, dadi liga tingkat siji wiwit musim 1929-30 terus. Judhul juara sing dimenangake sadurunge taun 1929 resmi diakoni dening FIGC kanthi bobot sing padha karo judhul sing banjur dianugerahi. Kajaba iku, musim 1945–46, nalika babak-robin ditundha lan liga dimainake sajrone rong klompok geografis amarga kerusakan WWII, ora dianggep statistik, sanajan judhule resmi. Kabeh tim sing menang diakoni kanthi judhul Campione d'Italia ("Juara Italia"), sing diratifikasi dening Lega Serie A sadurunge wiwitan edhisi sabanjure.

Liga kasebut dadi tuan rumah saka telung klub paling misuwur ing donya kayata Juventus, Milan lan Internazionale, kabeh anggota pendiri G-14, sawijining klompok sing makili klub bal-balan Eropa paling gedhe lan paling bergengsi wiwit taun 2000 nganti 2008, kanthi loro pisanan uga dadi anggota pangadeg sing sukses, European Club Association (ECA). Luwih akeh pemain sing menang penghargaan Ballon d'Or sing dikepengini nalika main ing klub Serie A tinimbang liga liyane ing donya kajaba La Liga Spanyol, [3]sanajan La Liga Spanyol duwe jumlah pemenang Ballon d'Or sing paling dhuwur. Juventus, klub paling sukses ing Italia ing abad kaping 20 lan tim Italia sing paling sukses, dadi nomer enem ing Eropa lan nomer loro belas ing jagad iki kanthi judhul internasional sing paling resmi. Klub kasebut uga siji-sijine ing saindenging jagad iki sing menang kabeh kompetisi konfederasi resmi. Milan minangka klub kaping telu gabungan kanggo judhul internasional resmi sing dimenangake ing jagad iki, kanthi 18. Internazionale, nyusul prestasi ing musim 2009-10, dadi tim Italia pertama sing entuk treble. Inter uga siji-sijine tim ing sejarah bal-balan Italia sing durung nate mundur. Juventus, Milan lan Inter, bebarengan karo Lazio, Fiorentina, Roma lan Napoli, dikenal minangka Seven Sisters of football Italia.

Serie A minangka salah sawijining liga bal-balan sing paling akeh disimpen ing saindenging jagad. Saka 100 pemain bal-balan paling gedhe ing sejarah sing dipilih dening majalah FourFourTwo ing 2017, 42 pemain main ing Serie A, luwih saka liga liyane ing jagad iki. Juventus minangka tim sing ngasilake juara Piala Dunia paling akeh (25), kanthi Inter (19), Roma (15) lan Milan[4] (10), nomer telu, nomer papat lan nomer sanga ing rangking kasebut.

Format

besut
 
Tambalan Scudetto

Kanggo umume sejarah Serie A, ana 16 utawa 18 klub sing saingan ing level paling dhuwur. Nanging wiwit taun 2004–05, wis ana 20 klub kabeh. Ing sawijining mangsa (1947–48) dimainake karo 21 tim amarga alesan politik, sawise ketegangan pasca perang karo Yugoslavia. Ing ngisor iki minangka cathetan lengkap babagan pirang-pirang tim sing main ing saben musim sajrone sejarah liga;

  • 1929–1934 = 18 klub
  • 1934–1943 = 16 klub
  • 1946–1947 = 20 klub
  • 1947–1948 = 21 klub
  • 1948–1952 = 20 klub
  • 1952–1967 = 18 klub
  • 1967–1988 = 16 klub
  • 1988–2004 = 18 klub
  • 2004–sekarang = 20 klub

Sajrone musim, wiwit Agustus nganti Mei, saben klub main saben tim liyane kaping pindho; sapisan ing omah lan sepisan maneh, total 38 game kanggo saben tim ing pungkasan musim. Dadi, ing bal-balan Italia digunakake format babak-robin sing bener. Ing paruh pertama musim iki, diarani andata, saben tim main sepisan nglawan saben lawan liga, kanthi total 19 pertandingan. Ing paruh kapindho musim kasebut, diarani ritorno, tim kasebut main kanthi urutan sing padha kaya sing ditindakake ing paruh pertama musim iki, mung bedane yaiku kahanan ing omah lan ing panggonane adoh. Wiwit musim 1994-95[5], tim entuk telung poin kanggo menang, siji poin kanggo seri lan ora ana poin sing kalah.[6]

Papat tim teratas ing Serie A lolos menyang Liga Champions UEFA. Tim ngrampungake nomer lima, kanthi juara Coppa Italia, lolos menyang turnamen Liga Europa UEFA. Klub nomer enem utawa nomer pitu, gumantung saka prestasi pemenang Coppa Italia, gabung karo babak awal Liga Konferensi Eropa UEFA. Telung tim paling endhek diturunake menyang Serie B.

Sadurunge taun 1929, akeh klub sing kompetisi ing level paling dhuwur bal-balan Italia amarga babak sadurunge dipertandingake nganti taun 1922 kanthi basis regional banjur interregional nganti taun 1929. Ing ngisor iki ana dhaptar klub Serie A sing wis kompetisi ing kompetisi kasebut wiwit dadi format liga (66 total).

Peserta kanggo musim 2020-21

besut

20 klub ing ngisor iki bakal saingan ing Serie A sajrone musim 2020-21.

Tim Kutha Wilayah Stadion kapasitas Musim 2019-20
Atalanta Bergamo Lombardy Stadion Gewiss 25.000 ke-3 di Serie A
Benevento Benevento Campania Stadio Ciro Vigorito 16,867 Juara Serie B
Bologna Bologna Emilia-Romagna Stadio Renato Dall'Ara 36.462 ke-12 di Serie A
Cagliari Cagliari Sardinia Sardegna Arena 16.416 ke-14 di Serie A
Crotone Crotone Calabria Stadio Ezio Scida 16,640 ke-2 di Serie B
Fiorentina Firenze Tuscany Stadion Artemio Franchi 45.000 ke-10 di Serie A
Genoa Genova Liguria Stadio Luigi Ferraris 36.600 ke-17 di Serie A
Hellas Verona Verona Veneto Stadion Marcantonio Bentegodi 39.371 ke-9 di Serie A
Internazionale Milan Lombardy San Siro 75.923 ke-2 di Serie A
Juventus Turin Piedmont Allianz Stadium 41.507 Juara Serie A
Lazio Roma Lazio Stadion Olimpiade Roma 72.634 ke-4 di Serie A
Milan Milan Lombardy San Siro 75.923 ke-6 di Serie A
Napoli Napoli Campania Stadion San Paolo 54.726 ke-7 di Serie A
Parma Parma Emilia-Romagna Stadion Ennio Tardini 27.906 ke-11 di Serie A
Roma Roma Lazio Stadion Olimpiade Roma 72.698 ke-5 di Serie A
Sampdoria Genoa Liguria Stadio Luigi Ferraris 36.685 ke-15 di Serie A
Sassuolo Sassuolo Emilia-Romagna Mapei Stadium – Città del Tricolore 23.717 ke-8 di Serie A
Spezia La Spezia Liguria Stadio Alberto Picco 10,336 Juara play-off
Torino Turin Piedmont Stadion Olimpiade Grande Torino 27.958 ke-16 di Serie A
Udinese Udine Friuli-Venezia Giulia Stadio Friuli - Dacia Arena 25.144 ke-13 di Serie A

Penampilan klub ing Serie A.

besut

Ing ngisor iki minangka dhaptar klub Serie A sing wis kompetisi ing kompetisi nalika nggunakake format liga (kanthi total 63). Inter Milan minangka siji-sijine tim sing durung nate absen ing Serie A. Tim sing kendel ana ing Serie A musim iki.

1 Musim Carpi, Pistoiese, Treviso, Spezia 26 Musim Triestina
2 Musim Benevento, Ancona, Frosinone, Salernitana, Ternana 27 Musim Parma
3 Musim Crotone, Lecco, Legnano, Reggiana, Sampierdarenese 29 Musim Palermo
4 Musim Casale 30 Musim Bari, Vicenza, Hellas Verona
5 Musim Liguria, Messina 41 Musim Cagliari
6 Musim Pro Vercelli 48 Musim Udinese
7 Musim Catanzaro, Cremonese, Mantova, Pescara, Pisa, Varese 54 Musim Genoa
8 Musim Lucchese, Piacenza, Sassuolo 60 Musim Atalanta
9 Musim Reggina, Siena 64 Musim Sampdoria
10 Musim Avellino 74 Musim Bologna
11 Musim Foggia 75 Musim Napoli
12 Musim Pro Patria, Venezia 77 Musim Torino
13 Musim Alessandria, Cesena, Como, Empoli, Modena, Novara, Perugia 78 Musim Lazio
16 Musim Ascoli, Lecce, Padova 83 Musim Fiorentina
17 Musim Catania, Chievo 87 Musim Milan
18 Musim Livorno 88 Musim Juventus, Roma
19 Musim SPAL 89 Musim Internazionale
23 Musim Brescia

Juara

besut
Klub Juara Rangking Loro Musim Juara
Juventus 36 21 1905, 1925–26, 1930–31, 1931–32, 1932–33, 1933–34, 1934–35, 1949–50, 1951–52, 1957–58, 1959–60, 1960–61, 1966–67, 1971–72, 1972–73, 1974–75, 1976–77, 1977–78, 1980–81, 1981–82, 1983–84, 1985–86, 1994–95, 1996–97, 1997–98, 2001–02, 2002–03, 2004–05, 2005–06, 2011–12, 2012–13, 2013–14, 2014–15, 2015–16, 2016–17, 2017–18, 2018–19, 2019–20
Milan 18 15 1901, 1906, 1907, 1950–51, 1954–55, 1956–57, 1958–59, 1961–62, 1967–68, 1978–79, 1987–88, 1991–92, 1992–93, 1993–94, 1995–96, 1998–99, 2003–04, 2010–11
Internazionale 18 14 1909–10, 1919–20, 1929–30, 1937–38, 1939–40, 1952–53, 1953–54, 1962–63, 1964–65, 1965–66, 1970–71, 1979–80, 1988–89, 2005–06, 2006–07, 2007–08, 2008–09, 2009–10
Genoa 9 4 1898, 1899, 1900, 1902, 1903, 1904, 1914–15, 1922–23, 1923–24
Torino 7 7 1926–27, 1927–28, 1942–43, 1945–46, 1946–47, 1947–48, 1948–49, 1975–76
Bologna 7 4 1924–25, 1928–29, 1935–36, 1936–37, 1938–39, 1940–41, 1963–64
Pro Vercelli 7 1 1908, 1909, 1910–11, 1911–12, 1912–13, 1920–21, 1921–22 (CCI)
Roma 3 14 1941–42, 1982–83, 2000–01
Napoli 2 8 1986–87, 1989–90
Lazio 2 6 1973–74, 1999–2000
Fiorentina 2 5 1955–56, 1968–69
Cagliari 1 1 1969–70
Casale 1 - 1913–14
Novese 1 - 1921–22 (FIGC)
Hellas Verona 1 - 1984–85
Sampdoria 1 - 1990–91

indikasi klub sing main ing Serie A 2019–20.

  • Dekorasi diwenehake kanggo Spezia ing taun 2002 dening FIGC kanggo juara perang 1944. Nanging, FIGC negesake manawa ora bisa dianggep minangka scudetto.

Miturut kutha

besut
Kutha Juara Klub
Turin 43 Juventus (36), Torino (7)
Milan 36 Milan (18), Inter Milan (18)
Genova 10 Genoa (9), Sampdoria (1)
Bologna 7 Bologna (7)
Vercelli 7 Pro Vercelli (7)
Roma 5 Roma (3), Lazio (2)
Firenze 2 Fiorentina (2)
Napoli 2 Napoli (2)
Cagliari 1 Cagliari (1)
Casale Monferrato 1 Casale (1)
Novi Ligure 1 Novese (1)
Verona 1 Verona (1)
Miturut wilayah
besut
Wilayah Juara Klub
Piedmont 51 Juventus (35), Torino (7), Pro Vercelli (7), Casale (1), Novese (1)
Lombardy 36 Milan (18), Internazionale (18)
Liguria 10 Genoa (9), Sampdoria (1)
Emilia-Romagna 7 Bologna (7)
Lazio 5 Roma (3), Lazio (2)
Campania 2 Napoli (2)
Tuscany 2 Fiorentina (2)
Sardinia 1 Cagliari (1)
Veneto 1 Verona (1)

Ngrekam

besut

Skor Paling Dhuwur

besut
 
Silvio Piola minangka pencetak gol paling dhuwur ing sejarah Serie A kanthi 274 gol
Nganti tanggal 22 Februari 2021
Peringkat Pamuter Klub Taun Aktif Gol Apps Rasio
1  Silvio Piola Pro Vercelli, Lazio, Juventus, Novara 1929–1943

1946–1947

1948–1954

274 527 0.51
2   Francesco Totti Roma 1992–2017 250 619 0.4
3  Gunnar Nordahl Milan, Roma 1949–1958 225 291 0.77
4  Giuseppe Meazza Internazionale, Milan, Juventus 1929–1943

1946–1947

216 367 0.59
  José Altafini Milan, Napoli, Juventus 1958–1976 216 459 0.47
6  Antonio Di Natale Empoli, Udinese 2002–2016 209 445 0.47
7  Roberto Baggio Fiorentina, Juventus, Milan, Bologna, Internazionale, Brescia 1985–2004 205 452 0.45
8  Kurt Hamrin Juventus, Padova, Fiorentina, Milan, Napoli 1956–1971 190 400 0.48
9  Giuseppe Signori Foggia, Lazio, Sampdoria, Bologna 1991–2004 188 344 0.55
 Alessandro Del Piero Juventus 1993–2006

2007–2012

188 478 0.39
 Alberto Gilardino Piacenza, Hellas Verona, Parma, Milan, Fiorentina, Genoa, Bologna 1999–2017 188 502 0.37
Paling katon
besut
 
Gianluigi Buffon tampil paling akeh ing Serie A (654)
Nganti tanggal 22 Februari 2021
Peringkat Pamuter Klub Tahun Aktif Gol Apps
1  Gianluigi Buffon Parma, Juventus 1995–2006

2007–2018

2019–

654 0
2  Paolo Maldini Milan 1984–2009 647 29
3  Francesco Totti Roma 1992–2017 619 250
4  Javier Zanetti Internazionale 1995–2014 615 12
5  Gianluca Pagliuca Sampdoria, Internazionale, Bologna, Ascoli 1987–2005

2006–2007

592 0
6  Dino Zoff Udinese, Mantova, Napoli, Juventus 1961–1983 570 0
7  Pietro Vierchowod Como, Fiorentina, Roma, Sampdoria, Juventus, Milan, Piacenza 1980–2000 562 38
8  Roberto Mancini Bologna, Sampdoria, Lazio 1981–2000 541 156
9  Silvio Piola Pro Vercelli, Lazio, Juventus, Novara 1929–1943

1946–1947

1948–1954

537 274
10  Enrico Albertosi Fiorentina, Cagliari, Milan 1958−1980 532 0

Referensi

besut
  1. "Serie A".
  2. "Tim & Liga Perbarui Sponsorship Sampai 2021". Diarsip saka sing asli ing 2022-09-22. Dibukak ing 2021-03-07.
  3. "Pemain Terbaik Tahun Ini (Balon d'Or)".
  4. "Milan Teratas Dunia". Diarsip saka asliné 2007-12-18. Dibukak ing 2021-03-07.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)
  5. "Sejarah Serie A untuk membentuk liga yang memisahkan diri".
  6. "Serie A Tetap memsihakan diri". Diarsip saka asliné 2015-04-04. Dibukak ing 2021-03-07.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)