Pes bubo
Pes bubo ya iku lelara zoonotis kang sumebar utamané ing antarané kèwan pengerat cilik lan tuma-tumané.[1] Lelara iki minangka salah sawijining jinis saka telung jinis infèksi kang disebabaké déning baktèri Yersinia pestis (sadurungé luwih dikenal minangka Pasteurella pestis) saka famili Enterobacteriaceae . Tanpa pangupakara, ing wektu 4 dina pes bubo bisa nyebabaké pati saora-orané loro saka telung wong kang kena infèksi.
| Pes bubo | |
|---|---|
| Classification and external resources | |
 | |
| ICD-10 | ICD-10 Chapter A|A200 |
| ICD-9 | 020.0 |
| DiseasesDB | 14226 |
Tembung "bubo" asaling saka basa Yunani kang duwéni teges "klenjar abuh". Nodus limfa kang abuh bisané ana ing kèlèk lan pupuné wong kang kena infèksi. Tembung "pes bubo" asring digunakaké kanggo nyebut dasanamané "pes". Ananging, sejatiné tembung kekaro kuwi mau béda. Pes bubo ngrembag bab kang luwih mligi, ya iku infèksi kang lumebu liwat kulit lan nyebar liwat sistem limfatik.
Miturut sejarah, lelara iki nyebabaké pati kang paling akèh ana ing Éropah. Paling ora ana rong kedadéyan pes bubo kang gedhe: Pes Yustinianus nalika abad ka-6 [2] lan Kematian Hitam nalika abad14 nganti 16. Nalika abad 17 uga ana pagebluk lliyané, kaya ta Pagebluk gedhé Seville (1647), Pagebluk gedhé London (1665-1666), Pagebluk gedhé Wina (1679), lan Pageblug gedhé Marseilles (1720). Sawetara kuwi, nalika abad 19 ana pagebluk menèh ing Asia Tengah. Lelara iki banjur nyebar lan nyebabaké pati marang pirang-pirang yuta nyawané wong kang ana ing Tiongkok lan India nganti abad 20.
Pes bubo uga tau digunakaké kanggo gaman nalika perang. Nalika perang Tiongkok-Jepang kang ka-pindho, tentara Jepang ngebom kutha Ningbo kanthi nggunakaké tuma kang nggawa lelara pes bubo.[3] Sajrone Pengadilan Kejahatan Perang Khabarovsk, Jenderal Kiyashi Kawashima ngaku manawa ing taun 1941, tuma kang kena infèksi pes bubo disebaraké ing kutha Changde .[4]
Rujukan besut
- ↑ "Plague, Overview". Health Topics A to Z. Dibukak ing 23 October 2010.
- ↑ McCormick (2007), hal. 290-312.
- ↑ Japan triggered bubonic plague outbreak, doctor claims,, http://www.scaruffi.com/politics/wwii.html, A time-line of World War II, Scaruffi Piero. Prince Tsuneyoshi Takeda and Prince Mikasa received a special screening by Shirō Ishii of a film showing imperial planes loading germ bombs for bubonic dissemination over Ningbo in 1940. (Daniel Barenblatt, A Plague upon Humanity, 2004, hal. 32.)
- ↑ Daniel Barenblatt, A Plague upon Humanity., 2004, halaman 220–221.