Istana Cipanas

Pura Cipanas inggih punika Pura Kepresidenan, mapan ing Gunung Gede, Jawa Barat, kirang langkung 103 km saking Jakarta tumuju arah Bandung ngliwati Pucuk. Pura punika mapan ing Désa Cipanas, Kacamatan Cipanas, Kabupatèn Cianjur. Jembar papan punika kirang langkung 26 hèktar, ananing sapunika naming 7.760 m² ingkang dipun-ginakaken kanggé yasan. Salangkungipun dipunkebaki kanthi tuwuhan saha kebon kéwan, tuwuhan hias ingkang asri, kebon sayur saha tuwuhan sanèsipun ingkang dipuntata kaya ta wana.

Tembung Cipanas asalipun saking basa Sunda ya iku ci utawi cai ingkang suraosipun toya saha panas inggih punika benter. Laladan punika dipunamani Cipanas amargi wonten ing papan punika wonten sumber toya benter, ingkang ngandhung blerang saha ingkang boten sengaja wonten komplek punika pura Cipanas.

Sejatosipun yasan induk pura punika awal mulanipun kagunganipun pribadi, satunggaling tiyang tuan tanah Walandi ingkang kabangun taun 1740. Kawit mangsa pamarintahipun Gubernur Jendral Gustaaf Willem baron van Imhoff, yasan punika dipundadosaken minangka papan ngaso Gubernur Jendral Indhiya Nèderlan.

Yasan sanès wonten papan punika antawisipun Paviliun Yudhistira, Paviliun Bima saha Paviliun Arjuna ingkang kabangun kanthi tahap ing taun 1916. Nama-nama yasan punika wonten sasampunipun Indonésia Merdika déning Présidhèn Sukarno. Ing sawingkingipun rade sisih lèr wonten gedung Bentol ingkang kabangun taun 1954. 2 yasan énggal ingkang kabangun ing 1983 inggih punika Paviliun Nakula saha Paviliun Sadewa.

Satunggaling peristiwa wigati ingkang naté kadadosan ing pura punika sasampunipun kamardikan inggih punika kalangsungaken sidang kabinèt ingkang dipunpangarsani déning Présidhèn Sukarno ing tanggal 13 Dhésèmber 1965, ingkang netepaken prubahan aji arta saking Rp 1.000,- dados Rp 1,-

Ing mangsa pendudukan Jepang ing Indonésia, gedung punika dipun-ginakaken minangka papan ngaso panggedhe-panggedhe Jepang manawi saking Jakarta tumuju Bandung utawi sawalikipun.

Gedung punika katetepaken minanaka Pura Keperesidenan saha dipun-ginakaken minangka papan ngaso Présidhèn utawi wakilipun saha kulawarga sasampunipun merdika, kados ta Camp David Amérikah Sarékat.

Saben ruangan Pura punika dipunlengkapi kanthi prabot saking kayu. Wonten ing pura punika kasimpen mapinten—pinten koleksi ukiran Jepara saha lukisan saking maestro seni lukis Indonésia kados ta Basuki Abdullah, Dullah Sujoyono, saha Lee Man Fong.

Ing 24 November 2011, Pura Cipanas dipunangge acara resepsi palakramanipun antawisipun Edhie Baskoro Yudhoyono saha Siti Ruby Aliya Rajasa kanthi nuansa Palembang. Kathah mantri-mantri Kabinet Indonésia bersatu II rawuh ing adicara mau.