Candhi Mantingan
Candhi Mantingan saged ugi kasebat Situs Mantingan. Dipunsebat situs amargi ukuranipun candhi punika ingkang alit boten kados ukuran candhi-candhi kados padatanipun. Candhi Mantingan dumunung ing Désa Mantingan, Kacamatan Salam, Kabupatèn Magelang.[1] Manawi dipuntingali saking papan dunungipun, situs utawi candhi punika taksih wonten gayutanipun kaliyan Candhi Gunung Wukir saha Candhi Losari ingkang jarakipun boten tebih saking situs mantingan punika.[2] Candhi mantingan dumunung ing sanginggiling bukit ingkang winastan bukit singo barong. Dipun wastani bukit singo barong inggih awit kala rumiyin ing bukit punika naté kapanggih reca ingkang awujud singo ingkang reco punika sapunika sampun dipunjagi kaliyan pihak BP3.[1]
Arsitektur
besutIng wekdal rumiyin, situs mantingan taksih kathah ngemot barang-barang cagar budaya, prakawis punika katitik saking taksih kathahipun kapanggih sapérangan komponèn watu candhi ing laladan sakitering candhi punika.[1] Ing wekdal rumiyin, ing dhusun mantingan punika ugi natédipun panggihaken kathah reca lan makara, nanging sapunika barang-barang sajarah kala wau sampun dipunbeto lan dipunjagi kaliyan pihak BP3.[1] Ingkang taksih wonten lan saged dipuntingali ing dhusun punika inggih sapérangan umpak, reca nandi, lan ugi satunggal lapik reca kanthi ukuran ageng ingkang kala rumiyin ugi wonten reca kanthi ukuran langkung ageng malih ingkang katitik saking diameter lapikipun ingkang ageng sanget, nanging reca ingkang langkung ageng kasebat sampun boten saged dipuntingali malih ing dhusun punika.[2] Lan ugi ing sakitering umpak ingkang taksih wonten, kala rumyin mbok bilih ugi wonten satunggaling yasan ingkang dipundamel saking kayu lan bahan-bahaniun gampil risak kanthi ewahing jaman, kados ta pendhopo utawi papan sembahyang sanèsipun.[2] Déné gunggunipun makara ingkang naté kapanggih wonten ing dhusun mantingan punika inggih cacahipun tigang makara, ingkang sedayanipun sampun dipunparingaken pihak BP3. Makara-makara kala wau kapanggih wonten ing sabin warga, lan boten namung makara ingkang kapanggih ing sabin, nanging kathah potholan-potholan watu reca candhi ingkang ugi kapanggih nyebar ing sakitering sabin.
Umpak-umpak ing situs mantingan piyambak ukuranipun ageng-ageng kalebet ugi bilah kayu ingkang dados sangganipun. Ing kirang langkung satunggal mèter saking umpak lan lapir reca kasebat ugi kapanggih reca nandi ingkang sampun boten jangkep malih. Pérangan reca nandi kasebat namung kantun pérangan weteng lan sikil ngajengipun kemawon ingkang taksih katingal cetha. Manawi dipuntingali saking jinising reca ingkang wonten, mila saged dipunpadosi dudutan bilih situs mantingan punika kala rumiyin inggih dipun-ginakaken kanggé papan ngibadah umat hindhu, kados ugi candhi gunung wukir ingkang mapan ing laladan boten tebih saking mantingan, ingkang ugi kagolong jinis candhi agama Hindhu. Kanthi kapanggih Candhi mantingan utawi saged dipunsebat situs mantingan punika, mila prakawis punika saged dados tandha kiyat lan wiyaripun panguasaning Dinasti Sanjaya nalika jaman samanten. Lan ugi kanthi punika ugi mratandhakaken bilih agama Hindhu ugi sampun ngrembaka ing masarakat wewengkon désa Mantingan.
