Basa Ivri: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
→‎Sajarah cekak: ganti isi, replaced: bentuké → dhapuré
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
ganti isi, replaced: sing → kang (15)
Larik 34:
|}
 
'''Basa Ibrani''' (<big>'''עברית'''</big>, ''‘Ivrit'') iku [[basa Semitik]] saka rumpun basa [[basa Afro-Asia|Afro-Asia]] singkang saiki dipituturaké déning punjul 7 yuta jiwa ing Israèl lan sacacahing wong sajeroning komunitas Yahudi saubenging donya. Ing Israèl, basa iki basa nagara ''de facto'' lan salah sijining basa resmi. Basa resmi sijiné ya iku [[basa Arab]]. Ing Israèl basa Ibrani dipituturaké déning mayoritas singkang ndunungi nagara iki.
 
== Sajarah cekak ==
Intisarining [[Tanakh]] (Alkitab Ibrani תנ"ך) iku tinulis ing basa Ibrani Klasik, lan akèh singkang dhapuré ditilasaké nganti saiki iku mliginé dhialèk Ibrani Alkitab singkang naté tumuwuh sakiwa-tengené [[abad kaping 6 SM]], nyedhaki [[Pangguwangan Babilonia]]. Amerga iki basa Ibrani wiwit mbiyèn diarani ''Leshôn Ha-Kôdesh'' (לשון הקודש), "Basa Kudus", déning wong-wong Yahudi.
 
Mayoritas para nimpuna basa sarujuk yèn sawisé [[abad kaping 6 SM]], nalika [[Kakaisaran Neo-Babilonia]] mbedhah [[Yerusalem]] lan ngguwang singkang ndunungi menyang Babilon lan Sirus Agung, utawa Maharaja Pèrsi maringi idin pareng mulih, basa Ibrani Alkitab singkang katulis ing Alkitab ing panggunan sadina-dina diganti déning dhialèk-dhialèk anyar Ibrani lan sawijining vèrsi lokal [[basa Aram]]. Sawisé [[abad kaping 2]], nalika [[Kakaisaran Romawi]] mbuwang singkang ndunungi Yahudi saka Yerusalem lan pérangan-pérangan nagara Bar Kokhba, basa Ibrani angangsur-angsur ilang ora dadi basa singkang dipituturaké manèh nanging tetep dadi basa sastra wigati. Layang-layang, kontrak, dagang, sains, filsafat, kadhokteran, tembang, lan undhang-undhang tetep tinulis ing basa Ibrani singkang miwiti nyerep lan nyilih tembung-tembung saka basa liya lan inovasi tembung anyar.
 
Basa Ibrani salawasé 2.000 taunan dadi basa tinulis waé singkang digunakaké déning komunitas Yahudi sadonya nganti dicoba digunakaké dadi basa lésan manèh ing pungkasan [[abad kaping 19]] ing Palèstina déning pangudiné [[Eliezer Ben-Yehuda]], sawijining aktivis Yahudi singkang dudu nimpuna basa. Ben-Yehuda iku [[Zionisme|Zionis]]. Nalika iku Palèstina singkang kala semana sawijining provinsi Turki Ottoman, ditekani wong-wong Yahudi singkang ngungsi saka [[Éropah]]. Para pangungsi iki mituturaké basa singkang séjé-séjé, kaya ta [[basa Yiddish]] lan [[basa Rusia]], dadi sawijining basa panunggal diprelokaké.
 
Basa Ibrani banjur digunakaké manèh lan ditambah-tambahi tetembungan saka basa-basa Éropah, mliginé basa Rusia, [[basa Jerman]], lan [[basa Prancis]]. Saliyané iku mliginé Ben-Yehuda uga nambah-nambahi tetembungan saka [[basa Arab]] singkang isih kerabat. Sawisé iku basa Ibrani dadi basa resmi ing Laladan Mandat Britania Palestina ing taun 1921 karo [[basa Arab]] lan [[basa Inggris]]. Banjur ing taun 1948 nalika nagara [[Israèl]] diproklamasèkaké, basa Ibrani dadi basa resmi Nagara Israèl.
 
== Aksara Ibrani ==