Basa Ivri: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Jrfepp (parembugan | pasumbang)
Tanpa ringkesan besutan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
→‎Sajarah cekak: ganti isi, replaced: sawijining → siji (4)
Larik 39:
Intisarining [[Tanakh]] (Alkitab Ibrani תנ"ך) iku tinulis ing basa Ibrani Klasik, lan akèh kang dhapuré ditilasaké nganti saiki iku mligi dhialèk Ibrani Alkitab kang naté tumuwuh sakiwa-tengené [[abad kaping 6 SM]], nyedhaki [[Pangguwangan Babilonia]]. Amerga iki basa Ibrani wiwit mbiyèn diarani ''Leshôn Ha-Kôdesh'' (לשון הקודש), "Basa Kudus", déning wong-wong Yahudi.
 
Mayoritas para nimpuna basa sarujuk yèn sawisé [[abad kaping 6 SM]], nalika [[Kakaisaran Neo-Babilonia]] mbedhah [[Yerusalem]] lan ngguwang kang ndunungi menyang Babilon lan Sirus Agung, utawa Maharaja Pèrsi maringi idin pareng mulih, basa Ibrani Alkitab kang katulis ing Alkitab ing panggunan sadina-dina diganti déning dhialèk-dhialèk anyar Ibrani lan sawijiningsiji vèrsi lokal [[basa Aram]]. Sawisé [[abad kaping 2]], nalika [[Kakaisaran Romawi]] mbuwang kang ndunungi Yahudi saka Yerusalem lan pérangan-pérangan nagara Bar Kokhba, basa Ibrani angangsur-angsur ilang ora dadi basa kang dipituturaké manèh nanging tetep dadi basa sastra wigati. Layang-layang, kontrak, dagang, sains, filsafat, kadhokteran, tembang, lan undhang-undhang tetep tinulis ing basa Ibrani kang miwiti nyerep lan nyilih tembung-tembung saka basa liya lan inovasi tembung anyar.
 
Basa Ibrani salawasé 2.000 taunan dadi basa tinulis waé kang digunakaké déning komunitas Yahudi sadonya nganti dicoba digunakaké dadi basa lésan manèh ing pungkasan [[abad kaping 19]] ing Palèstina déning pangudiné [[Eliezer Ben-Yehuda]], sawijiningsiji aktivis Yahudi kang dudu nimpuna basa. Ben-Yehuda iku [[Zionisme|Zionis]]. Nalika iku Palèstina kang kala semana sawijiningsiji provinsi Turki Ottoman, ditekani wong-wong Yahudi kang ngungsi saka [[Éropah]]. Para pangungsi iki mituturaké basa kang séjé-séjé, kaya ta [[basa Yiddish]] lan [[basa Rusia]], dadi sawijiningsiji basa panunggal diprelokaké.
 
Basa Ibrani banjur digunakaké manèh lan ditambah-tambahi tetembungan saka basa-basa Éropah, mligi basa Rusia, [[basa Jerman]], lan [[basa Prancis]]. Saliyané iku mligi Ben-Yehuda uga nambah-nambahi tetembungan saka [[basa Arab]] kang isih kerabat. Sawisé iku basa Ibrani dadi basa resmi ing Laladan Mandat Britania Palestina ing taun 1921 karo [[basa Arab]] lan [[basa Inggris]]. Banjur ing taun 1948 nalika nagara [[Israèl]] diproklamasèkaké, basa Ibrani dadi basa resmi Nagara Israèl.