Growol
Growol inggih punika dhedhaharan ingkang khas saking tlatah Kabupatèn Kulon Praga. Growol kadamel saking téla kaspa. Adatipun growol dipuncawisaken kanthi dipuniris-iris kados ‘segitiga’. Growol gadhah rasa ingkang khas. Dhedhaharan ingkang dipunremeni déning simbah-simbah punika ngandhut karbohidrat, amargi kadamel saking téla. Rikala jaman rumiyin, growol saged dipundhahar kanggé nggantos dhaharan pokok (sekul). Growol gadhah raos khas, kenyil-kenyil. Gandhanipun ugi khas. Warninipun pethak radi coklat lan ijem, amargi kénging warni ron gedhang ingkang dados bungkusipun. Growol dipuniris kados déné ngiris semangka. Bedanipun, semangka wujud asalipun bunder kados bal, wondéné growol wujud asalipun bènten- bènten gumantung saking cethakanipun, saupaminipun kados panci.
Piranti lan Bahan kanggé Damel Growol
besutGrowol dipundamel ngginaken piranti-piranti ingkang saged dipunsebat tradhisional, boten modérn. Piranti ingkang dipun-ginakaken kanggé damel growol inggih punika:
- Péso,
- Manci,
- Soblog,
- Baskom,
- Kacu.
Déné bahan-bahan ingkang dipunbetahaken kanggé damel growol, antawisipun:
- Téla kaspa,
- Toya.
Caranipun Damel Growol
besutGrowol dipundamel kanthi prasaja, ngginakaken bahan ingkang gampil anggénipun pados lan pirantinipun ugi prasaja. Caranipun damel growol ugi boten sisah, sinten kémawon saged. Salaminipun damel, kita kedah sarèh, amargi prosesipun dangunipun dumugi tiga utawi sekawan dinten. Wondéné rantamaning damel growol saged dipunpirsani wonten ing ngandhap punika:
- Téla kaspa dipungodhog.
- Manawi sampun empuk, lajeng dipunrendhem, dangunipun 3 dinten.
- Rendheman téla (dipunwastani pepang) wau lajeng dipunjébor. Dipunjebor inggih punika pepang dipun-gantos toyanipun, supados boten kecut.
- Lajeng pepang wau dipunperes ngginakaken kain. Meresipun kaping tiga. (Dipunperes, dipunparingi toya, lajeng dipunperes malih, lsp)
- Sasampunipun dipunperes, lajeng dipuncacah, supados lembut.
- Pepang ingkang sampun lembut lajeng dipundang.
- Manawi sampun mateng, lajeng dipuncithak. Cithakanipun dipunlèmèki ron gedhang.
- Sasampunipun adhem, lajeng saged dipunrajang.
Warnining Olahan Growol
besutGrowol saged dipundhahar langsung. Nanging ugi wonten ingkang ngolah growol sadérèngipun dipundhahar. Kang awujud olahan growol inggih punika:
- Dipunkrawu. Growol ingkang sampun mateng (sampun dipundang) dipuncacah. Lajeng dipuncampur kaliyan parutan kambil lan sarem.
- Dipungorèng. Adatipunipun growol awèt dumugi tiga-sekawan dinten. Nalika growol ngancik dinten kaping tiga, adatipun growol dipungorèng.
Kajawi punika, growol ugi éca bilih dipundhahar kaliyan témpé benguk besengèk. Témpé benguk besengèk ugi kalebet tetedhan ingkang boten asing wonten ing Kulon Praga. Adatipun, para panyadé growol ugi nyadé témpé benguk besengèk, amargi kekalihipun éca bilih dipundhahar sesarengan, minangka lawuh.