Èlmu: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
→‎top: éjaan, replaced: hitam → ireng
Top4Bot (parembugan | pasumbang)
éjaan, replaced: punika, → punika (3), setunggaling → satunggaling (2)
Larik 1:
'''Èlmu''' saged ateges prosès ngangsalaken pengetauan, utawi pengetauan kaorganisasi ingkang dipunupados mawi prosès kasebat. ''Prosès kaèlmuan'' inggih punika cara ngangsalaken [[pengetauan]] kanthi sistematis perkawis satunggaling [[sistem]]. Asil sistematis punika limrahipun arupi [[metode ilmiah]], lan sistem kasebat limrahipun inggih punika alam semesta. Ing pangertosan punika, èlmu asring sinebut '''sains'''.
 
Nanging, èlmu saged ugi maknanipun bènten kaliyan pengertosan sains. Ing masarakat Indonésia, asring kapireng istilah "èlmu ireng", inggih punika èlmu ingkang gadhah konotasi awon, umpaminipun gadhah makna èlmu ingkang muncul saking kekiyatan gaib kanthi tujuan kanggé tumindak ala.
 
Èlmu saged kagolongaken miturut cara punika,
* [[Humaniora]]
* [[Èlmu sosial]]
Larik 18:
Téyori "ilmiah" gadhah sipat objektif – saged kabuktèaken kanthi empiris – lan "prediktif" – nginten asil empiris ingkang saged dipunpriksa, lan temtu kémawon saged ugi kosokbalèn.
 
Sapérangan panemon kaèlmuan saged ''counter-intuitive'' sanget. [[Téyori atom]] umpaminipun, nedahaken bilih prongkalan granit ingkang katingal awrat, atos, lan padhet nyatanipun arupi kombinasi subatomik kathah [[fisika partikel|partikel]] ingkang satunggal kémawon boten gadhah sipat-sipat kasebat, ingkang éwah rikat sanget ing setunggalingsatunggaling ruang ingkang méh kosong.
 
== Pemodhélan, téyori, lan hukum ilmiah ==
''Artikel utama:'' [[metode ilmiah]]
 
Istilah "[[modhél]]", "[[hipotesis]]", "[[téyori]]", lan "[[hukum fisika|hukum]]" ngandhet artos ingkang bènten ing kaèlmuan saking pamahaman umum. Para ilmuwan ngginakaken istilah ''model'' kanggé njelasaken setunggalingsatunggaling prekawis, kanthi mirunggan ingkang saged kaginaaken kanggé ndamel kintenan ingkang saged kauji déning pacobèn/ékspérimèn utawi [[observasi|pangamatan]]. Setunggaling ''hipotesis'' inggih punika kintenan-kintenan ingkang dèrèng kadhukung utawi kabuktèaken déning parcobèn, lan ''Hukum fisika'' utawi ''hukum alam'' inggih punika géneralisasi ilmiah adhedhasar pangamatan empiris.
 
== Filsafat ngèlmu ==
Larik 33:
[[Matématika]] wigati sanget kanggé kaèlmuan, mliginipun peran matématika ngèksprèsiaken ''modhél'' ilmiah. Ngamati lan ngempalaken asil-asil pangukuran, kados ndamel hipotésis lan kintenan, mesthi mbetahaken modhél lan èksploitasi matématis. Cabang matématika ingkang asring kaginaaken ing kaèlmuan antawisipun [[kalkulus]] lan [[statistika]], éwadéné saleresipun sadaya cabang matématika gadhah panerapanipun, "bahkan" babagan "murni" kados [[téyori bilangan]] lan [[topologi]].
 
Sapérangan pamikir mastani matematikawan punika ilmuwan, kanthi anggepan bilih pambuktèn-pambuktèn matématis sami kaliyan pacobèn. Sabagéyan sanèsipun boten nganggep matématika punika èlmu, amargi boten mbetahaken uji-uji ékspérimental ing téyori lan hipotesisipun. Nanging, ing wingking kalih anggepan punika, kasunyatan pentingipun matématika dados piranti ingkang migunani sanget kanggé nggambaraken/njelasaken alam semesta sampun dados isu utami kanggé [[filsafat matématika]].
 
Pirsani [[Eugene Wigner]], ''[[The Unreasonable Effectiveness of Mathematics in the Natural Sciences|The Unreasonable Effectiveness of Mathematics]]''.
Larik 173:
* Ugi pirsani [[ilmuwan]] kanggé katalog tiyang-tiyang ingkang ''berkecimpung dalam bidangnya''.
 
== Mangga ugiUgi pirsani ==
* [[Téyori dhasar èlmu]]
* [[Sajarah èlmu]]