Métro de Paris
Cithakan:Infobox Paris Network generic
Angkudan rikat Paris (Basa Perancis: Métro de Paris) minangka siji sistem angkudan rikat ing Paris, Perancis. Sistem punika nglipti 16 jalur, langkung kathah ing ngandhap lemah, kanthi total dawa rutenipun 213 km (133 mil), dipunlayani déning 298 stasiun (382 papapn mandheg)[1]. Jalur punika dipuntandhani kanthi nomer saking 1 dumugi 14, kanthi 2 jalur alit, 3bis lan 7bis, ing pundi minangka bekas saking jalur indukipun lan dados jalur independen. Sistem punika, ing pundi dados salah satunggaling simbol Paris, kacathet kanggé kepadatan jaringanipun ing pusat kutha Paris, lan kanggé gaya arsitekturalipun, dipunpengaruhi déning Art Nouveau. Sistem dipunwiyaraken kanthi panambahan siji jaringan ekspres ingkang dipunsebut minangka RER kanggé dumugi pinggrian kutha sanèsipun.
Sajarah
besutJalur kapisanan ingkang dipunresmikan wonten ing taun 1900, wonten ing paméran donya Exposition Universelle. Sistem punika anggénipun samsaya wiyar dumugi wiwitan Perang DOnya I, lan inti jaringan Métro pungkasan taun 1920-an. Panamabahan dawa ingkang kapisanan dawanipun lingkarang kotamadya dumugi pinggiran kutha paling caket dipunyasa ing taun 1930-an. Jalur 11 ugi dipunyasa ing période punika. Sasampuning Perang Donya II, jaringan punika ngalami éwah-éwahan, dipunmodernisasikaken kanthi kréta énggal ingkangsaged damel lalu lintas langkung kathah. Dudutan kanthi teknis mendhet desain saking jaringan asli, kados jarak caket antawising stasiun, prospek wnates kanggé samsaya miyaraken. Solusi ingkang wonten inggih punika damel jaringan level 2, RER, dipunyasa taun 1960an. Ing pungkasaning abad kaping 20, Paris Métro ngresmikaken Jalur 14, kanthi ancas kanggé nguripaken malih Jalur A RER.
Métro sampun ngangkud sakitar 4.5 juta panumpang saben dinten (1.365 miliar kanggé taun 2005), dados stasiun Metro paling sibuk angka 2 ing Éropah sasampuning Moscow Metro[2]. Stasiun Métro-RER, Châtelet-Les Halles minangka stasiun paling ageng ing jaringan punika lan ugi stasiun kréta ngandhap lemah paling ageng ing donya.[3]
Jaringan punika ngalami karisakan sasampuning Perang Donya II. Métro ngenalaken kréta énggak kanggé damel lalu lintas ingkang langkung regeng. Panyempurnaan langkung tebih dipunwatesi déning rancangan jaringan, kados jarak caket antarstasiun. Solusinipun inggih punika jaringan kaping 2 RER, dipunyasa wiwit 1960-an.
Taun 1990-an, Métro wiwit ngoperasikaken Jalur 14 kanggé nguripaken malih RER Jalur A.
Nama
besutParusahan punika ig pundi ngoperasikaken sapérangan jaringan dipunsebut minangka Compagnie du chemin de fer métropolitain de Paris (Parusahaan Kréta Api Paris Metropolitan) utawi CMP, dipunsinged dados "Métropolitain". Wonten ing taun kapisanan, nama punika dipunsinged dados Métro. Sakmenika, Métro dipunoperasikaken déning Régie autonome des transports parisiens (RATP), siji otoritas transportasi publik ingkang ugi ngoperasikaken jaringan RER, layanan bus len jalur kréta api alit.
Kacilakan
besut- 10 Agustus 1903 — Bencana Couronnes (kebakaran), 84 mati.
- 30 Agustus 2000 — siji kréta MF 67 medal jalur amargi kecepeten lan sistem otomatis ingkang boten sawéga ing stasiun Notre-Dame-de-Lorette, 24 luka.
- 6 Agustus 2005 — kebakaran kadadosan wonten ing siji kréta ing stasiun Simplon. Prastawa mau njalari 19 tiyang luka sadèrèng kréta mau gosong. Laporan wiwitan nyebutaken kadadosan punika amargi gayutan arus pendek.
- 29 Juli 2007 — kebakaran kadadosan ing kréta antawis stasiun Varennes lan Invalides. 15 tiyang luka.
Cathetan suku
besut- ↑ Masalah sitiran: Tenger
<ref>ora trep; ora ana tèks tumrap refs kanthi jenengstif-2005 - ↑ Metro systems by annual passenger rides
- ↑ http://www.ratp.fr/common/ressources/concertation_p1.pdf
Rujukan
besut- Bindi, A. & Lefeuvre, D. (1990). Le Métro de Paris: Histoire d'hier à demain, Rennes: Ouest-France. ISBN 2-7373-0204-8. (French)
- Gaillard, M. (1991). Du Madeleine-Bastille à Météor: Histoire des transports Parisiens, Amiens: Martelle. ISBN 2-87890-013-8. (French)
- Hovey, Tamara. Paris Underground, New York: Orchard Books, 1991. ISBN 0-531-05931-6
- Lamming,C.(2001) Métro insolite, Paris: Parigramme, ISBN 2-84096-190-3
Pranala njaba
besut| Wikimedia Commons duwé médhia ngenani Paris Metro. |
Basa Inggris
besut- Guide to the Paris Métro Archived 2009-03-04 at the Wayback Machine. (PDF)
- RATP English version, can look what route, times, how long journey take, map, etc.
- CityMayors.com article
- General Paris Métro information
- Photographic and sonic tour of a large proportion of the system Archived 2013-05-07 at the Wayback Machine.
- Photos of station architecture (at Metro Bits)
Basa Prancis
besut- Situs web resmi RATP
- Berita dan informasi tentang sistem transportasi Paris (bus, RER, métro) Archived 2005-12-08 at the Wayback Machine.
- Peta Métro dan RER
- Statistik transportasi umum Paris, 2005 Archived 2008-02-28 at the Wayback Machine.
- Peta komprehensif jaringan metro Paris Archived 2007-07-12 at the Wayback Machine.