Kethoprak: Béda antara owahan
Konten dihapus Konten ditambahkan
→Jinis: ganti isi, replaced: tarian → jogèd |
ganti isi, replaced: dibedakake → dibédakaké, sing → kang (9) |
||
Larik 4:
==Sajarah==
Kethoprak wiwit bebukané awujud dedolanan para priya ing [[dhusun]]
Pagelaran Kethoprak wiwitan
Sawisé iku pagelaran Kethoprak sansaya suwé dadi lan apike uga dadi klangenane masarakat, mliginé ing tlatah [[Yogyakarta]]. Ing kadadéan sawisé Pagelaran Kethoprak dadi pepak anggoné carita lan uga kaering [[gamelan]].
==Jinis==
Anane gegayutan karo pagelaran "teater" para narapraja, mula pagelaran Kethoprak, bisa
* Kothékan Lesung: awujud awal mulané Kethoprak lan dadi winih ing tembé mburi dadi pagelaran Kethoprak.
* Kethoprak Lesung Wiwitan: wiwitane saka kothekan Lesung ana jogèd-jogèd lan jangkep karo carita , panguripané para tani.
* Kethoprak Lesung: Amujudaké pagelaran jangkep lan nganggo carita rakyat kaering gamelan kaya ta kendhang, suling, terbang lan lesung. Iki
* Kethoprak Gamelan: Wiwitan saka Kethoprak Lesung, dijangkepi karo carita Panji lan ageman 'mesiran' (Baghdad).
* Kethoprak Gamelan Pendhopo: carita-caritane ngemungake carita [[Babad]], dipagelarake nganti seprené. Pagelaranne ana ing panggung tanpa payon, nanging wis nyedhaki ana ing Gedhung/panggung , ya iku mau Kethoprak Pendapa (Pagelarane ana ing '[[Pendopo]]').
Larik 25:
Rupa-warna carita pagelaran Kethoprak upama carita rakyat, dongèng, babad,legenda, sajarah lan adhaptasi saka nagari manca bisa uga migunakaké swasana Indonésia, tuladhané karya Shakespeare: Pangeran Hamlet utawa Sampek Eng Tay. Carita-carita baku: Darma-Darmi, Warsa-Warsi, Kendana-Gendini, Abdul Semararupi carita Menak, Panji Asmarabangun, Klana Sewandana carita Panji, Ande-ande lumut, Angling Darma, Roro Mendut, Damarwulan, Ranggalawe, Jaka bodo.
Carita klangenan masarakat bisa awujud carita pahlawanan, paperangan, carita nglempengake kabecikan adate ing pungkasan carita
Ageman para nayaga juru main dipadakake karo carita kang dipagélarake,. Biasane nganggo ageman para Narapraja Jawa wektu jaman kraton biyèn. Upama Pangeran Wiroguna, Agemane ngangga Priyayi Jawa Pangeran saka tlatah Jawa Tengah (Jogjakarta), Semono uga para prajurit. Nanging uga ana ageman kang awujud simbolis ,upamané Piyantun Wicaksana aweni ageman cemeng , Piyantun suci awerni agemmn pethak, ingkang kendhel agemane abang. Carita Baghdad agemane mau "Mesiran" nganggo ageman sutra. Agemen [[Wayang wong]] uga ana gegayutan karo Kethoprak, mliginé Kethoprak pesisran tlatah Jawa sisih pasisir Lor. Umpamane carita Angling Darma, Menak Jingga/Damarwulan.
Larik 38:
Wondene unining gamelan kanggo ngeringi tembang, adegan, ilustrasi swasana carita, swasana dramatik, kang mbedakake adegan siji lan sijiné.
Kagem para maos
==Perangkat pengiring==
Larik 47:
Para pradangga gamelan, bebarengan karo [[sinden]] (waranggono),ngeringi irama gamelan kethoprak.
Sanajan
Saiki, ana ing wolak waliking jaman, kethoprak uga duwé "improvisasi" kanthi wujud dagelan kethoprak.
Larik 53:
Carita bakune padha nanging dipagelarake kanthi dagelan.
Mligi ngemungake lan nyenengake pamirsane. Bab paugeran nomer loro.
Kethoprak mau racaké wis ora nganggo unggah ungguh basa lan tatakrama,
Tembung "pradangga", miturut Leksikon/Kamus Bausastra Jawa anggitane Poerwodarminta taun 1939,iku tegesé "gamelan" dudu penabuh gamelan. Yèn penabuh gamelan iku ingaran "niyaga". Sumangga dipriksani ing http://www.sastra.org/basa-dan-budaya/38-kamus-dan-leksikon/781-bausastra-jawa-poerwadarminta-1939-75.
|