Burisrawa: Béda antara owahan
Konten dihapus Konten ditambahkan
c →Burisrawa gandrung: éjaan, replaced: yaiku → ya iku using AWB |
c busak cithakan, per Special:Diff/1146451; panggantèn kosmètik |
||
Larik 1:
[[
Miturut layang [[Mahabharata]], '''Burisrawa''' iku saluguné putrané Prabu [[Sommadatta]] ing nagara [[Baliha]]. Nanging yèn miturut pakem padhalangan, Burisrawa iku putrané Prabu Salya ([[Salyapati]]), ratu ing [[Mandaraka]] klawan [[Endang Pujawati]] iya [[Setyawati]] sing angka papat. Déné urutané mangkéné:
# Dèwi [[Erawati]], kagarwa Raden [[Kakrasana]] iya Prabu [[Baladéwa]] nata ing [[Mandura]], banjur peputra Raden [[Wisatha]] lan [[Wimuka]].
# Dèwi [[Surtikanthi]], kagarwa Adipati [[Karna]] (Suryatmaja) nata ing [[Awangga]], peputra [[Warsakusuma]], lan [[Warsasena]].
# Dèwi [[Banowati]], kagarwa Prabu [[Suyudana]], nata ing [[Astina]], peputra Sarojakusuma iya [[Lesmana Mandrakumara]], lan Dèwi [[Lesmanawati]].
# Raden Burisrawa, lenggah ing kasatriyan Cidhekembang, garwané asma Dèwi [[Kiswani]], atmajané Prabu [[Kiswamuka]], ratu ing nagara [[Cedhisekar]]. Karo Dèwi Kiswani, peputra siji, [[Arya Kiswara]].
# Raden [[Rukmarata]], lenggah ing kasatriyan [[Pabutulan]].
Raden Burisrawa iku praupané awujud raseksa awit nurun eyangé Begawan [[Bagaspati]], kang ora liya pendhita raseksa. Amarga isin pinaringan wujud raseksa mula Burisrawa yasa papan kasebut tunutupan kere lan Burisrawa singidan ing mburine. Burisrawa sinebut uga satriya ing [[Madyapura]]. Sanajan kalebu satriya ananging tindak-tanduké kasar lan dhemen ngguyu.
== Burisrawa gandrung ==
Jumbuh klawan wujudé sing setengah yaksa kanthi rambut gimbal diudhal-udhal, Burisrawa seneng nguja kesenengané, golèk menangé dhéwé, dhemen gawé gendra. Nanging bawané anak ratu apa manèh kecaket karo Prabu Baladéwa lan adipati Karna, ora ana wong sing wani nyaruwé marang kabèh tumindaké Burisrawa.
Burisrawa kayungyun banget marang Dèwi [[Wara Sumbadra]] wiwit nalika Wara
Burisrawa iya banget sengit nginggit-inggit marang [[Setyaki]], amarga nalika nglamar Dèwi Wara Sembadra ing [[Dwarawati]], Burisrawa tau diajar Setyaki ing alun-alun nganti lémpé-lémpé, kamangka Burisrawa wis nyandhang cara temantén. Ya wiwit iku Burisrawa sengit kepati klawan Setyaki.
Ing lakon [[Sembadra Larung]], Burisrawa dicaritakaké minta sraya marang Bathari [[Durga]] ing pasétran [[Gandamayin]] iya Dhandangmangoré supaya bisa sapatemon karo Sumbadra. Bathari Durga ngendikani, yèn Burisrawa bisa sapatemon karo Sumbadra, nanging ora bisa gepokan salira.
Nalika semana Arjuna pinuju grogol (mbebedhag kidang ing alas [[Winangsraya]]. Kanthi ancas nedya pepasihan (cumbana) karo Sumbadra, Burisrawa njujug taman [[Maduganda]], taman keputrén ing kasatriyan [[Madukara]]. Kanthi tetembungan manis manuhara, Burisrawa njaluk usadaning lara asmara marang Sumbadra. Amarga Sang Dèwi ora kersa nglanggati, Burisrawa banjur ngunus kerisé. Dewi Sumbadra diagar-agari keris, nanging tetep puguh ora gelem nuruti kekarepané Burisrawa. Kerisé sing diagar-agaraké iku
Kasatriyan Madukara dadi gègèr sawisé para emban nyumurupi kunarpan Dèwi Sumbadra. Saka pamrayogané Prabu [[Kresna]], Dèwi Sumbadra banjur dilarung ana [[Bengawan Gangga]] (Swilugangga), kanthi rineksa [[Gathutkaca]] saka gegana. Wusanané layoné Sumbadra diuripaké [[Antareja]] kang jumedhul saka [[Saptapratala]] nedya ngupadi sudhermané. Gathotkaca ngira yèn Antareja iku kang njalari patiné Dèwi Wara sumbadra. Tanpa ditakoni terus ditimblis saka dirgantara. Dadi perang ramé. Leloroné padha digdayané. Sabanjuré leloroné dipisah déning Wara Sumbadra. Sang Dèwi banjur nyritakaké lelakoné kang sanyatané. Ya merga lelakon iki, Antareja banjur bisa kepanggih marang ramané, ya iku Raden Bratasena iya [[Werkudara]].
== Patiné Burisrawa ==
Ing lakon [[Kresna Duta]], Burisrawa marani Setyaki sing lungguh ngedangkrang sila tumpang ing dhuwur kréta Jaladara. Setyaki ditawani ombèn-ombèn utawa inuman tuak waragan. Karepé mono yèn Setyaki gelem ngombé terus mendem, Burisrawa nedya males ukum. Setyaki bakal genti diajar ana alun-alun [[Astina]]. Nanging Setyaki ora gelem mèlu ngombé, kanthi pawadan wedi yèn ketagihan.
Amarga Burisrawa pijer nawani inuman tuak waragan, Setyaki jéngkél. Gendul isi inuman tuak disaut banjur dikeprukaké ing sirahé Burisrawa. Burisrawa nesu banget, satemah dadi bandayuda. Lagi ramé-raméné adu jotos, dumadakan wadyabala srayané Prabu [[Duryudana]] ngebyuk nedya ngranjab Setyaki. Setyaki lumajar nggendring mlebu kedhaton, nusul ingkang raka Sang Prabu Kresna kang lagi pirembugan parang Prabu Duryudana dalah para sesepuh Astina.
Larik 26:
Dina kang kaping patbelas, Burisrawa maju ing paprangan, ditandhingi Setyaki. Nalika iku Mahasénapati [[Kurawa]] isih diasta Pandhita [[Durna]].
Bawané kalah gedhé dhuwur, kalah sentosa, Setyaki bisa dipikut déning Burisrawa. Setyaki banjur dibanting sakayangé, nuli kinakahan. Setyaki ora bisa bangga manèh. Burisrawa banjur ngunus candrasa.
Nalika candrasa arep ditamakaké ing anggané Setyaki, dumadakan
== Uga delengen ==
* [[Mahabharata]]
== Pranala njaba ==
*
[[Kategori:Paraga wayang]]
| |||