Transportasi ril ing Switserlan
Transportasi ril ing Switserlan iku kerep diarani salah sawijining sistém transportasi ril kang éfisièn dhéwé saindhenging donya. Sistém pasepuran ing Switserlan kabangun saka jaringan utama darbèné nagara lan jaringan liyané darbèné maskapé-maskapé swasta ing tlatah operasi mawa latar wuri alam kang béda-béda. Banjur salah sawijining ciri khas utama sepur ing Switserlan iku yasan-yasan lan konstruksi-konstruksi kang ngédab-édabi, mligi trowongan-trowongan dawa lan trayèk-trayèk kang astamiwa.
Maskapé nagara lan swasta loro-loroné nrapaké lokomotif listrik lan diesel. Ing sawatara trayèk uga isih ana sepur kluthuk utawa sepur kukus. Jawatan sepur Switserlan ndarbèni jeneng SBB-CFF-FFS. Iki cekakan saka SBB = Schweizerische Bundesbahnen ing basa Jerman, CFF = Chemins de Fer Fédéraux Suisses ing basa Prancis lan FFS = Ferrovie Federali Svizzere ing basa Italia. Ing basa Jawa pertalané 'Jawatan Sepur Fédéral Switserlan'. Jawatan Sepur Switserlan ndarbèni telung jeneng ing telung basa amarga Switserlan ndarbèni telung basa resmi.
Sajarah
besutTrayèk sepur kapisan dibukak ing taun 1848 antara Zürich lan Basel. Ing taun 1848 pamaréntah Switserlan njaluk tulung marang insinyur kawentar Britania Robert Stephenson kanggo ngrancang karangka jaringan sepur nasional. Stephenson banjur ngrancang trayèk saka Zürich menyang Jenéwa via Lausanne. Trayèk iki nganti saiki isih dadi jaringan utama SBB.
Dideleng saka lokasi Switserlan, mula ora nggumunaké manawa wiwit awal Switserlan kepéngin nyambungaké jaringan sepuré marang jaringan sepur nagara-nagara jiran. Dadi Switserlan kudu bisa golèk cara supaya bisa nembus Pagunungan Alpen. Solusi kapisan iku trayèk menyang Italia ngliwati Trowongan Gotthard.
Jaringan sepur ing Switserlan
besutJaringan ril sepur Switserlan dawané 4.876 km (ing taun 2010). Ing sawijining nagara kang ambané 41.285 km2, iku bebarengan karo Céko kalebu kang padhet dhéwé sadonya manawa nagara mini kaya Monako lan Vatikan ora mèlu diétung. Namung sawatara kilomèter waé kang ora dièlèktrifikasi.
Kalebu jaringan iki saliyané Jawatan Sepur Switserlan uga kabèh sepur gunung lan trèm-trèm kang ana ing kana. Jaringan ril iki kapérang dadi jaringan utama lan jaringan sampingan (alternatif). Sing kalebu jaringan utama iku kabèh jalur ril biyasa (1435 mm) ing dalan-dalan utama. Jalur-jalur trèm iku kalebu jalur biyasa lan jalur ciyut.
42 km saka jaringan iki darbèné DB (Jawatan Sepur Jerman) kang dunungé ana ing wewengkon Switserlan. Saliyané iku ÖBB (Jawata Sepur Ostenrik) uga ndarbèni 2 km ril. Kosok baliné SBB uga ndarbèni 14 km ril ing nagara-nagara tetangga.
Pranala njaba
besutWikimedia Commons duwé médhia ngenani Transportasi ril ing Switserlan. |