Ulama Minangkabau

Ulama Minangkabau ngrujuk dhateng para winasis agami Islam ingkang ageng utawi asalipun saking Minangkabau. Ulama-ulama kasebat sampun paring prabawa ing manéka warni prastawa sajarah perkembangan Islam ing Nuswantara lan mliginipun ing Sumatra Kilen.

Satunggaling priyantun militèr Walanda sesarengan tetua adat lan ulama ing Sumatera Kilen (1926). Walanda tansah mbudidaya supados saged rukun malih kaliyan Ulama sasampunipun prastawa Perang Belasting ingkang dipunmotori kalangan ulama, mliginipun ing Kamang Magek, Agam.

Sajarah besut

Wekdal kapan lan saking pundi mlebetipun Islam ing Sumatra Kilen taksih dados perdebatan para winasis sajarah. Wonten indhikasi bilih gisiking sagara sisih wétan Sumatra sampun dipundhatengi saudagar-saudagar Islam wiwit abad kaping 7.,[1] bilih ing satunggaling kronik Cina Xin Tangshu nyebataken bilih ing taun 675 tiyang Ta-Shih (Arab) sampun gadhah perkampungan ing gisiking sagara sisih kilèn Sumatra.[2] Pihak ingkang gadhah pamanggih bilih Islam mlebet dhateng Minangkabau saking gisiking sagara sisih wétan Sumatra saking wewengkon Siak, bilih pamanggih sanèsipun ingkang saking gisik sagara kilèn Sumatra gadhah pangira-ira manawi Islam mlebet saking Acèh.[3] Budayawan A.A. Navis gadhah pamanggih bilih Islam sampun mlebet saking Acèh wiwit abad ke-8.[4] Para geografer muslim abad ke-9 lan 10, kados Ibnu Khurdadzbih lan Al Biruni, sampun nyerat bilih Sumatra (ingkang dipunsebat Zabaj) punika pérangan rute perdagangan tiyang Arab dhateng Cina.[5] Pengelana Venesia Marco Polo (1292)[6][7] ingkang mampir ing Sumatra nyerat bilih kang ndunungi pedalaman limrahipun taksih dèrèng mlebet agami Islam, lan pangelana Maroko Ibnu Batutah (1345)[7] nedahaken bilih Madahab Sapingi sampun dipunpraktekaken déning padumung Pasai. Pengelana Portugis Tomé Pires (1512-1515) paring pamanggih bilih namung wonten satunggal "tiga raja Minangkabau" ingkang ing wekdal samanten mlebet agami Islam.[8]

Salah satunggaling ulama misuwur kapisan saking Minangkabau inggih punika Syekh Burhanuddin (1646-1692), ingkang dados pelopor panyebaran Islam ing laladan Karajan Pagaruyung.[9][10]

Cathetan suku besut

  1. Djokosurjo (2001). Agama dan Owah-owahan Sosial: Studi antara Islam, Masarakat dan Struktur Sosial-Pulitik di Indonésia. LKPSM, Yogyakarta. kc. 148. ISBN 9798867092, 9789798867095.
  2. Tjandrasasmita, Uka (2009). Arkéologi Islam Nusantara. Kepustakaan Populer Gramedia. kc. 72–73. Dibukak ing 28 Juni 2013.
  3. Zakariya, Hafiz (2006). Islamic Reform in Colonial Malaya: Shaykh Tahir Jalaluddin and Sayyid Shaykh Al-Hadi. ProQuest. kc. 118. 054286357X, 9780542863578. Dibukak ing 28 Juni 2013.
  4. Navis, A.A. (1984). Alam Terkembang Jadi Guru: Adat dan Kebudayaan Minangkabau, PT Grafiti Pers, Jakarta. Hlm. 24-26.
  5. Tagliacozzo, Eric (2009). Southeast Asia and the Middle East: Islam, Movement, and the Longue Durée. NUS Press. kc. 29–30. 9971694247, 9789971694241. Dibukak ing 28 Juni 2013.
  6. Freeman-Grenville, G.S.P.; Stuart C. Munro-Hay (2006). Islam: An Illustrated History. Continuum. kc. 235. ISBN 1441165339, 9781441165336. Dibukak ing 28 Juni 2013.
  7. a b Lapidus, Ira M. (2002). A History of Islamic Societies. Cambridge University Press. kc. 384. ISBN 0521779332, 9780521779333. Dibukak ing 28 Juni 2013.
  8. Graves, Elizabeth E. (2007). Asal-Usul Elite Minangkabau Modern: Respons Terhadap Kolonial Nèderlan Abad XIX/XX. Yayasan Obor Indonésia. kc. 46. ISBN 9794616613, 9789794616611. Dibukak ing 26 Juni 2013.
  9. Tuanku Mudo, Duski Samad (17 Juli 2012). "Perjalanan Syekh Burhanuddin Ulakan". Sumbar Online. Dibukak ing 1 Juni 2013.
  10. Boestami, dkk. (1981). Aspek Arkéologi Islam Tentang Makam dan Surau Syekh Burhanuddin Ulakan, Proyek Pemugaran dan Pemeliharaan Peninggalan Sajarah dan Purbakala Sumatera Barat, Padang. Hlm. 20.

Pranala njawi besut