Ukir Jepara: Béda antara owahan
Konten dihapus Konten ditambahkan
Tanpa ringkesan besutan |
c ganti ejaan baku, replaced: mlebu → lumebu, mèlu → umilu (2) |
||
Larik 5:
Kawit abad 19 Jepara wis dadi kembang lambé ing Nuswantara malah manca nagari. Sajarah nyritakaké ngenanin juru tatah lan juru lukis saka jaman Raja Brawijaya kang mandhegani karaton Majapahit kang digethok-tularke kanthi turun-temurun ing kutha Jepara. Saking teguhé sajarah kang tumancep satemah uwong-uwong mitayani yèn Jepara sepisan kawentar minangka ukirané.<ref name=":0">{{Cite web|url=https://regional.kompas.com/read/2021/04/21/083000078/kartini-kota-jepara-dan-seni-ukir-berkelas-dunia?page=all|title=Kartini, Kota Jepara, dan Seni Ukir Berkelas Dunia|last=|date=|website=Kompas|access-date=2023-02-02}}</ref>
Kocap kacarita duk ing nguni ana sawijining juru tatah lan lukis aran Prabangkara banjur ditimbali déning Raja Brawijaya kanggo nglukis garwané sang raja kang lukaran minangka wujud tresnané sang raja. Minangka juru lukis dhèwèké kudu migunakaké angen-angené tanpa diolèhaké nyawang kahanan sang ratu kang lagi lukar. Prabangkara migunakaké kaprigelané kanthi paripurna nganti sawijining cecak nelèk banjur nibani ing lukisané satemah kaya-kaya lukisan kasebut duwé andheng-andheng. Raja Brawijaya banget marem mirsani lukisan Prabangkara nganti ngawenangi ana sawijining andheng-andheng kang dadèkaké duka sang raja. Raja Brawijaya nuduh yèn Prabangkara nyawang garwane kang lagi lukar sebab panggonan andheng-andheng kasebut persis kaya kang dikagungi sang ratu. Prabangkara banjur diukum dijiret ana [[layangan]], diaburaké lan tiba ing saburiné [[gunung]] kang saiki arané [[Mulyaharja, Jepara, Jepara|Mulyoharjo]].
aribané ing kono, Prabangkara tekad mulang muruk kabisan kang diduwèni marang warga ing kono lan kabisan kuwi isih bisa dideleng tumeka saiki. Ing jaman Ratu Kalinyamat taun 1549 seni ukir Jepara ngrembaka banget katambah déning anané menteri jenengé Sungging Badarduwung asalé saka Campa lan banget mumpuni ing seni ukur utawa tatah. Sawetara kuwi ing buri gunung diceritakaké ana paguyuban juru ukir kang duwé jejibahan garap pesenan ukir mligi saka keraton. Saben dinané paguyuban kuwi samsaya akèh jalaran akèh para warga désa sakupengé kang
Ing jaman ''pergerakan'' nasional utawa jaman [[Hindhia Walanda|Hindhiya-Walanda]], Kartini asring dadèkaké ukir Jepara minangka olèh-olèh kang dikirimaké marang mitrané kang adoh ing manca nagara. Malah [[Kartini]] uga sregep nawakaké lan nyambungi ''Oost en West'' (paguyuban kerajinan) ing Hindia. Kartini nyengkuyung piyambake sedaya supados mbiyantu promosi produk seni ukir Jepara. Malah R. A. Kartini uga ngirim bebungah ambal warsa marang [[Ratu Wilhelmina]] ing [[Walanda]].<ref>{{Cite web|url=https://www.goodnewsfromindonesia.id/2021/10/12/mengulik-sejarah-jepara-sebagai-pusat-seni-ukir-kelas-dunia|title=Ngulik Jepara minangka Punjer Seni Ukir Kelas Donya (saka Basa Indonésia)|last=|first=|date=|website=Good News From Indonesia|access-date=2023-02-02}}</ref> Kawit saka iku ukir Jepara banjur kondhang kaloka ing saindhenging [[donya]] lan kasil
== Ciri khas ==
Ing Jepara, kagiyatan ngukir utawa natah uga wis dadi perangan saka [[budaya]], [[Kagunan|seni]], [[ékonomi]], [[sosial]] lan [[pulitik]] sing wis suwé ditindakaké lan angèl dipisahake saka [[oyod]] sajarahé.<ref>{{Cite web|url=https://ftk.unisnu.ac.id/pelestarian-seni-ukir-jepara|title=Pelestarian Seni Ukir Jepara|last=|first=|date=|website=Fakultas Tarbiyah dan Keguruan Universitas Islam Nahdlatul Ulama|access-date=2023-02-02}}</ref> Kaprigelan kanggo ngukir utawa natah uga wis diwarisaké saka generasi menyang generasi. Kajaba iku, macem-macem lembaga pawiyatan uga wis diadegake kanggo mènèhi palatihan babagan ''furnitur'', ngukir lan cara gawé pola sing bisa ngrembaka. Mangkéné ciri babukiran Jepara sing misuwur banget kayata duwé motif lan pola kang unik. Ciri khas ukir Jepara kang sepisanan yaiku keunikan kang bisa dideleng saka motif lan corak ukiran kasebut.<ref>{{Cite journal|last=Arifin|first=Zainul|date=2020-12-14|title=Budaya Rupa Motif Ukir Masjid Mantingan Pada Mebel Ukir Jepara|url=https://journal.unnes.ac.id/|journal=Imajinasi|volume=14|pages=1-10}}</ref> Ukiran ing saben laladan uga duwèni ciri sing beda-beda, lan sing paling khas yaiku ukiran godhong trubusan. Ora mung iku, ana uga gambar woh telu utawa papat ing dhasaran godhong. Iki sing ndadèkake dheweke dadi salah sawijining ciri khas ukiran asli Jepara. Ciri liyané, ing cawang lung-lungan ana pola muter dawa lan nyebar supaya mbentuk sawetara cawang cilik kang ngisi perangan luwung kanggo nambah kaendahané.
Kapindho, ciri liyané saka ukir Jepara, yaiku princèn kang apik kang kadhangkala katon kaya urip, princèn ukir Jepara iki kagawé kanthi presisi banget. Bisa kaya mangkono amarga juru ukir saka Jepara kalebu wong sing wis mumpuni.<ref>{{Cite journal|last=Prastiyan|first=Damas|date=2017|title=Dinamika Industri Kerajinan Seni Ukir Jepara 1989-2008|url=http://eprints.uny.ac.id/53336/6/E-%20Jurnal%2012406244015.pdf|journal=E-Jurnal UNY|volume=1|pages=1-22}}</ref> Dhèwéké bisa nggawé ukiran Jepara kanthi ngemati kanthi tumemen saben obyèké. Asil ukiran iki bisa dideleng ing macem-macem lairan mèbel. Asil ukir jati Jepara lumrahé duwèni asil ukiran kang apik banget amarga tekstur [[kayu]] [[Jati (tanduran)|jati]], [[mahoni]], [[séngon]], lan liya-liyané sing digunakaké luwih gampang diukir. Katelu, saliyané ukiran kang princi, cara mernani uga apik satemah mènèhi kesan kang élok. Cara kang digunakaké kanggo mernani yaiku cara tradhisional. Dadi, asil werna uga ora gampang luntur, merak ati, lan katon luwih alus.
Kapapat, pancèn ana pathokan tinamtu kanggo gawe ukiran Jepara. Dadi, ora kabèh wong bisa nggawe ukiran kasebut. Nanging, para pengrajin isih bisa bebas nyaluraké gagasan kanggo saben ukiran kang bakal digawe. Kabukti kanthi manéka werna [[motif]] lan [[corak]] kang ana ing jaman saiki,kang dadi wohing ''inovasi''. Motif kang digunakake uga ora kuwa-kuwi. Saben pengrajin duwèni kabisan nggawe motif-motif kasebut luwih rapi, lincah, lan mesthi luwih narik kawigatèn.
[[File:Indah, Itu Proses Keindahan.jpg|Indah,
== Unsur ==
Larik 23:
== Rujukan ==
[[Kategori:Warisan budaya]]
[[Kategori:Warisan budaya dudu barang Indonésia]]
|