Timor Wétan: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
→‎Dhémografi: éjaan, replaced: padunung → sing ndunungi (3)
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: propinsi → provinsi (2), sacara → kanthi (6)
Larik 48:
 
'''Timor Wétan''' utawa '''Timor-Leste''' utawa '''Timor Lorosa'e''' iku nagara ing [[Asia]]. Nagara iki wewatesan karo [[Indonésia]] lan [[Australia]]. Wewengkon mligi dumunung ana ing sisih wétan [[pulo]] Timor, nanging saliyané iku wewengkon nagara iki uga nyakup pulo Kambing utawa [[Atauro]], [[Jaco]], lan [[eksklave]] [[Oecussi-Ambeno]] ing [[Timor Kulon]]. Kutha krajané ya iku [[Dili]].
Minangka sawijining nagara sempalan saka Nagara Kesatuan Républik [[Indonésia]], Timor Wétan sacarakanthi resmi [[mardika]] ing tanggal [[20 Mèi]] [[2002]]. Nalika Timor Wétan dadi anggota [[PBB]], nagara iki mutusaké nganggo jeneng asal Portugis ya iku "Timor-Leste" minangka jeneng resmi nagara.
 
== Sajarah ==
Larik 54:
{{utama|Sajarah Timor Wétan}}
* Abad ka-16: Tekané bangsa [[Portugis]]
* 1902: Pamérangan Timor antara kaum Portugis lan [[Walanda]] sacarakanthi definitif
* 1975: Timor Wétan dikléndranaké déning Portugal kang lagi ana kadadéan [[Revolusi Anyelir]]
* 1976: Integrasi menyang [[Indonésia]]
Larik 66:
== Pulitik ==
{{utama|Pulitik ing Timor Wétan}}
[[Kepala Nagara]] [[Républik]] Timor Wétan ya iku [[présidhèn]], kang dipilih sacarakanthi langsung kanthi mangsa ngabekti 5 taun. Sanajan fungsiné mung seremonial waé, présidhèn uga duwé hak veto undhang-undhang. [[Perdhana Mentri]] dipilih ing pamilihan multi parté lan diangkat/ditunjuk saka parté mayoritas sawijining koalisi mayoritas. Minangka kepala pamaréntahan, Perdhana Mentri ngepalani Dewan Mentri utawa [[Kabinet (pamaréntahan)|Kabinet]].
 
Kabinet Pamaréntahan Timor Wétan:
Larik 81:
== Kabupatèn (dhistrik) ==
{{utama|Distrik ing Timor Wétan}}
Timor Wétan sacarakanthi administratif dipérang dadi 13 [[dhistrik]]:
<div style="float:right">[[Gambar:Tt-map.png|225px|Peta Timor Wétan]]</div>
* [[Aileu (dhistrik)|Aileu]]
Larik 101:
== Ékonomi ==
{{utama|Ékonomi Timor Wétan}}
Timor Wétan kepingin bisa eksploitasi [[lenga patra]] ing tlatah [[Celah Timor]] (''Timor Gap''), nanging kaya-kaya angèl kanggo ngéntukaké dévisa kang gedhé ing Celah Timor amarga [[Australia]] wis ngiming-imingi Timor Wétan kanthi pengelolaané lan Australia éntuk 80% saka kasilé lan sisané diwènèhaké marang Timor Wétan. Australia uga ngalang-alangi Timor Wétan supaya ora bisa nguwasani Celah Timor sacarakanthi penuh, kanthi ngulur-ulur wektu parampungan tapel wates nagara.
 
Sanajan wis mardika, Timor Wétan isih gumantung banget marang pasokan barang-barang saka [[Indonésia]], wiwit saka bahan pangan (''[[sembako]]'') nganti bahan bakar lenga (BBM) mligi liwat propinsiprovinsi Nusa Tenggara Wétan (Indonésia). Australia naté nyoba nguasani dhistribusi barang-barang kabutuhan sadina-dina nanging gagal amarga kelarangen lan kurang ditepungi déning rakyat Timor Wétan. Saliyané gumantung banget sacarakanthi pulitik marang mantan panjajah Portugal, Timor Wétan ngadhopsi dhuwit dolar [[Amérika Sarékat]] minangka piranti kanggo dol-tinuku kang ngakibataké daya beli rakyat anjlok dibandingaké karo nalika isih dadi propinsiprovinsi Indonésia. <!--Media barat selalu menuliskan bahwa Timor Timur adalah nagara termiskin di Asia.-->
 
== Dhémografi ==