Switserlan: Béda antara owahan
Konten dihapus Konten ditambahkan
éjaan, replaced: tingkatan → tataran, tahta → singgasana (2), suwene → suwéné (3), separo → saparo, Sejarah → Sajarah (2), sedulur → sadulur, sedhela → sadhéla (2), sebagéyan → sapérangan, Sacara umum → Lumrahé, sabageyan → s... |
éjaan, replaced: ambane → ambané (2), federal → fédheral, pegunungan → pagunungan, sajarahe → sajarahé, wetane → wétané, presidhèn → présidhèn (2), Geografi → Géografi, perdagangan → dagang (2) |
||
Larik 92:
Sistem pamrintahané pancèn nuduhaké keanékaragaman wargané. Minangka nagara fèderal, dhémokrasiné asipat "langsung", nanging diwakili déning Majelis Fèdheral. Parlemèn iki milih pitung wong kanggo dadi "pamrintah". Pitu wong iku menteri, mandhegani dhepartemen, lan salah sijiné dadi prèsidhén suwéné setaun ganténan. Prèsidhén digilir saben tauné.
==
Warga Switserlan kang cacahé watara 7,4 yuta jiwa manggon ing papan panggonan sing ambané 41.285 [[Kilometer|km]]² saéngga kapadetan nagara mau 184 jiwa per km². Lumrahé, nagara Switserlan kapérang dadi telung tlatah, ya iku [[Alpen|Pegunungan Alpen Switserlan]], [[Plato Swiss|Plato Switserlan]], lan [[Pegunungan Jura]].
Larik 101:
Ing [[Abad Pertengahan Awal]], saka [[abad kaping 4]], panambahan dawa arah kulon Switserlan modhèren dadi laladan [[Raja Burgundia]]. Suku Alemani mapan ing dataran dhuwur Switserlan ing [[abad kaping 5]] lan [[lembah]] [[Alpen]] nalika [[abad kaping 8]], mbéntuk Alemania. Switserlan modhèren banjur kapérang dadi Kerajaan Alemannia lan Burgundia. Sakabehing laladan iku dadi pérangan [[Kekaisaran Frankia]] ing [[abad kaping-6]], nyusul kamenangan Chlodwig I saka Alemanni ing Tolbiac nalika taun [[504]], banjur bangsa Frankia ndominasi Burgundia.
Saka taun [[561]], Raja Guntram saka [[Merovingia]], putune Chlodwig I, marisi Kerajan Burgundia Frankia, kang
Sasuwene abad kaping-6 lan wiwitan [[abad kaping-7]], kawasan Switserlan ana ing sangisore hegemoni Frankia, karo bangsa Frankia kang asring ana perselisihan perkara suksesi ing sub-kraton Frankia (kang ratu-rajane isih duwé gegayutan saseduluran). Nalika taun [[632]], Chlothar II mati, sakabehing wewengkon Frankia didadèkaké siji nanging mung sadhéla ing ngisore [[Dagobert I]], kang dianggep ratu kang pungkasané Merovingia kang bisa nglakoni tugas krajaan. Nalika dipandhegani Dagobert I, [[Austrasia]] ngagitasi pamaréntahane dhéwé kanggo piranti ngadhepi prabawa [[Neustria]], kang ndominasi mahkamah krajaan. Dagobert dipeksa déning aristokrat Austrasia kang kuwat kanggo ngangkat anake kang isih bayi, Sigibert III, supaya dadi ratu ngisorane Austrasia nalika taun [[633]]. Kakurangan pamaréntahan anyar iku dadi nyata, lan mandhegani nagara-nagara kang ditundukake déning bangsa Frankia kang wis mikirake untung-rugi pemberontakan. Sawisé Sigibert III dikalahake militere déning Radulf, Raja [[Thüringen]] ing taun [[640]], suku Alemani uga mberontak marang kakuasaan Frankia. Masa kamardhikan Allemani sabanjure nganti tekan pertengahan abad kaping 8.
Larik 109:
Nalika iku ing pura Neustria, Wali Pura Erchinoald, lan penggantine, Ebroin, uga nambah kekuasaannya ing sakmburine Chlodwig II, lan penggantine Chlothar III. Ebroin nggabungake dadi siji manèh Kerajan Frankia kanthi ngalahake lan ngusir Childebert (lan Grimoald) saka [[Austrasia]] ing taun [[661]].
Jejulukan kang asring dienggo nagara Switserlan ing basa Prancis ({{lang|fr|''Confédération suisse''}}), basa Itali ({{lang|it|''Confederazione Svizzera''}}), lan basa Romansh ({{lang|rm|''Confederaziun svizra''}}) diterjemahake minangka "Konfèdherasi Switserlan"). ''Schweizerische [[Eidgenossenschaft]]'' iku istilah basa Jermane kang ana ing dhokumen resmi. Jeneng Latine "Confœderatio Helvetica" (Konfèdherasi Helvwtia) lan TLD nagarae "ch" kanggo internet lan plat montor gegayutan karo [[Helvetii]], [[suku Keltik]] kuna kang ora tau mapan ing [[Alpen|
=== Konfèdherasi Switserlan Kuno ===
Konfèdherasi Switserlan Kuno iku persekuthuan antarané komunitas-komunitas lembah Alpen tengah. Konfèdherasi iku masilitasi pengelolaan kepentingan umum (
Saka taun [[1353]], telung [[kanton]] kang asli wisdigabungake karo [[Kanton Glaris|Glarus]] lan [[Kanton Zug|Zug]] lan nagara-nagara kutha [[Kanton Luzern|Luzern]], [[Zurigo]] lan [[Kanton Bern|Bern]] kanggo nggawé "Konfèdherasi Kuno" saka 8 nagara kang ana nganti tekan pungkasané [[abad kaping 15]]. Ekspansi iku ndadèkaké peningkatan kekuasaan lan kemakmuran fédherasi iku. Saka taun [[1460]], konfederasi iku ngatur sapérangan akèh wewengkon kidul lan kulone [[Rhein]] nganti tekan [[Alpen|Pegunungan Alpen]] lan [[Pegunungan Jura|Jura]], khususe sawisé menang saka Wangsa Habsburg ([[Pertempuran Sempach]] lan Näfels), déning Charles ''sang Pemberani'' saka Burgundia sasuwene taun [[1470-an]], lan kasilan serdadu sewaan Switserlan. Menange Switserlan ing [[Perang Swabia]] marang [[Liga Swabia]] [[Kaisar Romawi Suci|Kaisar]] [[Maximilian I, Kaisar Romawi Suci|Maximilian I]] ing taun [[1499]] nganti tekan kamardhikan ''de facto'' saka [[Kekaisaran Romawi Suci]].
Larik 201:
Switserlan dadi nagara fèdheral wiwit taun [[1948]]. Switserlan nganut sistem dhémokrasi langsung, lan pamaréntahane kapérang dadi 7 anggota kang dipilih déning Federal Assembly. Pitu wong kasebut uga mandhegani departemen utama. Statuse bisa uga diarani menteri. Pitu wong kasebut gantian dadi présidhèn. Jabatan minangka presidhène, saben wong suwéné setaun.
Nagara Switserlan
Canton-canton iki duwé otonomi kang amba kaya déné sistem nagara fèdheral. Canton-canton iki nggawé aturan laladan dhéwé. Masalah internasional, kehakiman, pertahanan, keuangan nagara dicekel déning pamaréntahan punjer. Déné anggota parlemèn (Federal assembly) asalé saka utusan canton. Canton-canton iki kang bakale nemtokake pitung menteri utama kang bakal dadi
== Uga delengen ==
| |||