Candhi Jabung

Candhi Jabung ya iku tilas kang duwé sajarah ing Probolinggo kang ana ing Désa Jabung, Kacamatan Paiton ana ing kedhuwuran 8 m dpl. Candhi iki digawé saka bata abangkanthi ukuran, dawa 13,11 m, amba 9,58 m lan dhuwur 15,58 m. Sadhurung dipugararéal candhi iki ambané 35 x 40 m lan saiki wus duwé amba 20.042 m2^[1]. Menurut keagamaan, Agama Buda ingkitab Nagarakertagama Candhi Jabung di sebutkan kanthi jenengBajrajinaparamitapura. Ingkitab Nagarakertagama Candhi Jabung diparani déning Raja Hayam Wuruk nalika keliling Jawa Timur ingtahun 1359 Masèhi. Ing kitab Pararaton karan Sajabung ya iku papan pemakaman Bhre Gundal salah seorang kulawarga raja^[2].

Barkas:Candhi Jabung B.JPG

Candhi Jabung

Arsitektur

Candhi Jabung madhep arah kulon, ing sisih kulon njorok menyang ngarep,ya iku bekas susunan anda munggah lumebu Candhi. Ing sisih Barat Daya latar candhi ana yasan candhi. Menara sudut diperkiraake penjuru pagar, fungsin é kanggo pelengkap yasan induk Candhi Jabung. Candhi Menara sudut digawé saka bahan batu bata, yasan candhi iku duwé ujuran saben sisih 2.55 mèter, dhuwur 6 mèter. Arsitektur Candhi Jabung apik sanget, duwé komponèn wujud batur, sikil, tubuh lan payon, ing pérangan awak dhapuré bulet(silinder segi 8) ngadeg ing dhuwur sikil candhi kang tingkat telu wujud pasagi. Lan ing pérangan payon é dagoda (stupa) nanging ing pérangan puncak wus runtuh lan atapé duwé rerenggan kanthi motif sulur-suluran. Ing bidik candhi ana lapik area, ndasar ing inskripsi padha salan lumebu candhi Jabung didiriaké ing taun 1276 c (saka) = 1354 Masèhi masa kebesaran kraton Majapahit.^[3].

Ing pérangan awak candhi ana rélièf manungsa, omah lan wit-witan, ing sudut tenggara ana rélièf kang nggambarké wong wadon numpak ing punggung iwak, rélièf iki ana ing agama Hindhu ngisahaké carita lepasé jiwa Sri Tanjung. Kisah iki nglambangaké kesetian wong wadon marang garwané^[4]. Rélièf Sri Tanjung uga ana ing Candhi Penataran ing Blitar, Candhi Surawana ing Kediri lan Gapura Bajangratu ing Trowulan, Mojokerto.

Situs Candhi Jabung kasusun saka 2 pérangan ya iku siji yasan utama lan siji yasan kang luwé cilik. Kang menarik material yasan iki wujud bata abang kang kualitas apik kang diukiri rélièf. Struktur yasan candhi kang saka bata abang iki bisa tahan nganti ratusan taun^[5].