Révisi kala 6 Maret 2016 09.47 besut Top4Bot (parembugan \| pasumbang) Bot 352.737 suntingan →‎Biologi lan Habitat: éjaan using AWB ← Besutan sadurungé		Révisi kala 19 Juli 2017 11.23 besut wurungaké Top4Bot (parembugan \| pasumbang) Bot 352.737 suntingan éjaan, replaced: sifat → sipat (3), sejati → sajati, khas → kas (2), kewan → kéwan, kayata → kaya ta, kayadéné → kaya déné (2), biasa → biyasa (2), antarane → antarané Besutan sawisé →
Larik 5: \|image_width=200px \|image_caption= Pitik jago lan babon \|regnum=[[Sato ~~kewan~~kéwan\|Animalia]] \|phylum = [[Chordata]] \|classis = [[Aves]] Larik 15: \|trinomial=''Gallus gallus domesticus''\|author=[[Carolus Linnaeus\|Linnaeus]]\|date = [[1758]] }} '''Pitik ingon''' (''Gallus gallus domesticus'') iku [[unggas]] kang ~~biasa~~biyasa diingu wong sing dimanfaataké kanggo kaperluan urip wong sing ngingu. Pitik ingon (sabanjuré disingkat "pitik" waé) arupa keturunan langsung saka salah siji subspesies [[pitik alas]] sing ditepungi minangka [[pitik alas abang]] (''Gallus gallus'') utawa pitik [[bangkiwa]] (''bankiva fowl''). Kawin silang ~~antarane~~antarané pitik wis ngasilaké atusan [[galur]] unggul utawa galur murni kanthi manéka fungsi; sing paling umum ya iku pitik [[potong]] (kanggo dipotong) lan pitik pangendhog (kanggo dijupuk endhogé). Pitik ~~biasa~~biyasa bisa uga dikawin silang karo kerabat ceraké, [[pitik alas ijo]], sing ngasilaké [[hibrida mandhul]] sing jagoné ditepungi minangka [[pitik bekisar]]. Kanthi populasi luwih saka 24 milyar ing taun 2003, ''Firefly's Bird Encyclopaedia'' nélakaké ana luwih akèh pitik ing donya iki tinimbang manuk liyané. Pitik nyedhiakaké loro kaperlon pokok dièt manungsa minangka sumber [[protein]]: [[daging pitik]] lan [[endhog]]. == Biologi lan Habitat == Pitik dipercaya para ahli asalé saka [[domestikasi]] pitik [[alas abang]] (pitik bangkiwa, ''Gallus gallus'') sing urip ing [[India]]. Sanajan mangkono, pangujian molekular nuduhaké kamungelan sumbangan plasma nutfah saka ''G. sonneratii'', amarga pitik alas abang ora duwé ~~sifat~~sipat kulit warna kuning sing dadi salah siji ciri pitik ingon. Pitik nuduhaké pabédan morfologi ing antarané rong tipe [[kelamin]] (dimorfisme seksual). Pitik jantan (''jago'', ''rooster'') luwih atraktif, kanthi ukuran luwih gedhé, duwé [[jalu]] dawa, duwé [[jengger]] luwih gedhé, lan [[wulu]] buntuté dawa "njuntai". Pitik wadon (''babon'', ''hen'') rada cilik ukurané, jalu cendhak utawa mèh ora katon, duwé jengger cilik, lan wulu buntut cendhak. Larik 26: Minangka kéwan ingon, pitik bisa mèlu ing ngendi waé manungsa nggawa. Kéwan iki adaptif banget lan bisa dinyatakaké bisa urip ing sembarang papan, asal sumadiya pangan kanggo pitik mau. Amarga akèh pitik ingon wis kèlangan kakuwatane kanggo mabur sing apik, pitik luwih akèh ngentèkaké wektu ing lemah utawa sok-sok ing wit. Pitik ukurané cilik sok-sok dipangan déning unggas pamangsa, ~~kayata~~kaya ta [[garudha]]. [[Gambar:Chicken eggs.jpg\|jmpl\|Endhog pitik.]] Larik 38: * [[pitik pedaging]] utawa pitik potong (''broiler''), kanggo dimupangataké dagingé; * [[pitik pangendhog]] (''layer''), kanggo dimupangataké endhogé; * [[pitik hias]] utawa pitik klangenan (''pet''), kanggo diumbar ing kebon/taman utawa dingu jroning kurungan amarga èdining panampilan utawa suwarané (contoné pitik katé lan [[pitik pelung]]; pitik bekisar bisa uga digolongaké ing kéné senajan dudu pitik ingon ~~sejati~~sajati); * [[pitik adon]], kanggo didadèkaké dolanan [[adu pitik]]. Istilah ''ayam sayur'' dipigunakaké kanggo pitik kampung utawa pitik adon sing kerep kalah, lan ora diselèksi khusus minangka pitik pedaging. ;Miturut ras Ana sapérangan [[ras lokal]] pitik amarga kegiyatan [[domestikasi]] lan selèksi kanggo ~~sifat~~sipat/panampilan tinentu, ~~kayadéné~~kaya déné * [[pitik pelung]], ras lokal lan unggul saka Priangan ([[Kabupatèn Cianjur]]) sing kluruké ~~khas~~kas (dawa lan nadané unik), klebu pitik hias; * [[pitik Kedu\|pitik Kedu cemani]], ras lokal lan mulya saka dhaérah Kedu kanthi ciri ~~khas~~kas werna itheng thuntheng nganti moncong lan dagingé, klebu pitik pedaging lan pitik hias; * [[pitik Nunukan]], ras lokal lan mulya saka Nunukan, Kalimantan Wétan, kanthi wangun badan tegap lan ukuran gedhé, keturunan pitik adon, klebu pitik pedaging lan hias; Ana uga sapérangan istilah kanggu menyebut panampilan fenotipe tinentu, nanging ~~sifat~~sipat iku ora mlebu jroning ras tinentu, ~~kayadéné~~kaya déné * ''pitik walik'', pitik kanthi wulu sing ora nutupi badan nanging njegrak; * ''pitik Bali'', pitik mawa gulu tanpa wulu lan jambul ing endhasé, saiki wiwit ditangkaraké murni. Larik 60: * [[DOC]] (''Day Old Chicken'') {{~~commonscat~~Commons category\|Chicken}} [[Kategori:Sato kéwan]]

Pitik: Béda antara owahan