Sajarah Amérika Sarékat: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
→‎top: Amerika Serikat -> Amérika Sarékat, replaced: Amerika Serikat → Amérika Sarékat (3)
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
→‎top: éjaan, replaced: sebelah → pérangan (2), pesisir → pasisir (2), perbudakan → batur tukon, Perancis → Prancis, penyakit → lelara, penting → wigati, netep → dumunung, nang → ana ing, nagara bagian → praja (3), menèh → man...
Larik 1:
[[Gambar:USA Territorial Growth small.gif|thumb|right|Peta wewengkon [[Amérika Sarékat]].]]
<!--{{Sajarah Amerika Serikat}}-->
'''[[Amérika Sarékat]]''' mapan ing tengah-tengah bawana [[Amérika Lor]], diwatesi karo [[Kanada]] ing sebelahpérangan lor lan [[Meksiko]] ing sebelahpérangan kidul. Nagara [[Amérika Sarékat]] jembaré saka [[Samudra Atlantik]] ing pesisirpasisir étan tekan [[Samudera Pasifik]] ing pesisirpasisir kulon, kamasuk kepulauan [[Hawaii]] ing lautan Pasifik, nagara bagianpraja [[Alaska]] ing pucuk lor bawana Amèrika, lan sapropirané teritori liyané.
 
Sing netepdumunung kapisan ing wewengkon sing saiki dadi [[Amérika Sarékat]] asalé saka Asia kira-kira 15.000 [[taun]] kapungkur. Panjenengané nyeberangi [[jembatan darat Bering]] tumuju [[Alaska]].<ref>{{cite news|last=Wilford|first=John Noble|title=Evidence Supports Earlier Date for People in North America|url=http://www.nytimes.com/2008/04/04/science/04fossil.html |work=The New York Times|date=2008-04-04}}</ref> Salanjuté, [[penduduk asli Amérika]] mapan ing wewengkon kasebut sasuwené ewonan [[taun]]. Ing [[taun]] 1492, [[Christopher Columbus]] wés hasil tekan [[AmerikaAmérika]]. Wong-wong [[Inggris]] banjur mapan ing [[Jamestown, Virginia]] ing [[taun]] 1607. Pemukiman iku dianggep minangka pemukiman sing kapisan ing [[Amérika Sarékat]]. Salanjuté, [[Amérika Sarékat]] terus ditekani déning wong-wong [[Inggris]]. Wong [[PerancisPrancis]], [[Spanyol]], lan [[Walanda]] uga mapan ing sebagian [[Amérika Sarékat]].<ref>{{cite web|url=http://www.dalhousielodge.org/Thesis/scotstonc.htm|title=Scots to Colonial North Carolina Before 1775|publisher=School of Applied Arts of the University of Strathclyde|accessdate=2010-08-27}}</ref> Perkembangane koloni-koloni [[Inggris]] rampung ora apik kanggo penduduk asli [[AmerikaAmérika]], amarga akèh saka kelompoké sing mati amarga penyakitlelara, lan panjenengané kélangan negeriné.
 
[[Amérika Sarékat]] kabéntuk saka 13 bekastilas [[koloni]] [[Inggris]] kauculan saka [[Revolusi AmerikaAmérika]] sawisé deklarasi kamardikan ing tanggal [[4 Juli]] [[1776]]. Perang iki diwiwiti amarga kolonis rumangsa diperlakokaké ora adil déning [[Inggris]].<ref name="Freeborn Englishmen">{{cite book |title=The National Experience: A History of the United States |last=Blum |first=John M. |authorlink= |coauthors=William S. McFeely, Edmund S. Morgan, Arthur M. Schlesinger, Jr., Kenneth M. Stampp, and C. Vann Woodward |year=1985 |publisher=Harcourt Brace Jovanovich |location= |isbn=0155656643 |pages=91 |url= |edition=6th}}</ref>
 
Sawisé Revolusi, [[Amérika Sarékat]] ngadepi akèh masalah, kayatakaya perbudakanta batur tukon. Ing [[taun]] 1800-an, AS éntuk akèh wewengkon lan wiwit dadi industralisasi. Saka [[taun]] 1861 tekan 1865, [[Perang Sedulur Amérika]] pecah antarané Lor karo Kidul. Perang iki kadadéyankadadéan amarga masalah hak-hak nagara bagianpraja, [[batur tukon]], lan mangsa ngarep [[Amérika Sarékat]]. Sapropirané nagara bagianpraja ing kidul ninggalaké [[Amérika Sarékat]] lan ngedekaké [[Nagara Konfederasi AmerikaAmérika|Konfederasi]].
 
Lor menangaké perang, lan nagara-nagara sing wés ninggalaké perserikatan bali ing [[Amérika Sarékat]]. Nagara iki banjur ngléwati mangsa [[Era rekonstruksi Amérika Sarékat|rekonstruksi]]. Ing akhirakir 1800-an, akèh wong Éropah teka ing [[Amérika Sarékat]] lan kerjamakarya ing pabrik gedhegedhé. Ing awal abad ka-20, AS dadi kekuatan donya. Ekonominé minangka salah sijining sing paling gedhé ing donya. Nagara iki uga kamasuk ing [[Perang Donya I]] lan [[Perang Donya II|II]].
 
Sawisé [[Perang Donya II]], [[Amérika Sarékat]] melumèlu nyampur ing [[Perang Dingin]] karo [[Uni Soviet]]. Sasuwené [[Perang Dingin]], pamarintah akèh ngentèkaké duit kanggo pertahanan. AS nyampur ing [[Perang Korea]] lan [[Perang Vietnam|Vietnam]], lan uga ngirimaké [[Neil Armstrong]] lan wong-wong [[AmerikaAmérika]] liya nangana ing njaba angkasa. Ing [[taun]] 1991, [[Uni Soviet]] kalah lan [[perang dingin]] rampung. [[Timur Tengah]] dadi pentingwigati kanggo [[AmerikaAmérika]], apa menèhmanèh sawisé [[Serangan 11 September]] 2001. Saiki, [[Amérika Sarékat]] minangka nagara adidaya, ananging isih ngadépi pirang-pirang masalah masalah.
 
== Cathetan sikil ==