Walèt
Walèt inggih punika manuk ingkang pangananipun gegremet.[1] Walet punika ugi ingaran lawèt.[2] Walèt punika gadhah awak ingkang warni cemeng, maburipun rikat sanget, ukuranipun awak sedheng utawa alit, lan gadhah suwiwi ingkang wujudipun sabit ingkang alit lan runcing, sikil lan cucukipun manuk punika sami-sami alit lan jinising manauk punika boten naté manggèn wonten ing wit-witan.[1] Walèt punika manggèn wonten ing guwa-guwa utawa griya-griya ingkang langkung lembab, remeng-remeng dumugi peteng lan manuk punika ngginakaken langit-langit kanggé papan kanggé nempelakè susuh, susuh punika kanggé papan panggènan lan nerasaken keturunan.[1]
Tradisi
besutWalet utawa Lawet punika dumados icon wonten ing Kabupatèn Kebumèn.[2] Ing Kabupatèn Kebumèn punika wonten tradisi ngunduh susuhipun Walèt. Upacara adat punika dipunwontenaken ing dhusun Karangbolong, Kacamatan Gombong, Kabupatèn Kebumèn Jawa Tengah sisih kidul. Upacara punika kawontenan ing wulan kesanga wonten ing tanggalan utawa kalender Jawa, amargi wekdal punika inggih wekdal ingkang langkung saé kanggé panen susuh walèt.[3] Miturut kapitadosan, susuh manuk walet wonten ing dhusun Karangbolong punika kagunganipun Nyi Rara Kidul panguasaning laut kidul.[3] Upacara punika dipunwontenaken supados boten kénging bena saéngga panen susuh walèt punika. Upacara adat punika dipunpimpin kaliyan mandor.[3]
Susuh
besutSusuh walèt punika dipunpitados gadhah paedah kanggé usada.[2]
Cathetan suku
besut- ↑ a b c Manuk Walet[pranala mati permanèn](dipunundhuh tanggal 06 Juni 2012)
- ↑ a b c Manuk Walet Archived 2016-03-05 at the Wayback Machine.(dipunundhuh tanggal 06 Juni 2012)
- ↑ a b c Walet(dipunundhuh tanggal 06 Juni 2012)