Kethoprak: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: ) → ) (5), ( → ( (4), kasebut → mau (6)
Larik 4:
 
==Sajarah==
Kethoprak wiwit bebukané awujud dedolanan para priya ing [[dhusun]] sing lagi nganaaké lelipur sinambi nabuh lesung kanthi irama ana ing waktu wulan purnama ndadari, kasebutmau Gejog. Ana ing tembé kaéring tembang bebarengan ing kampung /dhusun kanggo lelipur. Saterusé ana tambahan kendhang, terbang, lan suling. Mula wiwit saka iku kasebutmau Kethoprak Lesung, kira-kira kadadéan ing taun 1887. Banjur ana ing taun [[1909]] wiwitan dianakaké pagelaran Kethoprak kanthi paripurna/lengkap.
 
Pagelaran Kethoprak wiwitan sing resmi ing ngarepé masarakat/umum, ya iku Kethoprak Wreksotomo, dipandhegani déning Ki Wisangkoro, sing mandhegani kabèh kakung. Carita sing dipagelarake ya iku : Warsa - Warsi, Kendana Gendini, Darma - Darmi, lsp..
Larik 15:
* Kethoprak Lesung Wiwitan : wiwitane saka kothekan Lesung ana tari-tarian lan jangkep karo carita , panguripané para tani.
* Kethoprak Lesung : Amujudaké pagelaran jangkep lan nganggo carita rakyat kaering gamelan kaya ta kendhang, suling, terbang lan lesung. Iki sing bakal dadi laire pagelaran Kethoprak.
* Kethoprak Gamelan : Wiwitan saka Kethoprak Lesung, dijangkepi karo carita Panji lan ageman 'mesiran' ( Baghdad ).
* Kethoprak Gamelan Pendhopo : carita-caritane ngemungake carita [[Babad]], dipagelarake nganti seprené. Pagelaranne ana ing panggung tanpa payon, nanging wis nyedhaki ana ing Gedhung/panggung , ya iku kasebutmau Kethoprak Pendapa ( Pagelarane ana ing '[[Pendopo]]').
* Kethoprak Panggung : Iki pagelaran Kethoprak ingkang pungkasan , ya iku Kethoprak kang dipagelarake ana ing panggung kanthi carita campur, awujud carita rakyat, sajarah, babad uga carita adhaptasi saka ing nagari manca ([[Sampek Eng Tay’’, Maling saka Bagdad lsp. ).
Saiki bisa dipirsani Kethoprak Panggung ana ing tlatah Jawa Tengah lan Jawa Wétan. Pagelarane dadi profesional kanthi amungut bayaran karcis , uga kanggone para nayaga (pemain ) lan pradangga (penabuh gamelan ) kethoprak wis dadi panguripan.
Tehnik pagelaran lan carita digawé luwih apik lan ditindakake kanthi teges lan tumemen. Tuladha mau bisa dipirsani ana ing Kethoprak "Siswo Budoyo" saking Tulung Agung, Jawa Wétan kang wis misuwur ana ing ngendi waé, dadi klangenane masarakat.
 
Larik 27:
Carita klangenan masarakat bisa awujud carita pahlawanan, paperangan, carita nglempengake kabecikan adate ing pungkasan carita sing tumindake becik, jujur bakal éntuk kamenangan.
 
Ageman para nayaga pemain dipadakake karo carita kang dipagélarake,. Biasane nganggo ageman para Narapraja Jawa wektu jaman kraton biyèn. Upama Pangeran Wiroguna, Agemane ngangga Priyayi Jawa Pangeran saka tlatah Jawa Tengah ( Jogjakarta ), Semono uga para prajurit. Nanging uga ana ageman kang awujud simbolis ,upamané Piyantun Wicaksana aweni ageman cemeng , Piyantun suci awerni agemmn pethak, ingkang kendhel agemane abang. Carita Baghdad agemane kasebutmau "Mesiran" nganggo ageman sutra. Agemen [[Wayang wong]] uga ana gegayutan karo Kethoprak, mliginé Kethoprak pesisran tlatah Jawa sisih pasisir Lor. Umpamane carita Angling Darma, Menak Jingga/Damarwulan.
 
Uga ana ageman kasebutmau basahan, ya iku ageman kejawen ananging cinampur ing liyan bisa arupa ageman batik, lan beskap uga surban (racaké nganggo uga jubah). Ageman basahan iki adate ana ing carita Menak utawa carita para wali/para ulama Islam ing sajerone praja.
 
Sing dadi ciri wancine Kethoprak :
Carita kanthi para nayaga/pemain , kaering tabuhan (gamelan) ,Ageman tembang kang dadi tetenger kethoprak.
Rembugan uga biyasa nganggo tembang ,dadi tembang bisa minangka
dadi pangiring adegan, dialog, monolog ( rerasan dewe) utawa dadi narasi.
 
Wondene unining gamelan kanggo ngeringi tembang, adegan, ilustrasi swasana carita, swasana dramatik, kang mbedakake adegan siji lan sijiné.
Larik 53:
Carita bakune padha nanging dipagelarake kanthi dagelan.
Mligi ngemungake lan nyenengake pamirsane. Bab paugeran nomer loro.
Kethoprak mau racaké wis ora nganggo unggah ungguh basa lan tatakrama, sing baku bisa gawé geguyu. Carita lan basa ora nganggo paugeran baku. Mula bisa kasebutdiarani Kethoprak ora jangkep.
 
Tembung "pradangga", miturut Leksikon/Kamus Bausastra Jawa anggitane Poerwodarminta taun 1939,iku tegesé "gamelan" dudu penabuh gamelan. Yèn penabuh gamelan iku ingaran "niyaga". Sumangga dipriksani ing http://www.sastra.org/basa-dan-budaya/38-kamus-dan-leksikon/781-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75.