Karajan Yehuda: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
→‎Sajarah: éjaan, replaced: kidhul → kidul
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: kasebut → mau (4), adalah → ya iku
Larik 21:
}}
[[Gambar:The divided kingdom.jpg|right|thumb|250px|Karajan Serikat Salomo terpecah, kaliyan Yerobeam merintah sadaya Karajan Israèl Utara (warni ijem ing peta)]]
'''Karajan Yehuda''' ({{Asma Ibrani|מַלְכוּת יְהוּדָה|Malḫut Yəhuda|Malḵûṯ Yəhûḏāh}}) gésang ing kalih kalamangsa ing sajarah Yahudi. Miturut [[Alkitab Ibrani]], kraton tuwuh ing Yehuda saksampuné pejah [[Saul]], ing [[suku Yehuda]] ngangkat [[Daud]], ingkang asalipun saking [[Suku Yehuda]], kanggé merintah wewengkon kasébut. Saksampune pitung taun Daud dados ratu [[Karajan Israèl (kraton sarékat)|Karajan Israèl]] sarékat. Ing mangsa-mangsa punika, [[Yerusalem]] dados [[kutha krajan]] saking kraton sarékat. ({{ayat|2 Samuel|5|6|7}}) Ananging, ing sawatawis 930 SM, kraton sarékat terpecah, kaliyan sédasa kaliyan kalih wélas [[suku Israèl]] nolak cucu Daud [[Rehabeam]] dados ratu mereka. Karajan Yehuda ingkang énggal tuwuh dados salah satunggaling pamaréntahan, lan pamaréntahan sanésipun ingkang dipuntepang kaliyan Karajan Israèl, utawi Israèl. Karajan Yehuda punika asring dipunsébat minangka '''Karajan Selatan''', ananging Karajan Israèl amargi perpecahan kasebutmau dipunsébat Karajan Utara. Yehuda ngantos taunan 586 SM, ing kraton kasebutmau dipunserbu déning [[Kekaisaran Neo-Babilonia|Kekaisaran Babilonia]] ing ngandap Nebuzaradan, kepala prajurit pengawal [[Nebukadnezar II saking Babilonia|Nebukadnezar]]. ({{ayat|2 Raja-ratu|25|8|21}}) kaliyan [[Pembuangan ing Babilonia|pengasingan penduduk]] lan penghancuran [[Kuil Pertama|Kuil]] lan Yerusalem, penghacuran kraton sampun purna.
[[Garis Daud|Dinasti Daud]] dipunwiwiti ing suku Yehuda ngangkat Daud minangka ratu sasampunipun pejah Saul. Garis Daud kalajengan piyambakipun dados ratu Karajan Israèl sarékat. Ing kraton sarékat terpecah, suku Yehuda lan [[suku Benyamin|Benyamin]] ajeg ndhèrèk garis Daud, ingkang merintah ngantos kraton dipunhancuraken ing taun 586 SM. Manawi makaten, garis Daud ajeg dipunhormati déning para buangan ing Babilonia, ingkang nghormati ''[[Rosh Galut]]'' dados ratu ing pembuangan.
== Wewengkon ==
Larik 37:
]]
 
Karajan Yehuda kapérang saking teritori suku [[suku Yehuda|Yehuda]], [[suku Simeon|Simeon]], lan [[Suku Benyamin|Benyamin]], sebuah wewengkon kaliyan sawetawisipun {{convert|8900|km2|sqmi|0|abbr=on|sp=us}}. Kutha krajannya adalahya iku [[Yerusalem]], ingkang manggèn ing teritori suku Benyamin.
 
Wewengkon ingkang nyusun kraton kapérang saking wewengkon ingkang dipuntepang dados ''Har Yehudah'' ("pagunungan (wewengkon) curam"). Wewengkon kasebutmau kawiwitan punika kediaman bangsa [[Keni]], [[Caleb]], [[Otniel]], lan ing Yerusalem bangsa [[Yebus]].
== Sajarah ==
{{Utama|Sajarah Israèl lan Yehuda kuna}}
Larik 46:
Karajan sarékat punika kesatuan saking kalih welas [[suku Israèl]] ingkang gesang ing wewengkon ing wanci punika merupakan Israèl lan Palestina modhèren. Karajan punika kapérang saking 1030-930 SM.
 
Saksampune pejah [[Salomo]] (''[[Sulayman]]'') ing 931 SM, sedasa suku ing utara nolak nampi [[Rehabeam]] dados ratu punika, lan dados gantos ing sawatawis taun 930 SM milih [[Yerobeam]], ingkang boten saking garis Daud, dados ratu. Karajan utara lajeng dipuntepang kaliyan [[Karajan Israèl]] utawi Israèl. Pemberontakan kadadosan ing [[Sikhem]], lan [[suku Yehuda]] punika ingkang kasisa kawiwitan ingkang nampi Kulawarga [[Daud]]. Lajeng, sasampunipun [[suku Benyamin]] gabung kaliyan Yehuda, [[Yerusalem]] (ingkang manggèn ing teritori Benyamin: {{ayat|Yosua|18|28}}) dados kutha krajan kraton énggal kasebutmau. Karajan kidul dipunsebat kaliyan kraton Yehuda utawi Yehuda. {{ayat|2 Tawarikh|15|9}} juga menyebutkan bahwa anggota suku-suku [[suku Efraim|Efraim]], [[suku Manasye|Manasye]], lan [[suku Simeon|Simeon]] "melarikan diri" ing Yehuda ngantos pamaréntahan [[Asa saking Yehuda]].
Raja [[Hizkia]] saking Yehuda (727-698 SM) ing Alkitab dipunsebataken dados pemrakarsa pembaharuan ingkang maksa ukum Yahudi nolak [[pemberhalaan]] (ing hal punika, penyembahan kaliyan [[Ba'al]]im and [[Asyera]] ing antawisipun déwa-déwa tradisional Timur Dekat).
<ref>http://scholar.cc.emory.edu:80/scripts/ASOR/BA/Borowski.html</ref><ref>{{ayat|2 Raja-ratu|18|20}}</ref> Ngantos kekuasaanipun ugi tanggal [[inskripsi Siloam]] ing [[alfabet Fenisia|alfabet Ibrani Lama]].