Abad Tengahan

Ing sajarah Éropah, Abad Tengahan utawa Jaman Tengahan ya iku jaman wiwit saka abad angka 5 nganti angka 15. Abad Tengahan dilekasi déning bubaré Kakaisaran Romawi Kulon lan nuli manunggal karo Jaman Rénaisans lan Jaman Tetemon. Abad Tengahan iku périodhe tengah saka telung pérangan périodhe tradhisional ing sajarah Kulonan: purwakala klasik, périodhe abad tengahan, lan jaman modhèren. Périodhe tengahan dipérang manèh dadi Abad Tengahan Wiwitan, Dhuwur, lan Pungkasan.

Salib Mathilde, crux gemmata digawé kanggo Mathilde, Abbess saka Essen (973-1011), sing kapacak berlutut ing ngarepé Virgin lan Child ing tanda pengéling-éling enamel. Gusti Yésus iku rada mengko. Mbokmenawa digawé ing Köln utawa Essen, salib nuduhaké sapérangan tèhnik abad tengahan: matak reca figuratif, filigree, enamelling, permata polishing lan setelan, lan nganggo manèh saka cameo Klasik lan sesotya ukir.

Mudhuné populasi, counterurbanisation, invasi, lan gerakan saka bangsa, kang wis dipunwiwiti ing Late Antiquity, terus ana ing Abad Tengahan Wiwitan. Pindahé ukuran-gedhé saka Masa Migrasi, kalebu warna-warna Bangsa Jerman, mangun karajan anyar ing bekasé Kakaisaran Romawi Kulon. Ing abad kapitu, Afrika Lor lan Wétan Tengah—sapisan péranganing Kakaisaran Byzantium—teka ing aturan saka Kakhalifahan Umayyah, kakaisaran Islam, sawisé panaklukan déning panerusé Muhammad. Sanajan ana owah-owahan substansial ing struktur masarakat lan pulitik, pisahé karo jaman klasik ora lengkap. Kakaisaran Bizantium isih-cukup gedhé slamet ing sisih wétan lan tetep daya utama. Kode hukum kakaisaran, Corpus Juris Civilis utawa "Kode Yustinianus", malih ing Italia Lor ing 1070 lan dadi digunakaké admired mengko ing abad tengahan. Ing sisih kulon, akèh karajan nganggo institusi Romawi. Monasteri padha diyasa minangka kampanye kanggo ngristenké pagan Eropah. Bangsa Frank, ing Dinasti Carolingian, sadhéla ngadegaké Kakaisaran Carolingian ing abad angka 8lan awal abad angka 9. Iku nyakup akèh saka Eropah Kulon nanging mengko runtuh amarga tekanan perang sipil internal digabungake karo invasi èksternal—Viking saka lor, Hungaria saka wétan, lan Saracen saka kidul.

Pranala njaba

• ORB The Online Reference Book of Medieval Studies Academic peer reviewed articles and encyclopedia
• The Labyrinth Resources for Medieval Studies.
• NetSERF The Internet Connection for Medieval Resources.
• De Re Militari: The Society for Medieval Military History
• Medievalmap.org Interactive maps of the Medieval era (Flash plug-in required)
• Medieval Realms Archived 2010-03-12 at the Wayback Machine. Learning resources from the British Library including studies of beautiful medieval manuscripts
• Medievalists.net News and articles about the period.