Loji Gandrung minangka bangunan Indha kanthi gaya neo-klasik Éropa sing isih kenthel. Arah bangunan madhep ngalor, arah Jalan Slamet Riyadi. Komplek Loji gandrung kasusun saka sawetara bangunan, yaiku bangunan utama ing sisih kulon lan wetan sing ana bangunan swiwine kanthi bentuk pendopo, bangunan kanthi bentuk pendapa sing bentuk joglo ing latar mburi tengah, lan bangunan anyar ing jejere paviliun kiwa. Kabeh bangunan ditutupi atap kanthi bentuk kayap kayu kanthi bentuk pentagon. Sisih ndhuwur duwe jubin khas berupa menara semu wujud kubah kanthi ornamen kaca patri kanthi simbol kutha Surakarta, ing pinggir atap ana konsol sing dihiasi tendril.[1]

Cathetan Cagar Budaya besut

Loji Gandrung

Babagan Katrangan
No. Regnas CB CB.1262
SK Penetapan No SK : 646/1-R/1/2013

Tanggal SK : 3 Mei 2013

Tingkat SK : Walikota

Peringkat Cagar Budaya -
Jenis Cagar Budaya Wangunan
Jeneng Cagar Budaya Loji Gandrung
Papan Panggonan Provinsi : Jawa Tengah

Kabupaten / Kota : Kota Surakarta

Sejarah besut

Loji Gandrung wiwitane dadi papan dununge Johannes Augustinus Dezentje (1797-1839). Bapake, August Jan Caspar dadi pejabat militer Kolonial Walanda. Sebab kuwi, keluarga Dezentje nduwe hubungan apik karo Kolonial Walanda utawi pihak Kasunanan Surakarta. Ing Taun 1815, Dezentje omah-omah karo Johanna Dorothea Boode sing banjur tilar donya ing taun 1816 sakwise lair anak kaping pisan. Amarga hubungan sing cedak karo Kasunanan Surakarta, Dezentje banjur dhaup karo salah sawijining mbakyune Sunan Pakubuwana IV ing taun 1819 sing jenenge Raden Ayu Cokrokusumo. Nalika semana Dezentje bisa nyewa tanag ing Ampel sing jembaré 82 Ha lan jembaré 18 desa. Nganti taun 1820, penghasilan sing dipikolehi saka perkebunane bisa nganti 5000 Guilders saben taun.

Adhedhasar cathetan saka SA Buddingh nalika ngunjungi papan dununge Dezentje ing Ampel, dheweke duwe landhuis kanthi gaya omah tradisional Jawa, kanthi halaman lan kebon, dilengkapi hiburan gamelan, lan wilayahe diubengi benteng kanthi benteng, pasukan , lan senjata lengkap ing wilayah kasebut. asline ing Surakarta. Omah iki saiki dikenal kanthi jeneng Loji Gandrung.

Jeneng Loji Gandrung dingerteni dening masarakat amarga kegiyatan sosialisasi para elit Éropa sing diwarnai dening pesta mangan, ngombe lan nari saengga padha karo wong sing "kasmaran" utawa adegan sing tresna banget ing pasinaon tradisional Jawa seni pertunjukan saengga yen ditafsirake kanthi harfiah jeneng Loji (omah kolonial) Gandrung (seneng-seneng). Gegandhengane wong Éropa, utamane saka pengusaha lan profesional swasta kanggo nganakake pesta kaya iki, nyebar wiwit wiwitan abad kaping 20 sawise kabijakan liberalisasi ekonomi kolonial Walanda sing ngidini akeh modal asing lumebu industri perkebunan ing Indonésia. Amarga perkembangan kasebut, bisa uga Loji Gandrung mung nampa sebutan lan bisa uga ana saiki ing wiwitan abad kaping 20.

Dideleng saka sisih arsitektur, Loji Gandrung minangka bangunan Indische sing duwe gaya Neo-klasik Éropa sing cukup megah. Mula, bisa diramal manawa pambangunan Pondok Gandrung iki kedadeyan ing jaman keemasan Kulawarga Dezentje, bisa uga

tengah nganti pungkasan abad sangalas. Sawise matine Kulawarga Dezentje, bisa uga Loji Gandrung dijupuk dening pamilik liyane utawa Pamrentah Kolonial Walanda utawa Surate Surakarta, amarga bangkrut kulawarga kasebut.

Ing periode sabanjure, yaiku jaman Kamardikan Indonésia, nalika bangunan kolonialisasi nasionalisasi, bangunan Loji Gandrung digunakake kanggo kepentingan militer Indonésia. Acara penting sing kedadeyan ing Loji Gandrung yaiku bangunan iki biyen digunakake dening Kolonel Gatot Subroto minangka basis kanggo strategi nglawan Walanda ing Agresi Militer Kedua (1948-1949). Kolonel Gatot Subroto minangka gubernur militer kanggo Wilayah Khusus

Surakarta lan sakiwa tengene. Kajaba iku, Loji Gandrung uga wis dadi markas Brigade Militer V sing dipimpin Letnan Kolonel. Slamet Riyadi nalika Serangan Umum Solo ing taun 1949. Presiden Indonésia kaping pisanan, Ir. Soekarno uga dolan mrono lan nginep ing kene. Saiki Loji Gandrung digunakake dadi omah resmi kanggo walikota Surakarta.

Cathetan sikil besut

  1. "Loji Gandrung - Sistem Registrasi Nasional Cagar Budaya". cagarbudaya.kemdikbud.go.id. Diarsip saka sing asli ing 2021-10-23. Dibukak ing 2021-10-15.