Idrus

Idrus (Padang, 21 September 1921 - Padang, 18 Mèi 1979, Sumatera Barat) punika sastrawan Indonésia ingkang pinunjul. Piyambakipun krama pikantuk Ratna Suri, waonten ing taun 1946, dippun paringi enem momongan, sekawan putra lan kalih putri, inggih punika Prof. Dr. Ir. Nirwan Idrus, Slamet Riyadi Idrus, Rizal Idrus, Damayanti Idrus, Lanita Idrus, lan Taufik Idrus.

Idrus

Donya Sastra

Perkenalan Idrus kaliyan donya sastra sampun wiwit lenggah wonten ing bangku sekolah, mliginipun nalika ing sekolah menengah. Piyambakipun sregeb sanget maos karya-karya roman lan novèl Éropah ingkang kasadiyaaken wonten ing pabukon sekolah. Piyambakipun ugi sampun ngasilaken cariyos cekak wekdal jaman samanten.

Krentegipun wonten ing donya sastra ndorong supados milih Balai Pustaka minangka panggénan kanggé nyambut damel. Kanthi makaten piyambakipun saged nyaluraken minat sastra wonten ing mriku, maos lan memetri karya-karya sastra ingkang kasadiaaken wonten ing mriku lan saged tetepangan kaliyan para sastrawan misuwur. Kekarepan punika wau saged kasembadan, piyambakipun tepangan kaliyan H.B. Jassin, Sutan Takdir Alisyahbana, Noer Sutan Iskandar, Anas Makruf, lan sanès-sanèsipun.

Sanajan boten kersa dipungolongaken minangka sastrawan Angkatan ’45, piyambakipun boten saged sélak yèn sapérangan ageng karyanipun pancèn inggih nyariosaken bab ingkang magepokan kaliyan masalah wonten ing wekdal punika. Kekhasan gaya seratanipun wonten ing wekdal punika ndadosaken piyambakipun pikantuk panggénan ingkang kinurmatan wonten ing donya sastra, minangka Pelopor Angkatan ’45 ing babagan prosa, ingkang dipunkukuhaken déning H.B. Jassin ing salebeting bukunipun.

Kanthi krenteg ingkang ageng ing babagan sastra punika andamel piyambakipun boten namung nyerat karya sastra, nanging ugi nyerat karya-karya ilmiah ingkang magepokan kaliyan sastra, kados ta Teknik Mengarang Cerpen lan International Understanding Through the Study of Foreign Literature. Kemampuanipun ngginakaken tigang basa manca, (Walanda, Inggris, lan Jerman) ndadosaken piyambakipun gadhah peluang kanggé nerjemahaken buku-buku manca nagari. Karya ingkang dipunkasilaken ing antawisipun Perkenalan dengan Anton Chekov, Perkenalan dengan Jaroslov Hask, Perkenalan dengan Luigi Pirandello, lan Perkenalan dengan Guy de Maupassant.

Amargi tekanan pulitik lan sikap memusuhan ingkang dipunlancaraken déning Lekra tumraping para penulis ingkang boten sepaham, Idrus kapeksa pindah dhateng Malaysia. Wotnen ing Malaysia, oncat saking tekanan Lekra, piyambakipun terus makarya. Karyanipun wekdal punika, ing antawisipun, Dengan Mata Terbuka (1961) lan Hati Nurani Manusia (1963).

Ing salebeting donya sastra, kahebatan Idrus sampun dipunakeni déning masarakat sastra, mliginipun sakrampungipun karya Surabaya, Corat-Coret di Bawah Tanah, dan Aki dipunterbitaken. Katiga karyanipun kala wau dados karya monumental. Saksampunipun katiga karya punika wau, pamor Idrus wiwit mandhap. Nanging boten lajeng ical boten kasebat malih, piyambakipun taksih tetep eksis kanthi nyerat kritik, esai, lan bab-bab ingkang magepokan kaliyan sastra ing serat kabar, kalawarti, lan RRI (kanggé dipunwaos).

Karya

Novèl

• Surabaya
• Aki
• Perempuan dan kebangsaan
• Dengan Mata Terbuka
• Hati Nurani Manusia
• Hikayat Putri Penelope
• Hikayat Petualang Lima

Cerpen

• Dari Ave Maria ke Jalan Lain ke Roma

Drama

• Dhokter Bisma
• Jibaku Acèh
• Kulawarga Surono
• Kejahatan Membalas Dendam

Karya Terjemahan

• Kereta Api Baja
• Roti Kita Sehari-hari
• Keju
• Perkenalan dengan Anton Chekov
• Cerita Wanita Termulia
• Dua Episode Masa Kecil
• Ibu yang Kukenang
• Acoka
• Dari Penciptaan Kedua

Pranala njawi

• Pusat Basa Depdiknas Archived 2021-05-13 at the Wayback Machine.